زیاد نگران نباشید هر وقت مشکل جدی یا خطری پیش آید شما حتما متوجه خواهید شد. در عرض چند روز پس از تولد نوزاد شما حالات طبیعی و غیر طبیعی او را در می یابید. آگاهی شما در مورد حالات طبیعی نوزاد، الگوی غذا خوردن، خوابیدن، ادرار کردن و پاسخگویی به شما در مورد ارزیابی وضع سلامت او و اینکه چه موقعی باید به پزشک اطلاع دهید عناصر حیاتی محسوب می شوند.
شما باید موارد احتیاط را از روز اول آغاز کنید به این ترتیب کودک شما تا آنجا که ممکن است سالم خواهد ماند.
نوزاد را از تماس با افراد بیمار دور نگهدارید و دست هایتان را بعد از هر بار تعویض پوشک بشویید.
اگر می خواهید به نوزاد خود شیر دهید این عمل را تا حد امکان ادامه دهید (ایده آل آن است که تا یکسال و بنا به توصیه سازمان جهانی بهداشت تا دو سال شیر دادن را ادامه دهید).
اجازه ندهید کسی در نزدیکی کودک سیگار بکشد. دقت کنید که واکسیناسیون به موقع انجام شود.
هنگام خواب او را به پشت بخوابانید که از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد پیشگیری شود.
ولی حتی اگر شما تمام این موارد را رعایت کنید ممکن است نوزاد بیمار شود و این البته امری است طبیعی. مواردی که باید به آن ها دقت کنید به قرار زیر است:
تب
علیرغم آنکه وجود تب در کودک نشانه ای از بیماری وی محسوب می شود، به تنهایی نمی تواند دلیلی بر نگران شدن شما باشد. ممکن است کودک تب خفیفی داشته باشد ولی بشدت بیمار باشد و یا علیرغم تب خیلی شدید ناراحتی وی جزئی باشد. با اینحال اگر کودک کمتر از 3 ماه سن دارد و تب او بالای 37.7 است باید توسط پزشک معاینه شود. در کودکان بزرگتر اگر تب وجود دارد ولی با علامت دیگری همراه نیست و کودک از سایر جنبه ها سالم به نظر می رسد به مدت یک روز او را تحت نظر بگیرید تا اگر علامت جدیدی بروز کرد متوجه شوید . بتوانید برای پزشک توضیح دهید.
اشکال در تنفس
اگر نوزاد گرفتگی بینی دارد باید سعی کنید که آنرا تمیز کنید. این عمل را می توانید با کمک یک سرنگ انجام دهید (گرفتگی مجرای بینی مکیدن شیشه شیر یا پستان مادر را برای او مشکل کند) ولی اگر تنفس نوزاد شما با اشکال جدی روبروست یعنی پره های بینی هنگام تنفس به هم می خورد یا پوست اطراف دنده ها با هر تنفس بداخل کشیده می شود و یا به نظر می رسد که رفته رفته کبود می شود، فورا به اورژانس اطلاع دهید و یا او را به بخش اورژانس بیمارستان برسانید.
تغییرات خلق
خستگی، بیقراری و بطور کلی وضعیت عمومی کودک بسیار مهم است. اگر کودک آبریزش از بینی دارد ولی مثل روزهای عادی سالم و سرحال است و به خوبی غذا می خورد احتمالا مشکل جدی وجود ندارد، البته این بدان معنا نیست که شما نباید به پزشک او اطلاع دهید. نکته مهم این است که کودکی که فقط آبریزش از بینی دارد ولی به خوبی لبخند می زند احتمالا به اندازه کودکی که آبریزش از بینی دارد و بسیار خسته به نظر می رسد بیمار نیست.
گریه غیر معمول
اگر نوزاد شما به طور ناگهانی گریه می کند و این گریه بیش از حد معمول طول می کشد و شما نمی توانید او را به روشهای عادی آرام کنید و یا اگر صدای گریه او خشک و خشن، و یا ضعیف است و یا به نحو غیر عادی با صدای زیر گریه می کند ممکن است دچار بیماری جدی شده باشد. البته عکس آن نیز صادق است یعنی حتی اگر کودک ناشاد است و گریه نمی کند ولی غیر فعال شده و به سختی از خواب بیدار می شود فورا به پزشک اطلاع دهید.
مدفوع غیر عادی
معمولا مدفوع نوزادان، بخصوص آنهایی که با شیر مادر تغذیه می شوند، بسیار شل و حتی آبکی است و تا 10 بار در روز انجام می گیرد. این امر تشخیص مدفوع طبیعی از اسهال را مشکل می سازد. هر تغییری در الگوی طبیعی مدفوع نوزاد یک کلید است. بوی مدفوع نیز مهم است زیرا اسهال گاهی، ولی نه همیشه، دارای بوی عفونت است. اگر کودک سه ماه یا کمتر سن دارد و شما مشکوک هستید که به اسهال دچار شده باشد به پزشک متخصص اطفال خبر دهید. اگر کودک شما خواب آلوده است و بطور ناگهانی میزان کمی مدفوع سفت و خشک دفع می کند و یا اگر مدفوع او دارای خون یا بلغم است و یا قوامی ژله مانند دارد نیز به پزشک اطلاع دهید. او به شما خواهد گفت که مدفوع کودک را زیر نظر داشته باشید تا اگر اسهال ادامه یافت متوجه شوید. میزان مایعات دریافتی کودک باید کافی باشد خواه آب و خواه شیر مادر یا شیر خشک تا دچار کاهش آب بدن نشود (نوزاد باید حداقل 6 پوشک در روز خیس کند).
هر گاه که در مورد سلامت کودک خود دچار شک شدید به پزشک تلفن کنید. آرامش خیال شما بسیار حائز اهمیت است و مشورت با پزشک ضرری ندارد. بعلاوه در اغلب موارد شک والدین صحیح است. به هر حال اتکا کودک به شماست تا بهترین شرایط را برایش ایجاد کنید.