محمد قره گزلو افزود: 10 تا 15 درصد از مردم جهان به بیماری آسم مبتلا هستند. بیماریهای ریه از سرطان ریه تا آلرژی را شامل میشود. اصولاً دو نوع آلرژی تنفسی مهم وجود دارد. یکی آلرژی بینی و دیگری هم آسم. از نظر شیوع آمارها بیشتر مبتنی بر تخمین است. به دلیل اینکه بیماری آسم مثل دیابت تعریف مشخصی ندارد.
شیوع آسم در کودکان، 10تا 15درصد
وی ادامه داد: شیوع آسم در کودکان سنین دبستان بین 10 تا 15 درصداست و حدود 5 تا 7.5 درصد برای سنین بالاتر وجود دارد. این آمار در استانهای مختلف با توجه به اینکه از الگوی ژنتیک و وراثت پیروی میکند متفاوت است. علاوه بر این عوامل محیطی و جغرافیایی و... هم بر آن تأثیر میگذارد.
این متخصص آلرژی گفت: شایعترین آلاینده فضای باز دود ناشی از اگزوز اتومبیلهاست. دود ناشی از کارخانههای صنعتی، دود ناشی از وسایل گرمازا در فصل زمستان از آلایندههای دیگر است. به این آلایندهها در کشور ما باید ریز گردها را هم اضافه کرد که بهوفور وارد بسیاری از شهرهای ما شدهاند. به خصوص ریز گردهایی که اندازه آنها از 2.5 میکرون کمتر باشد. اینها ریز گردهای بسیاری ریزی هستند که تا عمق ریه نفوذ میکنند.
آلرژی و حساسیت های غذایی
قره گزلو ادامه داد: بهطور سنتی مردم فکر میکنند که غذاها در انواع بیماریها و خصوصاً آلرژیها مؤثر هستند. این در حالی است که تأثیر مواد غذایی در ایجاد آلرژیهای پوستی مانند کهیر و اگزما بیشتر از آلرژیهای تنفسی است. از سوی دیگر آلرژیزا بودن مواد غذایی خیلی ربطی به ماندگاری آنها ندارد. حساسیتزا بودن یک ماده تابع شرایط ذاتی آن است.
وی گفت: البته بعضی میوههای خاص مانند خربزه و خانوادهاش یا انگور و انجیر ممکن است در تشدید آلرژی بینی تأثیر داشته باشند. گفته میشود ادویهها و یا فلفل آلرژیزا هستند و افراد ممکن است در برخورد با فلفل دچار آبریزش بینی شوند که ما این را آلرژی نمیدانیم؛ زیرا برای آلرژی تعریفها و ملاکهای مشخصی وجود دارد.
این متخصص آسم و آلرژی گفت: ادویهها میتوانند علائمی شبیه آلرژی بینی مانند آبریزش و خارش را ایجاد کنند ولی این از لحاظ علمی آلرژی نیست. چرا که از منظر علمی باید مکانیسمهای مشخص و ویژهای در آلرژی فعال شود. البته در مورد آسم نقش مواد غذایی بیشتر از آلرژی بینی است. بعضی از آسمها خصوصاً در بچهها میتوانند به علت مصرف مواد غذایی خاص روی دهند.
شناسایی عامل آلرژی
قره گزلو با تأکید بر ضرورت شناسایی و تشخیص عامل آلرژی گفت: یکی از ارکان مهم در درمان بیماری آلرژی پرهیز از عامل ایجاد آن است. ما باید از عامل ایجاد بیماری پرهیز کنیم و برای اینکه پرهیز کنیم باید بدانیم چه چیزی آن بیماری را ایجاد کرده است. بهعنوانمثال مریضی که در محیط خاصی دچار خسخس و تنگی نفس میشود باید عامل ایجاد این خسخس شناسایی شود.
وی ادامه داد: بعضی از تستهای تشخیص آلرژی مثل بسیاری از بیماریهای دیگر در محیط آزمایشگاه انجام میشوند. برخی آزمایشها بر روی خود بیمار انجام میشوند که یکی از رایجترین آنها تست خراش جلدی یا تست معروف پریک است. ما در تست پریک در واقع مواد حساسیتزا را روی پوست بیماران امتحان میکنیم. بیمارانی که حساس هستند واکنش خاصی نشان میدهند و این حساسیت بهطور استاندارد اندازهگیری و تفسیر میشود. بیمار به سوسک، گرده چنار و ... حساس است.
حساسیت به مواد غذایی
این استاد دانشگاه گفت: در اروپا آمار جالبی گرفتهاند که نشان میدهد نزدیک به 20درصد از مردم ادعا میکنند که آلرژی غذایی دارند. درحالیکه وقتی بررسیشده است دریافتهاند که فقط یک درصد از آنها آلرژی غذایی دارند؛ اما آن مواردی هم که وجود دارد باید جدی گرفته شود. در بچهها حساسیت به شیر گاو، تخممرغ و بادامزمینی و در بزرگسالان حساسیت به ماهی و فرآوردههای دریایی بیشتر وجود دارد. در این موارد توصیه میکنیم که افراد حتماً از آن مواد غذایی دوری کنند، خصوصاً اجزای ناپیدایی که احتمالاً در غذا وجود دارد.
تست تشخیص آسم
وی درباره تست تشخیص آسم گفت: مهمترین آزمون تشخیصی آسم، تست تنفس است. این تست تنفس در شرایط عادی برای بیمار انجام میشود. در شرایطی که فرد، آسم ورزشی داشته باشد، میتوانیم این تست را قبل و بعد از ورزش انجام دهیم. در شرایطی که احتمال آسمهای شغلی وجود دارد، قبل و بعد از تماس با عامل شغلی آزمون تست عملکرد ریه را انجام میدهیم.
به گفته قره گزلو برای اینکه بیمار در طول روز خودش بتواند بیماری را کنترل کند دستگاهی به نام نفس سنج وجود دارد. صبح و بعد از ظهر بیمار تست را انجام میدهد. نوسانات آن خیلی مهم است. اگر نوسانات روزانه، کاهش زیادی بیش از 20 تا 30درصد داشته باشد اهمیت پیدا میکند و اگر بیش از 50درصد باشد شرایط اضطراری را نشان میدهد.
منبع: فارس نیوز