مراکز صنعتی به عنوان یکی از اصلیترین عوامل توسعه اقتصادی هر کشور، نیاز به انرژی بالایی دارند. اما چالشهای بسیاری در مسیر تامین انرژی برای این مراکز وجود دارد که از جمله آنها میتوان به عدم پایداری قیمتهای انرژی، افزایش مصرف انرژی، وابستگی به منابع انرژی سنتی و اثرات زیستمحیطی آنها اشاره کرد.
اما یکی از بهترین روش های کنترل مصرف انرژی در این مراکز جایگزین کردن ابزارهای برقی با ابزار های پنوماتیک است. ابزار های پنوماتیک در کنار قدرت بیشتر اندازه بسیار کوچکتری نیز دارند. همچنین استفاده از این ابزارها هم خطراتی مانند برق گرفتگی یا اتصال کوتاه را ندارد اما مسئله ای که مهم است این است برای استفاده از ابزار های پنوماتیک نیاز به وجود یک سیستم هوای فشرده مناسب است تا بتواند به راحتی نیروی تمامی ابزار های پنوماتیک را تامین کند.
سیستم هوای فشرده چیست؟
سیستم هوای فشرده به مجموعه ای از دستگاه ها و خطوط لوله کشی گفته میشود که در جهت افزایش فشار هوا و بهره برداری از آن استفاده میشوند.به زبان ساده تر سیستم هوای فشرده کار تامین و رساندن هوای فشرده به سیستم های پنوماتیک را بر عهده دارد.
اجزای سیستم هوای فشرده
اجزا سیستم هوای فشرده بر اساس نیاز هر مجموعه ای می تواند متغیر باشد اما در تمامی این سیستم ها کمپرسور باد و مخزن باد باید حضور داشته باشند.هم چنین درایر های تبریدی، درایر های جذبی، تله ابگیر ، میکرو فیلتر ها و بوستر ها نیز می تواند بخشی از این سیستم باشند.
کمپرسور باد اسکرو
کمپرسور های باد بزرگترین مسئولیت را در بین دستگاه های هوای فشرده بر عهده دارند. وظیفه این دستگاه ها تامین هوای فشرده است که این کار را به وسیله برق یا سوخت گازوئیل انجام میدهند
معمولا در سیستم هوای فشرده بیشتر از کمپرسور های اسکرو استفاده میشود زیرا این دستگاه ها در کنار استهلاک کمتر، پایداری بیشتر و قدرت هوادهی بسیار بالاتر ارائه می کنند. استفاده و خرید از کمپرسور اسکرو مهم ترین رکن در سیستم های هوای فشرده محسوب میشود همچنین باید در نظر داشت که قیمت کمپرسور اسکر. نسبت به کمپرسور های عادی بیشتر است که این قیمت بالاتر در طولانی مدت با صرفه جویی در مصرف انرژی و هزینه کمتر سرویس و نگهداری دستگاه به راحتی جبران میشود.
مخزن باد
مخازن باد به ظرف های بزرگی گفته میشود که برای نگهداری،و استفاده از هوای فشرده استفاده میشود. مخازن هوا با هدف ثابت نگه داشت فشار هوا، و جلوگیری از نوسان هوای فشرده به کار گرفته میشود در واقع هوا پس از فشرده سازی به مخزن کمپرسور باد انتقال می یابد، زمانی که هوای داخل مخزن به میزان فشاری که مورد نیاز است برسد کمپرسور باد خاموش یا آنلود میشود در این حالت دیگر هوایی به داخل مخزن فرستاده نمیشود تا فشار داخل مخزن بر اثر استفاده از آن کاهش یابد.
خشک کن های هوا
بزرگترین مزیت برق نسبت به سیستم هوای فشرده پاگیزگی این انرژی است. در اثر استفاده از هوای فشرده مقادیر قابل توجه ای از روغن و رطوبت هوا نیز می تواند وارد اجزا پنوماتیک ابزار های بادی شود. این میزان از آلودگی به راحتی میتواند ابزار ها حساس را دچار خرابی کند. از طرفی در صنایعی مانند غذا و دارو هیچ گونه آلودگی نباید وارد محصولات تولیدی شود از همین رو کنترل رطوبت و آلودگی های محیطی که می تواند وارد هوای فشرده شوند بسیار ضروری و مهم است.
برای کنترل کیفیت هوا و کاهش یا ازبین بردن آلودگی آن از خشک کن ها هوا و میکرو فیلتر ها استفاده میشود.
راه های افزایش بهره وری از سیستم هوای فشرده
انتخاب و نصب کمپرسورهای با کارایی بالا: انتخاب کمپرسورهایی که بر اساس نیاز و بار کاری مناسب باشند و کارایی بالایی داشته باشند میتواند به کاهش مصرف انرژی کمک کند.
نظارت و کنترل بهینه: استفاده از سیستمهای کنترل هوشمند که توانایی تنظیم خودکار فشار هوا و میزان تولید را دارند، میتواند به بهینهسازی مصرف انرژی کمک کند.
کاهش تراکم هوا: تراکم بیش از حد هوا در شبکههای لولهکشی میتواند باعث افت فشار و افزایش مصرف انرژی شود. بنابراین، حفظ فشار مناسب و جلوگیری از هدر رفت هوا میتواند به کاهش مصرف انرژی کمک کند.
نگهداری منظم: تعمیر و نگهداری منظم کمپرسورها و سیستمهای هوای فشرده میتواند از افت فشار و افزایش مصرف انرژی جلوگیری کند.
استفاده از فنآوریهای جدید: استفاده از فناوریهای به روز شامل موتورها و کنترلهای بهینه میتواند کمک کند تا کمپرسورها بهینهتر عمل کنند و مصرف انرژی کاهش یابد.
مدیریت منابع بهینه: برنامهریزی استفاده از هوا بر اساس نیاز و استفاده از روشهای انتقال و ذخیرهسازی مناسب میتواند به بهرهوری انرژی کمک کند.
با توجه به این نکات، بهبود کارایی کمپرسورهای باد و سیستمهای هوای فشرده میتواند به طور قابل توجهی به کاهش مصرف انرژی و کاهش هزینههای عملیاتی کمک کند.