نی نی سایت: کودکتان مدام احساس تهوع دارد و شما با یک پلاستیک فریزر، آماده کنار او نشستهاید تا هروقت زمانش رسید، دست به کار شوید و اوضاع را سر و سامان دهید. از اینکه هربار در مسافرت باید حواستان به بچه باشد تا استفراغ نکند کلافهاید و هیچ راه درمانی هم به ذهنتان نمیرسد. اما دکتر پریسا ضیغمی، متخصص کودکان و نوزادان، در گفتگو با خبرنگار نینی سایت راهکارهایی را برای جلوگیری از استفراغ بچهها ارائه داده است.
دکتر پریسا ضیغمی، متخصص کودکان و نوزادان، حالت تهوع و استفراغ در کودکان را در هنگام مسافرت بیماری شایعی میداند و درباره آن میگوید:« در علم پزشکی به حالت تهوع و استفراغ کودکان در مسافرت، «بیماری ناشی از حرکت» میگویند. این بیماری اغلب در بین کودکان 2 تا 5 سال شایع است و این حالت به دلیل عدم هماهنگی سیستم وستیبولار کودک پیش میآید. به زبان سادهتر، در حالت حرکت، زمانی که چشم اشیا و اجسام را بیند و سیستم عصبی نتواند خود را با آن هماهنگ کند احساس سرگیجه و تهوع پیش میآید که برای بچهها آزاردهنده است.»
در گوش داخلی ساختمانی به نام دستگاه وستیبولار (دهلیزی) وجود دارد که به آن سیستم تعادلی هم گفته می شود. این سیستم معمولا اطلاعاتی را از محیط حرکتی و موقعیت در فضا فراهم میکند و به مغز می فرستد. شناختهترین عملکرد این سیستم در بدن، حفظ تعادل است و به دلیل ارتباطات عصبی، نقشمهمی در هماهنگی حرکتی و بینایی دارد.
«بیماری ناشی از حرکت» بیشتر به دلیل حرکت مایع پشت گوش میانی رخ میدهد. این اتفاق در بزرگترها هم بارها پیش میآید و اگر آنها در حال حرکت باشند و به اشیاء و مناظر ثابت نگاه کنند یا موقعیتشان ثابت باشند و به اشیاء متحرک نگاه کنند حالت تهوع پیدا میکنند.
دکتر ضیغمی کنترل این بیماری را مشکل می داند و توضیح میدهد:« از این بیماری تنها میتوان جلوگیری کرد. اما برای بچههای کمتر از یک سال آنتیهیستامین «دیمن هیدرینات» و برای بچههای بزرگتر بسته به وزنشان، دیفن هیدرامین تجویز میشود. چون این دارو آرامبخش است و به کودک حالت خواب آلودگی میدهد.»
دکتر ضیغمی درباره درمان این بیماری میگوید:« برای جلوگیری و درمان این بیماری نیم ساعت قبل از سفر به کودک دارو بدهید، در زمان سفر با چشمبند چشمان او را ببندید تا نتواند به بیرون نگاه کند و حالت استفراغ به سراغش بیاید. حالت درازکش بهترین حالت برای رفع حالت تهوع است اما اگر کودکتان هیچ طوری راضی نمیشود که دراز بکشد، در همان حالت نشسته سرش را به سمت عقب ببرید.»
این متخصص کودکان و نوزادان در موارد حاد این بیماری توصیه میکند:« اگر کودک دچاراستفراغهای شدید شود و حالتهای این بیماری در او حاد باشند، برای درمان او از داروهای مسکن و یا سرم ORS خوراکی استفاده میکنند. همچنین برای کودکان بالای 4 سال دی نیترون و برای کودکان کوچکتر از این سن، متوکلوپرامید تجویز میشود.»
پدر و مادرها باید بدانند که ضعف یا تشنج اعصاب، میگرن و بیماریهایی از این قبیل، بیماری ناشی از حرکت را تشدید میکند. بر همین اساس دکتر ضیغمی بر تغذیه این بچهها تأکید میکند و میگوید:« برای اینکه بچهها در سفر، ماشین، اتوبوس و یا قطار را کثیف نکنند، باید هوشیار باشید و قبل از سفر به آنها غذاهای چرب و نفاخ و پر ادویه ندهند. به نظرم در این مواقع دوغ شور میتواند در رفع حالت تهوع موثر باشد. همچنین مادران باید وضعیت بچه را ثابت نگه دارند تا حرکت مداوم باعث استفراغ او نشود.»
در کودکان 2 یا 3 سال ممکن است این بیماری باعث شود آنها از سفر رفتن بترسند و به این موضوع فوبیا پیدا کنند. اما روانپزشکان و روانشناسان میتوانند «بیماری حرکت» این کودکان را با بازیدرمانی و تمریناتی که به هماهنگی سیستم وستیکولار آنها کمک کند، بهبود ببخشند و فوبیای آنها را درمان کنند.