نینیسایت: مادران شاغل گاهی مجبورند برای فرزندشان پرستار استخدام کنند. در این مواقع معیارهای انتخاب اهمیت زیادی پیدا میکند؛ این که جوان باشد یا مسن؟ تحصیلاتش چه باشد؟ متأهل باشد یا مجرد و دهها سوال دیگر که ذهن پدر و مادر را مشغول میکنند. فرح همایونپور کارشناس ارشد مطالعات خانواده، دربارهی این مسئله به نکات جالبی اشاره می کند.
اگر قصد انتخاب پرستار و استخدام او را برای نگهداری از فرزندمان داریم باید به چه نکاتی توجه کنیم و چه معیارهایی را در نظر بگیریم؟
قبل از اینکه بخواهیم در این خصوص توضیح دهیم باید بگویم به نظر من ایدهآلترین نوع مراقبت از فرزند این است که شرایطی ایجاد شود تا مادر خودش از فرزندش مراقبت کند، چون هیچ پرستاری حتی بهترین پرستار، جای مادر را نمی گیرد اما اگر این شرایط مهیا نیست، باید وسواس و دقت زیادی زیادی به خرج داد تا با انتخابی مناسب جلوی بروز هر مشکلی را گرفت.
معیارهای متفاوتی برای انتخاب پرستار کودک وجود دارد که در زمان انتخاب بهتر از تمامی آنها را در نظر بگیریم. یکی از معیارهایی که خانوادهها اغلب برای آن تردید دارند سن و سال است، بعضی ها معتقد هستند فرد باید سن و سالدار باشد چون تجربهاش زیاد است، یک عدهی دیگر تاکید دارند به جوان بودن پرستار چون معتقد هستند جوانترها حوصلهشان بیشتر است؛ باید بگویم این معیار خیلی در انتخاب تعیین کننده نیست و فقط اندکی تاثیر دارد و بهتر است به چیزهای دیگری فکر کنید.
تجربیات افراد و میزان پختگی آنها و همینطور سطح اطلاعات شان نسبت به امر مراقب از کودکان، میزان تابآوری آنها در مقابل رفتار کودکان بیشتر از توجه به سن و سال باید قبل از هر چیزی برای انتخاب پرستار در نظر گرفته شود. گاهی اوقات افرادی که به عنوان پرستار انتخاب میکنیم به علت آستانهی تحمل پایین در مقابل رفتار کودک ما اقدام به تنبیه او میکنند. این عمل ممکن است آگاهانه نباشد اما در هر حال به کودک آسیب وارد میکند.
از کجا بفهمیم که پرستار مورد نظر، آستانه تحملش چقدر است؟
برای تعیین میزان تحمل پذیری فرد باید از او مصاحبه بگیریم تا با اطلاعاتی که رد و بدل می شود بتوانیم به شناخت خوبی از فرد برسیم و تجربیاتی که در زمینهی نگهداری از کودک دارد را مورد بررسی قرار بدهیم. در یک مصاحبهی درست ویژگیهای روانی و رفتاری شخص مورد تحلیل قرار میگیرد. مصاحبه باید هدفمند باشد و مصاحبهکننده را به نتیجه برساند، نه اینکه صرفا یکسری حرف بین طرفین رد و بدل شود و در نهایت بدون جمعبندی منجر به انتخاب یا رد گزینهی پرستاری شود.
چه سوالاتی را در مصاحبه باید بپرسیم؟
گهگاه ما از افراد اطلاعات اولیه و جزیی مانند بیوگرافی می گیریم و خودمان هم نمیدانیم که هدفمان از مصاحبه چیست. بهترین راه برای مصاحبهی درست این است که چیزهایی که برایمان اهمیت دارد را از قبل لیست کنیم و آنها را از پرستار بپرسیم نه هر سوالی را که در زمان مصاحبه به ذهنمان رسید. باید با خودمان به این نتیجه برسیم که مثلا سطح سواد، تحصیل در رشته ی مرتبط با تربیت کودک، سن، ظاهر و نحوه ی پوشش پرستار باید دارای این شرایط باشد و بعد همان ها را در پرستار مورد نظرمان پیدا کنیم و در روز مصاحبه هر کسی که حتی یکی از معیارها را نداشت باید از گزینه ها کنار گذاشته شود. به عنوان مثال برای اینکه برخورد پرستار انتخابی تان را در مقابل فرزندتان حدس بزنید بهتر است از او سوالاتی نظیر «اگر بچه جیغ بزند چه می کنی؟»، « اگر او شیطنت کند و نخوابد چه کاری انجام می دهی؟» بپرسید و به دقت به جواب هایی که او در این خصوص می دهد گوش کنید، جواب های او می تواند به شما این ذهنیت را بدهد که برای نگهداری از فرزندتان مناسب است یا نه. در چنین مصاحبه ای نه تنها شما به هدف خودتان می رسید بلکه باعث می شوید پرستار هم متوجه باشد که با خانواده ای جدی و مسئولی طرف حساب است و باید به وظایفش درست عمل کند.
در خصوص تاهل یا تجرد پرستار چه نظری دارید، کدام یک به آن یکی ارجحیت دارد؟
ما طبق عادت معمولا به کسی که متأهل است اعتماد بیشتری میکنیم اما باید دید تأهل چه نتایج مثبتی میتواند در نگهداری فرزند ما داشته باشد. گاهی اوقات افراد متأهلی هستند که به دلیل وجود مشکلات در زندگی مشترک تصمیم به کار میگیرند و خیلی توان نگهداری از کودک ندارند یا با او بدخلقی می کنند. بعضا مشاهده شده چنین افرادی قرصهای آرامبخش مصرف می کنند و حواسشان به بچه نیست و ممکن است در صورت بروز مشکل حتی بچه را تنها بگذارند و بروند. در انتخاب پرستار باید به کیفیت مجرد بودن یا متأهل بودن دقت کرد. اینکه اگر ایشان مجرد هستند چه مجردی با چه کیفیتی هستند و اگر متاهل هستند این متاهل بودن چه خصوصیات مثبتی به شخص به عنوان پرستار اضافه کرده است.
رشته ی تحصیلی هم مهم است؟
بله اما نه اینکه بخواهیم صرفا به این مسئله تکیه کنیم. رشته تحصیلی اگر آمیختهای از تجربیات و مطالعات را در کنار خودش داشته باشد خیلی خوب است اما اگر فقط یک سری تجربیات آکادمیک باشد ممکن است خیلی به درد افراد نخورد. مطالعه و تجربه لازم و ملزوم یکدیگر هستند.
مطالعه اگر فاقد تمرین باشد صرفا یک سری مطالعه است و نمیتوانیم به کاراییاش صد در صد اعتماد کنیم هر چیز در بوتهی عمل خودش را نشان میدهد. برعکس یک سری افراد هستند که فقط تجربه دارند. تجربیاتی که متعلق به سالها قبل است و در حال حاضر اصول تربیتی آنها را رد میکند. اگر بخواهیم پرستار ایدهآلی داشته باشیم باید کسی را انتخاب کنیم که تلفیقی از مطالعه و تجربه را در کولهبار خودش دارد.
ظاهر افراد چطور؟ قیافه یا اندام باید در انتخاب ما تاثیر گذار باشد؟
از سالها قبل سعی بر این بوده که مربیان و کسانی که با کودکان در ارتباط هستند را از افرادی انتخاب کنند که چهرهی مطبوع و خوشایندی دارند. اگر دقت کرده باشید، پرستاران، مهماندارها و معلمها در اغلب مواقع کسانی هستند که به آدم احساس خوبی میدهند. بچهها هم کسانی که ظاهر متناسبی دارند را بیشتر دوست دارند و بهتر با آنها کنار میآیند. البته اینکه فرد در نگاه اول به ما حالت خوشایندی بدهد بسیار مهم است اما تعیین کننده نیست. لازم نیست کسی که شما انتخاب می کنید زیبا باشد منظور ما از چهرهی مطبوع، دلنشین بودن فرد است. اینکه لبخند بر لب داشته باشد، در زمان مناسب صحبت کند و در زمانی که لازم است سکوت کند.
چطور باید به یک نفر به عنوان پرستار بچه اعتماد کنیم؟
تحقیقات وسیع کلید انتخاب درست است. من در این سالها متوجه شدم که متأسفانه خیلی از افراد بدون مطالعه یا بررسی اولیه پرستاری را برای نگهداری از کودک شان انتخاب میکنند، به این شکل که مادر و پدر امروز مصاحبهی انتخاب پرستار می گذارند، فردا انتخابش می کنند و روز بعد با خیال راحت فرزندشان را با پرستاری که تازه دو روز است او را میشناسند تنها میگذارند و میروند.
قبل از هر انتخاب باید دربارهی پرستاران تحقیقات میدانی انجام بدهید. وقتی احساس کردید گزینهی مناسبی را انتخاب کردید باید دو هفته فرزندتان را با حضور خودتان به پرستار بسپارید و عملکرد او را در زمینهی نگهداری از فرزندتان مورد بررسی قرار بدهید و مطمئن شوید که فرد از نظر روحی مشکلی ندارد و از نظر ادب دارای سلامت زبان است.