تاثیر استرس روی ذهن و بدن
همه‌ی ما در بخش‌های مختلف زندگی‌مون استرس رو تجربه کردیم، استرس، واکنش فیزیکی، ذهنی و شیمیایی بدن در مقابل اتفاقاتیه که موجب ترس، هیجان، دستپاچگی، احساس خطر یا خشم بشه. علت به وجود اومدن استرس میتونه خوب یا بد باشه.
شاید فکر کنین که حتما باید یک استرس زیاد رو تجربه کنین تا بهش بگیم مخرب، اما همین که شما در طول روز بابت اتفاقات پیش پا افتاده مثلا گیر کردن توی ترافیک و دیر رسیدن به سرکار، یا پیدا نکردن جاپارک دچار استرس میشین، روی سلامت جسمانی و روانی شما تاثیر میذاره.
شاید برای شما هم پیش اودمه باشه که بعد از مراجعه به دکترهای مختلف ازشون شنیده باشین که بیماری‌تون ریشه در استرس داره مثلا وقتی فرد دچار استرس میشه بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی، آنفولانزا، تبخال و آلرژی‌های حاد سر و کله‌شون پیدا میشه.
چرا استرس باعث بیماری میشه؟
استرس باعث ایجاد یک سری پاسخ‌های فیزیولوژیکی میشه که برای کمک به بدن برای مقابله با تهدیدات فوری طراحی شدن. این واکنش که به عنوان پاسخ “fight-or-flight” شناخته میشه، شامل ترشح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالینه که بدن رو برای پاسخ به خطر آماده می‌کنه. در حالی که این پاسخ برای بقا ضروریه، استرس مزمن میتونه اثرات مضری بر سلامت داشته باشه. استرس مزمن تقریباً تمام سیستم‌های بدن را مختل می‌کنه و بر طیف وسیعی از مشکلات سلامتی تاثیر میذاره.
عوارض جسمی استرس بر بدن
استرس مزمن همراه با تداوم باعث ایجاد مشکلات جسمی، روحی، روانی و … نیز میشه. در ادامه به معرفی کامل عوارض ناشی از استرس می‌پردازیم.
مشکلات قلبی عروقی
یکی از مهمترین عوارض جسمی استرس مزمن تاثیر اون بر سیستم قلبی عروقیه. استرس مزمن میتونه:
- افزایش فشار خون: هورمون‌های استرس باعث انقباض عروق خونی و افزایش ضربان قلب می‌شن و افزایش فشار خون رو به همراه دارن.
- افزایش خطر بیماری قلبی: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هورمون‌های استرس میتونه منجر به تجمع پلاک در شریان‌ها بشه و خطر حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش بده.
- علت تپش قلب: استرس میتونه باعث نامنظم شدن ضربان قلب یا تپش قلب بشه و میتونه ناراحت کننده و بسیار خطرناک باشه.
مشکلات گوارشی
دستگاه گوارش به شدت به استرس حساسه و استرس مزمن میتونه باعث مشکلات مختلف گوارشی بشه، از جمله:
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS): استرس میتونه علائم IBS مانند درد شکم، نفخ و تغییر عادات روده را تشدید کنه.
- زخم‌ها: اگرچه استرس به تنهایی باعث ایجاد زخم نمی‌شه، اما میتونه علائم رو در افرادی که قبلاً اونو دارن بدتر کنه.
- مشکلات گوارشی: استرس میتونه بر هضم تأثیر بذاره و منجر به مشکلاتی مانند تهوع، اسهال و یبوست بشه.
سرکوب سیستم ایمنی
استرس مزمن میتونه سیستم ایمنی را تضعیف کنه و بدن رو مستعد ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌ها کنه به این دلیل که هورمون‌های استرس تولید گلبول‌های سفید خون را که برای مبارزه با عوامل بیماری‌زا ضروری هستن، سرکوب می‌کنن.
مشکلات اسکلتی عضلانی
استرس میتونه منجر به تنش و درد عضلانی، به ویژه در گردن، شانه‌ها و کمر بشه. این تنش باعث موارد زیر میشه:
- درد مزمن: تنش مداوم عضلانی میتونه منجر به شرایط درد مزمن مانند سردرد تنشنی و میگرن بشه.
- مشکلات مفصلی: تنش عضلانی ناشی از استرس نیز میتونه درد مفاصل و بیماری‌هایی مانند آرتریت را تشدید کنه.
عوارض رفتاری استرس
استرس باعث ایجاد عادت و رفتاری‌های جدید در فرد میشه. این رفتارها به شرح زیره.
مصرف مواد
بسیاری از افراد برای مقابله با استرس به موادی مانند الکل، تنباکو یا مواد مخدر روی میارن. این می‌تواند منجر به سوء مصرف مواد و اعتیاد بشه و استرس و مشکلات سلامتی را تشدید کنه.
عادات غذایی ناسالم
استرس رفتارهای غذایی رو به روش‌های مختلفی تحت تاثیر قرار می‌ده:
- پرخوری عصبی: برخی افراد در هنگام استرس بیشتر از حد معمول غذا می‌خورن و اغلب برای راحتی به غذاهای پر کالری و شیرین روی میارن.
- از دست دادن اشتها: برخی دیگر ممکنه اشتهای خود رو از دست بدن و کمتر از اونچه باید غذا بخورن، منجر به کاهش وزن و کمبودهای تغذیه‌ای میشه.
- اختلالات خوردن: استرس مزمن میتونه در ایجاد اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی، پرخوری عصبی و اختلال پرخوری تاثیر بذاره.
کناره گیری اجتماعی
استرس میتونه منجر به گوشه گیری و انزوای اجتماعی بشه. افراد ممکنه:
- اجتناب از تعاملات اجتماعی: از دوستان و خانواده کناره گیری کنین و شبکه‌های حمایت اجتماعی را کاهش بدید.
- بی‌توجهی به مسئولیت‌ها: بی‌توجهی به مسئولیت‌ها در محل کار یا خانه، منجر به استرس‌های اضافی میشه.
اتخاذ شیوه‌های زندگی سالم، مانند ورزش منظم، تغذیه متعادل، خواب کافی و تکنیک‌های تمدد اعصاب میتونه به کاهش اثرات استرس کمک کنه. علاوه بر این، جستجوی حمایت از متخصصان، درمانگران و شبکه‌های اجتماعی در مدیریت و کاهش استرس بسیار مهمه.
شناخت علائم استرس مزمن و انجام اقدامات پیشگیرانه برای رفع اون میتونه سلامت کلی و کیفیت زندگی رو بهبود ببخشه. با اولویت دادن به مدیریت استرس، افراد می‌تونن خطر ابتلا به عوارض جدی سلامتی رو کاهش بدن و سلامت جسمی، ذهنی و عاطفی بهتری رو حفظ کنن.
