حیوان خانگی یا بچه؟

نی‌نی سایت: دکتر امین انوشه‌پور، دامپزشک/ گاهی وقتی یک مادر در انتظار تولد فرزند خود است با یک چالش عاطفی مواجه می‌شود؛ آیا باید از حیوان مورد علاقه‌اش دست بکشد؟ آیا اساسا مجبور به انتخاب است که می‌تواند حیوان خانگی‌اش را نگه دارد یا با تصمیم بچه‌دار شدن باید به کلی از آن صرف نظر کند؟ موضوع تداوم نگه‌داری حیوانات خانگی برای مادران باردار و به‌خصوص پس از تولد نوزادان همواره مورد سوال بوده است. در واقع در بسیاری از مواقع اطلاعات افراد ناآگاه می‌تواند باعث افزایش استرس و اضطراب برای مادران و تشدید نگرانی‌های بی‌مورد و از سوی دیگر می‌تواند منجر به مخاطرات جدی برای سلامت شود. نگه‌داری از حیوانات خانگی به شرطی که حیوان خانگی (اعم از سگ، گربه یا پرندگان زینتی) تحت معاینات منظم دامپزشکی نباشند و اصول بهداشتی نگه‌داری حیوان رعایت نشود، می‌تواند برای مادران و نوزادان خطرساز باشد. اما برای اجرایی شدن این شرط نکاتی مهم وجود دارد که باید توسط صاحبان حیوانات رعایت شود.

نگه‌داری از حیوانات خانگی رو به گسترش است. مطالعات متعددی نیز بیان‌گر این  نکته است که نگه‌داری صحیح همراه با اصول بهداشتی می‌تواند جنبه‌های مثبت روحی، عاطفی برای افراد خانواده داشته باشد از قبیل کاهش تنش (استرس)، کاهش اضطراب و افسردگی، کمک به بروز عواطف و احساس تعلق خاطر و نیز فقدان و مواجهه با پدیده مرگ. هم‌چنین به مواردی از قبیل کمک به بالا بردن عزت نفس و حس مسئولیت‌پذیری نیز اشاره شده است. انس و الفتی که اعضای یک خانواده با حیوان خانگی خود دارند در مواقع زمانی خاصی دچار چالش می‌شود. یکی از این موارد هنگامی رخ می‌دهد که مادران باردار منتظر تولد نوزاد خود هستند و این سوال را مطرح می‌کنند که «با حیوان خانگی‌ام چه کار کنم، آیا خطری نوزادم را تهدید می‌کند؟» برای پاسخ به این سوال نمی توان در تمامی موارد یک توصیه واحد ارائه کرد ولی در نظر گرفتن اصولی که در ادامه می‌آید می‌تواند راهگشا باشد.

- وجود هرگونه حساسیت مادر و کودک به حیوانات (از قبیل حساسیت به مو، پر و مواد و ترشحات بدنی حیوانات):
در صورت وجود هرگونه پیش زمینه حساسیتی از قبیل داشتن سابقه حساسیت‌های پوستی و تنفسی به ویژه در مواردی که این حساسیت با تماس با حیوانات تشدید می‌شود. آلرژی به حیوانات، در واقع حساسیت نسبت به گردوغبار بدن و موی حیوان، بزاق، ادرار یا مدفوع حیوان باشد. هنگامی که کودک مبتلا به آلرژی به حیوان خانگی و تماس با این مواد آلرژی قرار گیرد، سیستم ایمنی کودک هیستامین و تعداد دیگری از واسطه‌های ایمنی را آزاد می‌کند تا به مبارزه با مواد حساسیت‌زا بروند؛ این منجر به بروز علائمی می‌شود که ما به عنوان علائم حساسیتی می‌شناسیم نظیر: سرخی بینی، التهاب بینی، چشم‌ها و بینی آبکی، علائمی از آسم، سرفه و خس‌خس سینه.hگر این آلرژی‌ها به پوست کودک برسد می‌تواند باعث جوش و کهیر شود.بسیاری از حیوانات خانگی نظیر سگ‌ها، همسترها، خوکچه‌های هندی و به خصوص گربه‌ها می‌توانند باعث آلرژی در کودکان شوند.

-عدم تنها گذاشتن کودک با حیوان خانگی:
همواره توصیه می‌شود که هر اندازه هم که نسبت به خلق و خو و رفتار و تربیت حیوان خانگی اطمینان وجود داشته باشد، هیچ گاه تنها گذاشتن و نزدیک شدن حیوان به کودک جایز نیست. در برخی موارد دیده شده است که حیوان خانگی برای تثبیت قلمرو خود، نوزاد جدید را به عنوان عضو جدید یک خانواده نمی‌پذیرد و نسبت به کودک پرخاشگر است که می‌تواند منجر به صدمه خوردن کودک شود.

-عدم اجازه ورود حیوان خانگی به اتاق نوزاد و احیاناً لیس زدن و تماس با پوست کودک:
حیوان خانگی می‌تواند گسترش دهنده انواعی از ویروس‌ها ، باکتری‌ها و انگل‌ها در محیط خانه باشد و این در مواردی که حیوان تحت نظر دامپزشک نباشد خطرآفرین‌تر است. این موضوع با توجه به اینکه سیستم ایمنی کودک هنوز به طور کامل بالغ نشده و توانایی کنترل عفونت‌ها را ندارد، اهمیت خاصی پیدا می‌کند. این عفونت‌ها می‌تواند از طریق تماس حیوان با نوزاد از طریق لیس زدن، حضور در فضاهای مشترک و ورود آلودگی به غذا و وسایل بازی کودک منتقل شود.
موارد فوق بازگوکننده پاره‌ای از موارد بود که خانواده‌های دارای حیوان خانگی باید آن را مد نظر قرار دهند، وگرنه لازم است که با حیوان خود وداع کرده و آن را به محل دیگری ببرند.