دکتر شهلا نوری افزایش «نرخ باروری کلی» را هدف اصلی سیاستهای جمعیتی برشمرد و اظهار کرد: متوسط تعداد فرزندی که یک زن در طول باروری خود به دنیا میآورد در شاخصی با نام «نرخ باروری کلی» مورد بررسی قرار میگیرد به طوریکه وقتی میزان باروری کل کمتر از 2.1 درصد برای هر زن باشد باروری زیر نرخ جایگزینی است چرا که میزان باروری 2.1 درصد نرخ جایگزینی نامیده میشود و وقتی نرخ کلی باروری به کمتر از این رقم برسد میتواند در درازمدت جامعه را با رشد منفی جمعیت روبرو کند.
مدیر گروه سلامت خانواده و جمعیت استان در ادامه عنوان کرد: استان همدان با نرخ باروری 1.7 درصد از جمله استانهایی است که از نرخ باروری پایینی برخوردار است به این معنا که به طور میانگین کمتر از دو فرزند در خانوادههای استان فرزندآوری صورت گرفته است که این آسیبی برای خانواده و جامعه خواهد بود و تداوم این امر میتواند عدم توازن در گروههای سنی مختلف و افزایش جمعیت سالمند و به تبع آن کاهش جمعیت جوان، رکود تولید و کار و توسعه را به دنبال داشته باشد.
وی افزود: تک فرزندی مسئله مهمی در رشد خانوادهها و جمعیت جامعه به شمار میرود و لازم است از نظر فرهنگی به آن پرداخته شود و معایب و آسیبهای تک فرزندی به خانوادهها گوشزد شود.
نوری همچنین از کمرنگ شدن تمایلات ازدواج در جوانان به عنوان علت دیگری از عوامل تاثیرگذار بر نرخ رشد جمعیت یاد کرد و گفت: سن مناسب فرزندآوری سنین 18 تا 35 سال است که متاسفانه با عدم تمایل ازدواج جوانان در این سنین که ریشه آن در مشکلات فرهنگی و اقتصادی است، نرخ باروری کلی نیز کاهش یافته است.
وی تحصیلات بالای خانمها را دیگر عامل تاثیرگذار بر نرخ رشد جمعیت برشمرد و افزود: وقتی دختران جوان ما تمایل به ادامه تحصیل در مقاطع بالای دانشگاهی پیدا میکنند، ازدواج و به دنبال آن فرزندآوری را به تعویق میاندازند و غالبا در سنین بالاتر اقدام به داشتن فرزند میکنند، طبیعتا با عبور از سنین مناسب فرزندآوری، دیگر تمایلی به داشتن فرزند دوم ندارند و همین امر علت دیگری بر افزایش خانوادههای تک فرزندی و کاهش نرخ جمعیت خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: همه عوامل مذکور در ایجاد پدیده تک فرزندی بسیار موثر است ضمن اینکه این عوامل گاهی در اقدام خانواده برای داشتن فرزند دوم هم تحت تاثیر قرار میگیرد و بارداری در سنین پرخطر بالای 40 سالگی را برای داشتن فرزند دوم رقم میزند.
نوری در ادامه به فاصله زیاد بین موالید اشاره و تصریح کرد: همانطور که گفته شد زمان باروری در نرخ رشد جمعیت و سلامت مادر و کاهش موضوع تکفرزندی اثرگذار است و هریک از عوامل مذکور بر داشتن فرزند دوم موثر خواهد بود که فاصله زیاد بین موالید یکی از اثرات این امر است به طوریکه خانواده با تمایل به داشتن فرزند دوم یا سوم به بارداری در سنین بالای 40 سال هم تن میدهد که این موضوع گاهی سلامت مادر و جنین را با خطرات و مشکلاتی مواجه میکند.
مدیر گروه سلامت جمعیت و خانواده استان در ادامه از تاثیرگذاری آمار طلاق بر کاهش نرخ جمعیت گفت و تشریح کرد: بر اساس آمار به ازای هر پنج ازدواج یک طلاق در کشور اتفاق میافتد و در استان همدان در سال 92 به ازای 5.8 ازدواجها یک طلاق به وقوع پیوسته است که نسبت به سال 91 افزایش 9 درصدی را نشان میدهد و در همین سال 5.5 درصد کاهش ازدواج در استان اتفاق افتاده و این به معنی عقب نشستن نرخ رشد جمعیت متاثر از این آمارهاست.
افزایش زنان مطلقه یا بیوه در سنین بالا آیتم دیگری است که نوری از آن به عنوان عامل تاثیرگذار دیگر بر نرخ باروری کلی و رشد جمعیت یاد کرد.
وی همچنین افزایش میزان ناباروری را از عوامل موثر بر نرخ رشد جمعیت برشمرد و اظهار کرد: متاسفانه سبکهای ناصحیح زندگی امروزی از دلایلی است که بر میزان ناباروری افراد اثر گذاشته است به طوریکه مصرف طولانی مدت داروهای ضدبارداری و اقدام به داشتن فرزند در سنین بالا، استفاده مستمر از فست فود، قرار گرفتن در معرض اشعههای مضر موبایل، ماهواره، مایکروفر و... از جمله دلایل افزایش ناباروری در کشور ماست که آمار آن به 20.2 درصد رسیده است در حالیکه آمار جهانی در این موضوع 12.15 درصد است.
نوری به سقط جنین عمدی یا غیرعمدی هم اشاره کرد و این موضوع را از دیگر عوامل موثر بر نرخ رشد جمعیت برشمرد.
وی در پایان از تنظیم برنامه راهبردی استان برای افزایش نرخ باروری کلی گفت و اظهار کرد: بر اساس نقاط ضعف بررسی شده و عوامل مذکور برنامه راهبردی افزایش جمعیت استان نوشته شده و به دستگاههای مرتبط ابلاغ شده است تا ضعفها و مشکلات مرتفع شود و با افزایش نرخ باروری، در آینده از جامعهای جوان و پر نشاط برخوردار باشیم.
منبع: ایسنا