نی‌نی سایت: از آن دسته احساسات فیزیکی است که تقریبا هر زنی در دوران بارداری آن را تجربه کرده است. صحبت از خارش پوست در دوران حاملگی است. بسیاری این سؤال را می‌پرسند که آیا چنین حسی در دوران 9 ماهه باداری طبیعی است؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت «بله» البته تا حدی اما اگر بر شدت آن افزوده شود تا آنجاکه پوست قرمز شده و بر اثر خاراندن شدید به خونریزی بیفتد باید به پزشک متخصص مراجعه نمود. احساس خارش در اطراف شکم متورم شده و سینه‌ها بیش از سایر نقاط بدن شایع است. علت هم کاملا روشن است، در این قسمت‌ها پوست بیشتر کش می‌آید. گذشته از آن باید به تغییرات هورمونی نیز اشاره کرد.
برخی زنان باردار نیز نسبت به احساس خارش در کف دست و پاها ابراز شکایت می‌کنند. البته در بعضی زنان احساس خارش در کف پا آنقدر شدید است که به قرمز شدن پوست نیز منجر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد هرگونه افزایشی در میزان هورمون استروژن بدن می‌تواند به احساس خارش غیرطبیعی در بدن منجر شود. با این حال خبر خوشحال کننده این است که معمولا پس از زایمان، اثری از خارش‌ها نخواهد بود.
به طور طبیعی عواملی نظیر پوست خشک موجب می شود که فرد احساس خارش بیشتری کند اما همین پوست در دوران بارداری، حساس تر از قبل شده و با احساس خارش بیشتری نیز همراه است. همچنین برخی لکه‌ها و عارضه‌های پوستی نظیر اگزما نیز در دوران حاملگی شدت بیشتری پیدا می‌کنند.
چگونه می‌توان از خارش پوست در دوران بارداری خلاص شد؟
پاسخ این پرسش را باید در علت بروز این وضعیت جستجو کرد. درصورتیکه مطمئن شده‌اید که خارش پوستتان ناشی از کشیدگی پوست مربوط به متورم شدن شکم و یا خشک شدن پوست است، انجام اقدامات ساده‌ای که در زیر ارایه شده تا حد زیادی به شما کمک می‌کند تا آرامش بیشتری پیدا کنید:
- از گرفتن دوش آب داغ جدا خودداری کنید زیرا دوش آب داغ موجب خشک شدن بیشتر پوست شده و در نتیجه احساس خارش شدیدتری خواهید کرد.
- توصیه می‌شود از صابون ملایم و بدون رایحه استفاده شود زیرا برخی رایحه‌ها خود می‌توانند عامل بروز خارش در پوست شوند.
- پس از استحمام، دقت کنید که پوستتان را به خوبی شستشو داده تا اثری از صابون بر روی آن باقی نماند. پس از آن نیز با استفاده از یک حوله نرم و کاملا خشک، پوستتان را خشک کنید.
- بد نیست از کمپرس آب سرد و یخ بر روی بخش‌هایی از پوست که احساس خارش بیشتری می‌کنید استفاده کنید.
- از رفتن به بیرون از خانه در روزهای گرم خودداری کنید زیرا گرما به طور طبیعی بر شدت خارش پوست می‌افزاید.
- همواره از لباس‌های نخی استفاده کنید تا حساسیت پوست به حداقل برسد.
درصورتیکه با انجام این کارها همچنان احساس خارش در پوست داشتید بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.
در چه صورت باید با متخصص زنان و زایمان مشورت کنم؟
در هر حال توصیه می‌شود که در خلال معاینات منظمی که توسط پزشک زنان و زایمان انجام می‌شود، خارش‌های شدید پوستی را هم با او در میان بگذارید.
آیا خارشی که با جوش همراه نباشد خطرناک است؟
خارش‌های شدید پوستی در سه ماهه دوم و سوم بارداری می‌تواند نشانه نوعی عارضه کبدی در زن باردار باشد که به آن ICP گفته می‌شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته یک درصد زنان باردار در آمریکا به این عارضه مبتلا می‌شوند. به طور کلی زمانی که صفرا در کبد جریان طبیعی ندارد، اثر آن در پوست و به شکل خارش‌های شدید نمایان می‌شود. در ادامه بخش‌هایی از بدن نظیر کف دست‌ها و پاها به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرند با این حال نمایش این وضعیت در قسمت‌های دیگر بدن نیز قابل مشاهده است. حتی در برخی موارد گزارش شده که تمام قسمت‌های بدن زن باردار از بابت عارضه ICP دچار خارش شده است. این نوع خارش‌ها در شب هنگام شدت بیشتری می‌یابد. به خاطر داشته باشید که خارش تنها یک نشانه است و خود نمی‌تواند عامل بیماری یا عارضه‌ای خاص نظیر بروز جوش تلقی شود. برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که بروز ریزجوش‌هایی در سطح پوست می‌تواند نتیجه خارش‌های شدید پوستی باشد در حالی که چنین چیزی واقعیت ندارد.
در برخی زنان باردار خارش پوست با از دست دادن اشتها، بدخوابی و بی‌قراری همراه می‌شود. حتی گزارش شده که در شمار اندکی از زنان باردار، این دسته از خارش‌ها با زردی (یرقان) همراه است. درصورتیکه احساس کردید خارش‌ها از حد طبیعی و همیشگی گذشته و به مرز جنون رسیده است با پزشک خود مشورت کنید. در این شرایط پزشک معمولا آزمایش خون انجام می‌دهد تا ضمن تشخیص علت اصلی بروز این وضعیت، درمان مناسب را آغاز کند.
آیا جوش‌های پوستی که همراه با خارش متورم می‌شوند خطری برای جنین به همراه دارد؟
در اکثر موارد جای خوشحالی دارد که پوست حساس و دچار خارش‌های شدید هیچ تأثیر بر جنین داخل شکم ندارد. اما در سه ماهه پایانی بارداری یعنی زمانی که بروز عوارضی نظیر ICP احتمال بیشتری پیدا می‌کند بهتر است سریعا با پزشک مشورت‌های لازم را انجام دهید چون این عارضه در برخی موارد به بروز اختلالاتی در شنوایی جنین منجر خواهد شد. تاکنون علت اصلی بروز این عارضه مشخص نشده است با این حال مشاهده شده که در میان زنان نواحی مرکزی آسیا به ویژه هند و پاکستان بیشتر از سایر نقاط جهان وجود دارد.
به طور کلی به زنان باردار توصیه می‌شود که نسبت به آن دسته از خارش‌های شدید پوستی که به قرمز شدن شدید پوست کف دست یا پا منجر می‌شود و یا هیچ جوش پوستی به همراه ندارد حساس بوده و با پزشک خود مشورت کنند. کرم‌های مختلفی برای استفاده در پوست‌های دچار خارش‌های شدید وجود دارد با این حال نباید درمان خودسرانه صورت گیرد و حتما باید استفاده از هر ماده شیمیایی با مشورت پزشک زنان و زایمان انجام شود.
در دوران بارداری، انبوهی از تغییرات هورمونی در بدن روی می‌دهد که بازگشت آنها به وضعیت عادی تا مدتی پس از زایمان نیز ادامه می‌یابد. به همین دلیل به زنان باردار به ویژه آنهایی که در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنند توصیه می‌شود که تا حد امکان در نقاط خنک و سایه قرار داشته باشند و برای حفظ آرامش خود هرگز اقدام به درمان‌های خودسرانه نکنند.
