محققان ژاپنی موفق به شناسایی یک سوئیچ ژنتیکی شده‌اند که تعیین می‌کند سلول‌های زایا به اسپرم تبدیل شوند یا تخمک. محققان موسسه ملی زیست‌شناسی پایه ژاپن، آزمایشاتی را بر روی ماهی medaka انجام دادند که نقش ژنی موسوم به foxl3 را در کنترل سرنوشت سلول‌های زایا آشکار کردند.
سلول‌های زایا در بدن هر دو جنسیت مهره‌داران وجود دارند، اما مکانیزم مولکولی هدایتگر آن‌ها برای تبدیل به سلول تولیدمثل مردانه (اسپرم) یا سلول تولیدمثل زنانه (تخمک) ناشناخته مانده است. محققان در بررسی نقش تعیین‌کننده foxl3 در مورد اسپرم یا تخمک شدن سلول‌ها، دریافتند که این ژن در درجه اول در سلول‌های زایای زنانه برای جلوگیری از اسپرم شدن آن‌ها در تخمدان، فعال است.
این ژن در سلول‌های اطراف اندام‌های تناسلی ماهی، فعال نبود. زمانی که دانشمندان این ژن را در ماهی ماده غیرفعال کردند، سلول‌های زایا در تخمدان ماهی medaka به جای تخمک، به اسپرم تبدیل شدند. این سلول‌های اسپرم دارای عملکرد طبیعی بوده، با موفقیت سلول‌های تخمک را بارور کردند و نوزادان سالم بوجود آوردند.
اگرچه انسان‌ها دقیقا از این ژن برخوردار نیستند، اما محققان به یک مکانیزم سوئیچ ژنتیکی مشکوک هستند که احتمالا نقش مشابهی را در انسان‌ها ایفا کند.این یافته‌ها در مجله ساینس منتشر شده است.
منبع: ایسنا
