نیازهای کودک
کودک ۱ تا ۲ ساله وارد یه مرحله جدید از رشد میشه؛ مرحلهای که دیگه فقط به غذا و خواب محدود نمیشه و حالا با یه سری نیازهای جدید و متفاوت روبهرو میشیم. تو این سن، بچهها به شدت کنجکاو هستن، راه رفتن رو یاد میگیرن، شروع به حرف زدن میکنن و دوست دارن همه چیز رو کشف کنن. بنابراین، والدین باید خیلی به نیازهای جسمی، روانی و عاطفی این بچهها توجه کنن. تو این مقاله میخوایم به صورت کامل درباره نیازهای کودک یک تا دو ساله صحبت کنیم و ببینیم چطور میشه این نیازها رو برآورده کرد.
۱. نیاز به تغذیه سالم و متنوع
تو سن ۱ تا ۲ سالگی، تغذیه بچه خیلی مهمه. چون هم به رشد فیزیکی و هم به رشد ذهنی کودک کمک میکنه. از این سن به بعد، دیگه فقط شیر مادر یا شیر خشک کافی نیست و باید غذای جامد و متنوعی به بچه داده بشه.
کودک تو این سن نیاز داره که از گروههای مختلف غذایی مثل میوهها، سبزیجات، غلات، گوشت، لبنیات و پروتئینها استفاده کنه. بهتره که غذاهای سالم و تازه بهش بدین و از غذاهای آماده یا پرچرب دوری کنید.
همچنین، کودک ممکنه تو این سن به خوردن غذا علاقه نشون نده یا بعضی غذاها رو نخوره. پس صبور باشید و سعی کنید با تنوع دادن به غذاها، اون رو به خوردن تشویق کنید. مثلاً میتونید غذاها رو به شکلهای جذاب و رنگارنگ براش درست کنید.
۲. نیاز به خواب منظم و کافی
تو این سن، کودکها معمولاً به ۱۱ تا ۱۴ ساعت خواب در طول روز نیاز دارن. بیشتر بچهها یه بار ظهرها و شبها میخوابن. خواب کافی خیلی مهمه، چون هم برای رشد فیزیکی و هم برای تقویت حافظه و یادگیری ضروریه.
برای اینکه کودک به خوبی بخوابه، بهتره یه برنامه خواب منظم براش تعیین کنید. مثلاً هر شب تو یه ساعت مشخص بخوابونیدش و قبل از خواب یه کارای روتینی مثل مسواک زدن، لباس عوض کردن یا خوندن یه قصه رو انجام بدین. این کارا به کودک کمک میکنه که بدونه وقت خواب رسیده و راحتتر بخوابه.
همچنین، محیط خواب کودک باید آروم، تاریک و بدون صداهای مزاحم باشه تا بتونه خواب عمیقتری داشته باشه.
۳. نیاز به حرکت و فعالیت بدنی
تو سن ۱ تا ۲ سالگی، بچهها کمکم یاد میگیرن که راه برن، بدوئن و دست به کشف دنیای اطرافشون بزنن. بنابراین، نیاز دارن که آزادانه حرکت کنن و انرژی زیادی که دارن رو تخلیه کنن.
برای اینکه این نیاز برآورده بشه، بهتره یه فضای ایمن و مناسب تو خونه یا حتی بیرون از خونه براشون فراهم کنید تا بتونن بازی کنن و انرژیشون رو بسوزونن. بازیهای ساده مثل توپ بازی، دویدن یا حتی بالا و پایین رفتن از پلهها برای این سن خیلی مفیده.
همچنین، بهتره که وقت بیشتری رو تو طبیعت بگذرونید. مثلاً بردن بچه به پارک یا باغچه میتونه هم بهش اجازه بده که آزادانه فعالیت کنه و هم با طبیعت آشنا بشه.
۴. نیاز به یادگیری و تقویت مهارتها
بچههای ۱ تا ۲ ساله خیلی کنجکاون و دوست دارن همه چیز رو امتحان کنن و یاد بگیرن. تو این سن، مغز بچهها به سرعت در حال رشده و هر تجربه جدید به تقویت مهارتهاشون کمک میکنه.
برای اینکه به یادگیری کودک کمک کنید، باید بهش اجازه بدین که خودش کشف کنه و تجربه کنه. مثلاً میتونید بازیهایی باهاش انجام بدین که به تقویت مهارتهای حرکتی یا شناختیاش کمک کنه. پازلهای ساده، بازی با لگوها یا حتی نقاشی کردن میتونه بهش کمک کنه که با مفاهیم جدید آشنا بشه.
همچنین، حرف زدن با بچه خیلی مهمه. حتی اگه هنوز خوب حرف نمیزنه، شما باید باهاش حرف بزنید و توضیح بدید که چه کاری انجام میدید. این کار به تقویت مهارتهای زبانی و ارتباطی کودک کمک میکنه.
۵. نیاز به محبت و توجه عاطفی
تو این سن، بچهها خیلی به محبت و توجه نیاز دارن. وقتی کودک محبت و توجه کافی دریافت میکنه، احساس امنیت و اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکنه.
برای برآورده کردن این نیاز، باید وقت بیشتری رو با بچهتون بگذرونید. بغل کردن، بوسیدن، نوازش کردن و بازی کردن با کودک هم به رشد عاطفیاش کمک میکنه و هم باعث میشه که احساس ارزشمندی کنه.
علاوه بر این، باید به احساسات کودک هم توجه کنید. مثلاً اگه ناراحته یا عصبیه، بهش گوش بدین و سعی کنید درکش کنید. بچهها تو این سن هنوز نمیتونن احساساتشون رو درست بیان کنن، بنابراین باید بهشون کمک کنید که بفهمن چی حس میکنن و چجوری باهاش کنار بیان.
۶. نیاز به تعاملات اجتماعی
کودک تو سن ۱ تا ۲ سالگی کمکم با بقیه بچهها و آدمهای اطرافش آشنا میشه و نیاز داره که تعاملات اجتماعی بیشتری داشته باشه. این تعاملات بهش کمک میکنه که مهارتهای اجتماعی مثل اشتراکگذاری، همکاری و همدلی رو یاد بگیره.
برای اینکه این نیاز برآورده بشه، میتونید بچهتون رو به پارک یا مهدکودک ببرید تا با بقیه بچهها بازی کنه. همچنین، تو خونه هم میتونید بازیهایی انجام بدین که مهارتهای اجتماعی رو تقویت کنه، مثل بازیهای گروهی یا نوبتی.
تعاملات اجتماعی علاوه بر اینکه به تقویت مهارتهای ارتباطی کودک کمک میکنه، باعث میشه که اعتماد به نفسش هم بیشتر بشه و بهتر بتونه با محیطهای جدید سازگار بشه.
۷. نیاز به استقلال و کنترل
بچههای ۱ تا ۲ ساله کمکم دوست دارن که خودشون کارهاشون رو انجام بدن و استقلال بیشتری پیدا کنن. مثلاً ممکنه بخوان خودشون لباس بپوشن یا غذا بخورن. این نیاز به استقلال بخش مهمی از رشد شخصیت کودک تو این سنه.
برای اینکه به این نیاز پاسخ بدین، بهتره که بهش اجازه بدین که تو بعضی کارها خودش تصمیم بگیره و دست به تجربه بزنه. البته این به این معنی نیست که بچه رو کاملاً رها کنید؛ بلکه باید با نظارت و حمایت شما این کارا رو انجام بده.
مثلاً میتونید بهش اجازه بدین که بین دو تا لباس یکی رو انتخاب کنه یا تو خوردن غذا خودش با قاشق غذاشو بخوره، حتی اگه یه کم کثیفکاری کنه. این کارها به کودک کمک میکنه که اعتماد به نفس پیدا کنه و احساس کنه که توانایی انجام کارهای مستقل رو داره.
۸. نیاز به مرزبندی و قوانین
هرچند بچههای این سن دوست دارن که مستقل باشن، اما همچنان نیاز دارن که یه سری قوانین و مرزهای مشخص براشون وجود داشته باشه. این قوانین بهشون کمک میکنه که بفهمن چی درسته و چی غلطه و چجوری باید با محیط اطرافشون رفتار کنن.
البته این قوانین نباید خیلی سختگیرانه یا محدودکننده باشه. باید به طور ملایم و با توجه به سن کودک براش توضیح بدید که چرا یه کاری درسته یا چرا نباید کاری رو انجام بده.
مثلاً میتونید بهش بگید که چرا نباید تو خیابون شروع به دویدن کنه یا چرا نباید به وسایل خطرناک دست بزنه. این کار بهش کمک میکنه که هم نظم رو یاد بگیره و هم احساس امنیت بیشتری تو محیط داشته باشه.
حرف آخر
کودک ۱ تا ۲ ساله وارد مرحله جدیدی از رشد میشه و نیازهای متفاوتی داره که باید با دقت و توجه برآورده بشه. این نیازها شامل تغذیه سالم، خواب کافی، فعالیت بدنی، یادگیری و تقویت مهارتها، محبت و توجه عاطفی، تعاملات اجتماعی، استقلال و مرزبندی میشه. برآورده کردن این نیازها با عشق، صبر و حمایت والدین باعث میشه که کودک به خوبی رشد کنه و پایههای شخصیتی اون شکل بگیره.