فشار خون یکی از مهمترین اعداد در زندگی شماست، اما آیا فشار خون خود را می شناسید؟ فشار خون خیلی بالا یا خیلی پایین میتواند منجر به عوارض جدی سلامتی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه شود.
داروهای کاهنده فشار خون یکی از موثرترین راههای درمان و کنترل فشار خون بالا هستند. کلاسهای استاندارد داروهای فشار خون عبارتند از دیورتیکها، مهارکنندههای ACE، ARBs، مسدودکنندههای کانال کلسیم و مسدودکنندههای بتا. پزشک شما باید یک رژیم درمانی بیابد که به طور قابلتوجهی خطر عواقب بد فشار خون را کاهش دهد - بدون اینکه زندگی روزمره شما مختل شود. در این مقاله به جدیدترین داروی ضد فشارخون میپردازیم. با ما همراه باشید ...
کالمگ سیترات (مکمل حاوی پتاسیم و منیزیم)
دریافت ناکافی پتاسیم میتواند فشار خون را افزایش دهد. کاهش منیزیم نیز میتواند با افزایش از دست دادن پتاسیم ادرار به هیپوکالمی کمک کند و همچنین با کاهش غلظت پتاسیم درون سلولی، خطر آریتمیهای قلبی را افزایش دهد. بر اساس یک مجموعه گسترده از مقالات مصرف کم پتاسیم خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش میدهد، به ویژه هنگامی که با مصرف سدیم بالا ترکیب شود. در مقابل مصرف بیشتر پتاسیم تا حدی با افزایش اتساع عروق و دفع سدیم ادرارکه به نوبه خود باعث کاهش حجم پلاسما میشود، میتواند به کاهش فشار خون کمک کند.
یک متاآنالیز در سال 2017 از 25 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده در 1163 شرکتکننده مبتلا به فشار خون بالا کاهش قابلتوجهی را در فشار خون سیستولیک (4.48 میلیمتر جیوه) و فشار خون دیاستولیک (2.96 میلیمتر جیوه) با مکملهای پتاسیم نشان داد. هر گونه اثر مفید پتاسیم بر بیماریهای قلبی و عروقی احتمالاً به دلیل اثرات ضد فشار خون آن است.
علائم اولیه کمبود منیزیم شامل از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، خستگی و ضعف است. همانطور که کمبود منیزیم بدتر میشود، بیحسی، سوزن سوزن شدن، انقباضات و گرفتگی عضلات، تشنج، تغییرات شخصیتی، ریتم غیر طبیعی قلب و اسپاسم عروق کرونر ممکن است رخ دهد. کمبود شدید منیزیم نیز میتواند منجر به هیپوکلسمی یا هیپوکالمی (به ترتیب سطح پایین کلسیم یا پتاسیم سرم) شود زیرا هموستاز معدنی مختل میشود.
متاآنالیز دیگری از 22 مطالعه با 1173 بزرگسال دارای فشار خون طبیعی و فشار خون بالا نشان داد که مصرف مکمل منیزیم برای 3-24 هفته فشار خون سیستولیک را 3-4 میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولیک را 2-3 میلیمتر جیوه کاهش میدهد. زمانی که مصرف مکمل منیزیم شرکتکنندگان از 370 میلیگرم در روز فراتر رفت، اثرات تا حدودی بیشتر بود. رژیم غذایی حاوی منیزیم فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را به ترتیب به طور متوسط 5.5 و 3.0 میلی متر جیوه کاهش میدهد. یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز مطالعات نشان داد که سطوح بالای سرمی منیزیم به طور قابل توجهی با خطر کمتر بیماری قلبی عروقی مرتبط است و دریافت منیزیم بیشتر در رژیم غذایی (تا حدود 250 میلیگرم در روز) با خطر قابل توجهی کمتر مرتبط است. مصرف بیشتر منیزیم ممکن است خطر سکته مغزی را کاهش دهد. نسبت سدیم به پتاسیم نیز رابطهی مستقیمی با شیوع فشار خون و بیماریهای قلبی- عروقی دارد. کالمگ سیترات محصول جدیدی است که همزمان حاوی دو عنصر پتاسیم و منیزیم به شکل سیترات (با جذب بالا) در یک کپسول میباشد و با گشاد سازی عروق، دفع مقادیر اضافی سدیم از ادرار، کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک،کاهش ریسک سکته و کاهش رخداد آریتمیهای قلبی در سلامت قلبی- عروقی موثر میباشد و به عنوان جدیدترین و کم عارضهترین داروی فشار خون بالا در بازار ایران شناخته شده است.
داروهای رایج فشار خون
چهار دسته اصلی از داروها وجود دارد که اغلب در درمان فشار خون بالا تجویز میشوند:
- مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE).
- مسدود کنندههای گیرنده آنژیوتانسین (ARBs)
- مسدود کنندههای کانال کلسیم
- دیورتیکهای تیازیدی
گاهی اوقات به درمان ترکیبی (بیش از یک دارو) نیاز است. درمان ترکیبی شامل مصرف دو داروی ضد فشار خون است که هر کدام از یک دسته دارویی متفاوت هستند. به طور کلی داروهای هر یک از این دستهها در کنترل فشار خون به همان اندازه خوب عمل میکنند و شما ممکن است در مقایسه با دیگران به هریک کاملا متفاوت پاسخ دهید.
دیورتیکها
دیورتیکها میزان سدیم و آب دفع شده توسط کلیهها را در ادرار افزایش میدهند و فشار خون را عمدتاً با کاهش حجم مایع در رگهای خونی کاهش میدهند مانند: هیدروکلروتیازید، اینداپامید و کلرتالیدون. عوارض جانبی احتمالی دیورتیکها عبارتند از: تکرر ادرار، سبکی سر، خستگی، تغییرات روده وهیپوکالمی.
مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE).
مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) میتوانند فشار خون را با گشاد کردن شریانها کاهش دهند مانند: کاپتوپریل، آنالاپریل و لیزینوپریل. عوارض جانبی این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد: سرگیجه، سرفه مزمن، از دست دادن حس چشایی و هیپرکالمی.
مسدود کنندههای گیرنده آنژیوتانسین2 (ARBs)
مسدود کنندههای گیرنده آنژیوتانسین نیز فشار خون را با گشاد کردن شریانها کاهش میدهند. مسدود کننده گیرنده آنژیوتانسین مثل لوزارتان، والزارتان. ARBها به دلیل اثربخشی بهتر و عوارض جانبی کمتر، عموماً نسبت به مهارکنندههای ACE برتر هستند. عوارض جانبی این دسته ممکن است شامل موارد زیر باشد: سرگیجه، واکنش آلرژیک، هیپرکالمی و آسیب کلیه.
مسدود کنندههای بتا
بتابلاکرها به عنوان یک درمان خط اول و تک دارویی برای فشار خون بالا در نظر گرفته نمیشوند مگر اینکه بیمار مبتلا به بیماری ایسکمیک قلبی، نارسایی قلبی یا آریتمی باشد و شامل آتنولول، بیزوپرولول، متوپرولول، پروپرانولول و تیمولول هستند. این داروها اثر آدرنالین بر سیستم قلبی عروقی را مسدود میکنند، ضربان قلب را کاهش میدهند و استرس را بر قلب و عروق کاهش میدهند. عوارض جانبی مسدودکنندههای بتا ممکن است شامل موارد زیر باشد: بدتر شدن تنگی نفس در افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) یا آسم اختلال عملکرد جنسی، خستگی، افسردگی و بدتر شدن علائم در افراد مبتلا به بیماری عروقی.
بلوکرهای ترکیبی آلفا و بتا
علاوه بر مسدود کردن گیرندههای بتا، آلفا و بتا بلوکرهای ترکیبی میتوانند گیرندههای آلفا را نیز مسدود کنند. این داروها میتوانند فشار خون و ضربان قلب را بیشتر کاهش دهند. این داروها شامل لابتالول و کارودیلول هستند. مسدود کنندههای کانال کلسیم میتوانند فشار خون را با گشاد کردن شریانها و در برخی موارد کاهش نیروی انقباضات قلب کاهش دهند. نمونههایی از مسدود کنندههای کانال کلسیم عبارتند از: آملودیپین، فلویدپین، نیکاردیپین، نیفدیپین و دلتیازم و وراپامیل. عوارض جانبی این دسته ممکن است شامل موارد زیر باشد: یبوست تورم پاها سردرد سرگیجه.
مسدود کنندههای آلفا
آلفا بلوکرها با شل کردن دیواره رگهای خونی به کاهش فشار خون کمک میکنند. از این دسته میتوان وکسازوسین، پرازوسین و ترازوسین را نام برد. عوارض جانبی این داروها عبارتند از: ضربان قلب سریع، سرگیجه، فشار خون پایین و ضعف.
وازودیلاتورها
وازودیلاتورها به عروق اجازه میدهند تا گشاد شوند و خون بهتر جریان یابد. نمونههایی از وازودیلاتورها عبارتند از: آپروسولین (هیدرالازین) و لونیتن (مینوکسیدیل). عوارض جانبی وازودیلاتورها ممکن است شامل سردرد، یبوست، تورم در ساق پا، ضربان قلب سریع و رشد موهای زائد (فقط با ماینوکسیدیل) باشد.
آگونیست های گیرنده آلفا-2
این داروها گیرندههای آلفا-2 آدرنرژیک را در سیستم عصبی مرکزی تحریک میکنند که فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک را کاهش میدهد و باعث افت فشار خون و ضربان قلب میشود. از داروهای این گروه میتوان به متیل دوپا (آلدومت)، کلونیدین (کاتاپرس) و گوانفاسین اشاره کرد. عوارض جانبی این گروه ممکن شامل موارد زیر باشد: خشکی دهان، خستگی، سردرد، اختلال عملکرد جنسی خواب آلودگی یا سرگیجه (فقط با متیل دوپا).
مهارکنندههای مستقیم رنین
مهارکنندههای مستقیم رنین با مهار فعالیت رنین فشار خون را کاهش میدهند که معمولاً باعث انقباض عروق خونی میشود. از این دسته دارویی میتوان به آلیسکیرن و تکتورنا پاشاره کرد. عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد: اسهال، درد معده، سردرد و سرگیجه.
سخن پایانی
اولین قدم برای درمان فشار خون بالا شامل ایجاد تغییراتی در سبک زندگی است که فشار خون را کاهش میدهد. این تغییرات شامل خوردن یک رژیم غذایی سالم برای قلب، کاهش وزن (در صورت نیاز)، ورزش منظم و غیره است. این تغییرات ممکن است به تنهایی انجام شوند یا ممکن است در ترکیب با یک یا چند داروی فشار خون بالا استفاده شوند. تصمیم گیری در مورد شروع یا عدم شروع دارو برای فشار خون بالا نیاز به مشورت با پزشک دارد تا بعد از بررسی وضعیت جسمی شما داروی با کمترین عوارض جانبی برای شما تجویز شود.