انواع جفت
جفت یک عضو مهم و ضروریه که در طول بارداری بین مادر و جنین قرار می‌گیره. جفت وظیفه تأمین تغذیه و اکسیژن برای جنین رو برعهده داره و همزمان با دفع مواد زائد و جلوگیری از ورود عوامل عفونی، محیطی امن برای رشد جنین فراهم می‌کنه. جفت در رحم تشکیل میشه و موقعیتش روی نوع و روش زایمان تأثیر زیادی داره. اینکه جفت در کدام قسمت رحم قرار گرفته باشه، می‌تونه مشکلاتی رو برای زایمان ایجاد کنه. بیایید با هم انواع مختلف جفت و تأثیر هرکدوم رو بررسی کنیم.
۱. جفت قدامی (Anterior Placenta)
در این حالت، جفت در جلوی رحم، یعنی دیواره جلویی نزدیک به شکم مادر قرار داره. جفت قدامی به‌طور کلی خطر خاصی برای بارداری ایجاد نمی‌کنه و در اکثر مواقع مشکلی برای زایمان طبیعی به وجود نمیاره. با این حال، به دلیل اینکه جفت بین شکم مادر و جنین قرار گرفته، ممکنه مادر حرکات جنین رو کمی دیرتر از سایر موقعیت‌ها حس کنه، چون جفت به نوعی به‌عنوان یک بالشتک بین شکم و جنین عمل می‌کنه.
تأثیر جفت قدامی بر زایمان
جفت قدامی معمولاً مشکلی برای زایمان طبیعی ایجاد نمی‌کنه، اما در موارد خاص، اگر جفت خیلی نزدیک به دهانه رحم باشه، ممکنه نیاز به زایمان سزارین باشه. اگر این جفت در دیواره رحم به‌خوبی تثبیت شده باشه، زایمان طبیعی ممکنه همچنان امکان‌پذیر باشه و خطری رو به دنبال نداشته باشه.
۲. جفت خلفی (Posterior Placenta)
وقتی جفت در دیواره پشتی رحم و نزدیک به ستون فقرات مادر قرار گرفته باشه، بهش جفت خلفی گفته میشه. این حالت معمولاً بهترین موقعیت برای زایمان طبیعی به حساب میاد، چون جفت در مسیر دهانه رحم نیست و به راحتی امکان عبور جنین از کانال زایمان فراهم میشه.
تأثیر جفت خلفی بر زایمان
با جفت خلفی، معمولاً مادران زودتر حرکات جنین رو احساس می‌کنن، چون هیچ مانعی بین رحم و شکم وجود نداره. این نوع جفت به دلیل اینکه از دهانه رحم فاصله داره، معمولاً باعث بروز مشکل در زایمان طبیعی نمیشه و خطرات و عوارض خاصی رو به دنبال نداره. اکثر پزشکان معتقدند که جفت خلفی بهترین موقعیت جفت برای زایمان طبیعیه.
۳. جفت سرراهی (Placenta Previa)
یکی از چالش‌برانگیزترین موقعیت‌های جفت، زمانی هست که جفت در قسمت پایین رحم قرار می‌گیره و یا بخشی از دهانه رحم رو پوشش می‌ده که بهش جفت سرراهی گفته میشه. جفت سرراهی ممکنه انواع مختلفی داشته باشه:
- جفت سرراهی کامل: در این حالت، جفت به‌طور کامل دهانه رحم رو مسدود می‌کنه.
- جفت سرراهی جزئی: بخشی از دهانه رحم توسط جفت مسدود شده.
تأثیر جفت سرراهی بر زایمان
جفت سرراهی یکی از شرایط حساس و پرخطره که می‌تونه منجر به خونریزی‌های شدید در دوران بارداری بشه. این وضعیت بیشتر در سه‌ماهه سوم بارداری خطرناکه و اگر جفت سرراهی کامل باشه، زایمان طبیعی تقریباً غیرممکنه و پزشکان برای حفظ سلامت مادر و جنین زایمان سزارین رو توصیه می‌کنن. در این حالت، باید به صورت مرتب توسط پزشک بررسی بشی و در صورت بروز هرگونه علائم غیرعادی مثل خونریزی، فوراً به پزشک مراجعه کنی.
۴. جفت جانبی (Lateral Placenta)
در این حالت، جفت به صورت جانبی، یعنی در سمت راست یا چپ رحم قرار گرفته. این نوع جفت هم معمولاً مشکلی در زایمان طبیعی ایجاد نمی‌کنه و به دلیل اینکه دور از دهانه رحمه، خطری برای مادر و جنین نداره. فقط باید مطمئن باشی که جفت در طول بارداری حرکت نکنه و نزدیک دهانه رحم نشه.
۵. جفت فوندال (Fundal Placenta)
جفت فوندال در بالای رحم قرار گرفته و به نوعی بهترین موقعیت جفت برای بارداری و زایمان به حساب میاد. چون در این موقعیت جفت از دهانه رحم کاملاً فاصله داره و مانعی برای عبور جنین از کانال زایمان وجود نداره.
بهترین نوع جفت برای زایمان طبیعی
همونطور که گفتیم، بهترین موقعیت برای جفت، جفت فوندال یا همون قرار گرفتن جفت در بالای رحم یا جفت خلفی هست. این موقعیت‌ها اجازه می‌ده که جنین به راحتی از دهانه رحم عبور کنه و مانعی در مسیر زایمان طبیعی وجود نداشته باشه. به طور کلی، اگر جفت از دهانه رحم فاصله داشته باشه و در دیواره‌های بالایی رحم قرار گرفته باشه، زایمان طبیعی راحت‌تر و با خطر کمتری همراهه.
نکات مهم
۱. حرکات جنین رو جدی بگیر: در هر موقعیتی که جفت قرار داشته باشه، اگر حس کردی حرکات جنین کم شده یا غیرعادیه، به پزشکت اطلاع بده.
۲. آگاهی از وضعیت جفت: موقعیت جفت معمولاً با سونوگرافی در سه‌ماهه دوم و سوم بارداری چک میشه. اگر جفت سرراهی یا در موقعیت نامناسبی بود، ممکنه نیاز به نظارت بیشتری داشته باشی.
۳. در صورت خونریزی فوری به پزشک مراجعه کن: جفت سرراهی ممکنه باعث خونریزی ناگهانی بشه که باید سریعاً تحت نظر پزشک قرار بگیری.
در نهایت، جفت یکی از عوامل کلیدی در روند بارداری و زایمانه و اطلاع از موقعیت اون به مادر کمک می‌کنه که بدونه چه انتظاراتی داشته باشه و چه اقداماتی انجام بده تا زایمان ایمن‌تری رو تجربه کنه.
