گردن گرفتن نوزاد
در دوران نوزادی، یکی از مهارت‌های اولیه که در رشد حرکتی نوزادان نقش کلیدی دارد، توانایی نگه‌داشتن سر به تنهایی است. این مهارت نه تنها نشان‌دهنده تقویت عضلات گردن است، بلکه بخشی از فرآیند تکامل کنترل بدن و هماهنگی حرکتی نوزاد است. در این مقاله، مراحل مختلف تکامل قدرت گردن گرفتن نوزاد و نکات مربوط به آن را بررسی خواهیم کرد.
مراحل تکامل گردن گرفتن نوزاد
۱. حرکات اولیه گردن (۰ تا ۱ ماهگی)
در روزهای اولیه زندگی، نوزادان به دلیل ضعف عضلات گردن نمی‌توانند سر خود را به طور مؤثری بالا ببرند. در این مرحله، حرکات گردن بسیار محدود است و نوزاد ممکن است تنها قادر به حرکت‌های جزیی سر باشد، مانند چرخاندن آن از یک سمت به سمت دیگر هنگام خوابیدن بر روی شکم یا در آغوش والدین. مهم است که در این دوران، از نوزاد به خوبی حمایت کنید تا از آسیب به گردن او جلوگیری شود.
۲. بالا بردن سر و قفسه سینه (۱ تا ۳ ماهگی)
بین یک تا سه ماهگی، نوزادان معمولاً شروع به تقویت عضلات گردن خود می‌کنند. آنها می‌توانند سر را تا حدود ۴۵ درجه بالا ببرند و ممکن است قادر به بلند کردن قفسه سینه از روی زمین باشند. این مرحله به ویژه در زمان تامی تایم (زمانی که نوزاد به صورت خوابیده بر روی شکم قرار می‌گیرد) واضح‌تر است. استفاده از بازی‌های تحریکی و تشویق نوزاد به تلاش بیشتر برای بالا بردن سر و قفسه سینه می‌تواند به تقویت این مهارت کمک کند.
استفاده از اسباب‌بازی‌ها: قرار دادن اسباب‌بازی‌های رنگی و جالب در نزدیکی نوزاد می‌تواند او را به تلاش برای بالا بردن سر و قفسه سینه ترغیب کند.
پشتیبانی از تامی تایم: استفاده از بالشتک‌های شیردهی یا پتوی رول شده برای کمی حمایت از نوزاد می‌تواند به او کمک کند تا قدرت عضلات خود را تقویت کند و به جلو برود.
۳. کنترل کامل سر (۳ تا ۶ ماهگی)
تا سه یا چهار ماهگی، اکثر نوزادان قادر به نگه‌داشتن سر خود به طور نسبی و با ثبات بیشتری هستند. این مهارت به طور کامل تا حدود شش ماهگی تکامل می‌یابد، زمانی که نوزاد می‌تواند سر خود را با کمترین تلاش و به راحتی به اطراف بچرخاند. در این مرحله، نوزادان قادر به نگه‌داشتن سر در حالت عمودی و کنترل بهتر آن خواهند بود.
تمرینات مناسب برای گردن نوزاد
برای کمک به نوزاد در گردن گرفتن خود و تسریع در رسیدن به این مرحله مهم، می‌توانید فعالیت‌های زیر را انجام دهید:
- تامی تایم: هر روز چندین بار نوزاد را بر روی شکم خود بگذارید تا عضلات گردن و بدن او تقویت شوند. این کار همچنین به تقویت عضلات شانه و کمر نوزاد کمک می‌کند.
- نشستن: نشاندن نوزاد به صورت پشتیبانی شده بر روی پای خود یا استفاده از بالشتک شیردهی به تقویت عضلات گردن کمک می‌کند.
- استفاده از وسیله حمل نوزاد: با قراردادن نوزاد در برخی وسایل حمل مانند آغوشی، به او این امکان را میدهید تا به صورت عمودی قرار گیرد و به اطراف نگاه کند، که به تقویت عضلات گردن کمک می‌کند.
احتیاط‌ها و نکات ایمنی
- پشتیبانی از سر نوزاد: تا زمانی که نوزاد قادر به نگه‌داشتن سر خود نیست، از پشتیبانی مناسب برای سر او اطمینان حاصل کنید. به ویژه در هنگام برگرداندن نوزاد به حالت خوابیده یا برداشتن او، سر و گردن او را به خوبی حمایت کنید.
- اجتناب از استفاده از بالشت های حمایتی: استفاده از بالشت ها در محیط خواب نوزاد یا صندلی‌های خودرو ممکن است خطراتی مانند خفگی یا آسیب به نوزاد را به همراه داشته باشد. بهتر است از روش‌های استاندارد و ایمن برای پشتیبانی از سر نوزاد استفاده کنید.
بعد از گردن گرفتن نوزاد چه انتظاری داریم؟
پس از توانایی نگه‌داشتن سر، نوزاد به تدریج شروع به غلت زدن، نشستن، حرکت و در نهایت ایستادن و راه رفتن می‌کند.
زمان مشاوره با پزشک
اگر نوزاد شما نتواند تا چهار ماهگی سر خود را به تنهایی نگه‌دارد، یا اگر در مراحل بعدی تکامل گردن گرفتن مشکل داشته باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. این موضوع ممکن است نشانه‌ای از مشکلات تکاملی یا اختلالات عصبی-عضلانی باشد که نیاز به ارزیابی و درمان تخصصی دارد.
نتیجه‌گیری
توانایی نگه‌داشتن سر نوزاد بخشی از تکامل حرکتی نوزادان است و به زمان و تمرین نیاز دارد. هر نوزاد با سرعت مربوط خود رشد می‌کند و والدین باید با صبر و مراقبت مناسب، نوزاد خود را در این مسیر حمایت کنند. در صورت نگرانی‌های خاص، مشاوره با پزشک می‌تواند به اطمینان از سلامت و رشد مناسب نوزاد کمک کند.
