یکی از درخواست هایی که زوجه می تواند با آن در دادگاه اقامه دعوا کند، درخواست استرداد جهیزیه است. قانون استرداد جهیزیه، یک قانون مدنی است که شخص می تواند با استناد به آن جهاز یا جهیزیه ای که به خانه شوهر برده است را با اقدامات قانونی پس بگیرد. جالب است که بدانید تهیه و تدارک وسایل خانه هنگام ازدواج، برعهده شوهر است و قانون مدنی این امر را جزو نفقه زن و تکالیف واجب مرد می داند.
اما در جامعه ما و فرهنگی که داریم، این موضوع اینگونه جا افتاده است که خانواده دختر، جهیزیه که همان وسایل منزل هستند را آماده کنند و آن را به خانه شوهر بفرستند. از همین رو زن مالک جهیزیه است و به همین دلیل می تواند هرزمان که بخواهد، اقدامات لازم برای استرداد جهیزیه را انجام دهد. حال در ادامه همراه ما باشید تا با به طور کامل با شرایط استرداد اموال جهیزیه آشنا شوید و بدانید این پروسه چقدر طول می کشد.
آیا پیش از جدایی، می توان درخواست استرداد جهیزیه داد؟
حال سوالی که شاید برای بسیاری از خانم ها پیش آید، این است که آیا می توانند جهیزیه خود را بدون جدایی و طلاق گرفتن پس بگیرند؟ در پاسخ باید گفت بله؛ چراکه زن مالک تمام وسایلی است که با خود به خانه شوهرش برده است. البته باید به این نکته اشاره کنیم که اگر مرد در طول زندگی، وسایلی را برای خانه تهیه کند، دیگر زن مالک آن ها نیست؛ حتی وسایلی که از جهیزیه عروس خراب شده و دوباره شوهر آن ها را تهیه کرده است. بنابراین زوجه دیگر حق پس گرفتن آن ها را ندارد و تنها می تواند آنچه را با خود روز اول آوره پس بگیرد.
برای استرداد جهیزیه چه باید کرد؟
یکی از اصلی ترین ارکان که برای ثبت درخواست استرداد جهیزیه باید به آن توجه کرد، سیاهه است؛ اما منظور از سیاهه چیست و چگونه باید آن را تهیه کرد؟
سیاهه در حقیقت یک لیست از وسایلی می باشد که زوجه آن ها را به عنوان جهیزیه تهیه کرده و آن ها را به خانه مرد برده است. تهیه چنین لیستی از وسایل، از دیرباز رایج بوده و امروزه نیز زوجه پیش از ازدواج چنین لیستی را تهیه می کند و از زوج یا شوهر خود می خواهد که آن را امضا کند که اینکار نشان دهنده این می باشد که زن با خود چنین اقلامی را به منزل آورده است.
حال اگر شرایط به گونه ای رقم بخورد که زن تصمیم به استرداد جهیزیه خود بگیرد، اولین کاری که در جهت طرح دعوی باید انجام دهد، مراجعه به دادگاه خانواده یا شورای حل اختلاف است. زن باید در چنین مراجعی به سیاهه ای که دارد استناد کند تا تنظیم دادخواست انجام شود.
معمولا پروسه انجام این کار سخت و پیچیده به نظر می رسد و بسیاری از خانم ها توانایی و مهارت لازم برای انجام پیگیری های لازم را ندارند؛ از همین رو باید از خدمات یک وکیل استفاده کنند. از آنجایی که چنین پرونده ای به یک خانم مربوط می شود، بسیاری از زنان به دنبال یک وکیل خانم می گردنند تا بتوانند راحت با آن موضوع را در میان بگذارند. از همین رو اگر شما هم چنین طرز فکری دارید و ترجیح می دهید پرونده را به یک وکیل خانم بسپارید، روی لینک زیر کلیک کنید تا با وکلای خانمی که در تهران هستند و می توانند به شما در این زمینه مشاوره دهند آشنا شوید.
https://mastervakil.com/the-best-female-lawyers-in-tehran/
روش های ممکن برای استرداد جهیزیه
همانطورکه متوجه شدید، قانون مدنی این اجازه را به زن می دهد که جهیزیه خود را استرداد کند و برای چنین درخواستی، روش های مختلفی را درنظر گرفته است که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
استرداد جهیزیه با توافق طرفین: یکی از ساده ترین راه ها برای استرداد جهیزیه، توافق طرفین است. در این روش هیچ اختلافی بین زن و شوهر وجود ندارد و آن ها باهم به تفاهم می رسند که زوجه جهاز و هرچه آورده است را با خود ببرد. در این حالت دیگر نیازی به حکم و دستور دادگاه نیست.
استرداد جهیزیه با لیست سیاهه و حکم دادگاه: در این روش به لیست سیاهه که در آن اقلام جهیزیه ذکر شده و دو شاهد و شوهر آن را امضا کرده اند نیاز است. در این حالت، زن باید به این لیست استناد کند و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، حکم استرداد جهیزیه را بگیرد.
استرداد جهیزیه با استفاده از شهادت شهود: اگر سیاهه ای وجود نداشته باشد یا شوهر و شاهدین آن را امضا نکرده باشند، زن می تواند به فاکتورهای خرید و شهادت شهود، از دادگاه حکم استرداد جهیزیه را بگیرد.
استرداد جهیزیه چقدر طول میکشد؟
در رابطه با اینکه استرداد جهیزیه چقدر طول می کشد، باید گفت بسته به اینکه رسیدگی به موضوع هم در شورای حل اختلاف و هم دادگاه خانواده قابل پیگیری است، مدت زمان رسیدگی نیز متفاوت خواهد بود. اگر ارزش جهیزیه، بیش از بیست میلیون تومان باشد، رسیدگی به دعوای استرداد جهیزیه با دادگاه خانواده بود و اگر این مبلغ کمتر از بیست میلیون تومان باشد شورای حل اختلاف پیگیری پرونده را انجام می دهد.
لذا در رابطه با اینکه مدت زمان استرداد جهیزیه چقدر است، باید گفت شما باید در ابتدا درخواست استرداد جهیزیه را ثبت کنید که برای ثبت آن نیاز به مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی است که خواهان باید اسناد و مدارک لازم برای اثبات مالکیت بر جهیزیه را ارائه دهد. بعد از به ثبت رسیدن دادخواست، دادگاه خانواده وقت رسیدگی به این پرونده را مشخص می کند. زمان تعیین شده برای رسیدگی به پرونده، به تراکم پرونده های داخل دادگاه بستگی دارد و براین اساس تعیین می شود.
آیا زوج می تواند جهیزیه زوجه را بفروشد؟
به طور کلی در پاسخ به این سوال باید گفت زوج حق فروش اموال زوجه که جهیزیه باشد را ندارد و جهیزیه به عنوان امانت در اختیار زوج قرار می گیرد و وی می تواند از وسایل در جهت منافع خود و زندگی بهتر استفاده کند. حتی زوج نباید به جهیزیه زوجه صدمه نیز وارد کند. حال اگر زوج اموال و جهیزیه زوجه را بفروشد، زن می تواند به زوج اتهام فروش مال غیر بزند و از او به عنوان کلاهبردار شکایت کند.
چنین اتهامی در صورتی که ثبت شود، با حداقل یکسال حبس و جزای نقدی برابر با دو برابر مال برده شده محکوم خواهد شد. حکم حبس غیر قابل تبدیل به جزای نقدی است. رسیدگی به چنین پرونده ای، سخت و پیچیده می باشد، از همین رو توصیه می شود برای پیگیری چنین شرایطی از کمک های یک وکیل استفاده کنید. از جمله وکلای خوبی که می توانند به شما در این زمینه کمک کنند، در سایت مستر وکیل (mastervakil.com) معرفی شده اند. بنابراین می توانید بررسی های لازم در رابطه با وکلا را انجام دهید و در نهایت بهترین وکیل را انتخاب کنید و رسیدگی پرونده را به او بسپارید.
ضمائم دادخواست استرداد جهیزیه
ضمائم در حقیقت مدارکی هستند که فرد باید در کنار دادخواستی که ارائه می دهد، آن ها را نیز تهیه و ارائه کند. از جمله ضمائم دادخواست استرداد جهیزیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سند ازدواج یا کپی برابر با اصل آن
- شناسنامه و کارت ملی
- استشهادیه که در رابطه با ریز جهیزیه است
کلام آخر
در این مقاله، استرداد جهیزیه را به طور کامل بررسی کردیم و هر آنچه باید در رابطه با روند آن، شرایط، قوانین و ... می دانستید در اختیارتان قرار دادیم. بنابراین اگر در موقعیتی قرار گرفتید که لازم بود جهیزیه خود را پس بگیرید، می توانید از این مقاله کمک بگیرید و مراحل لازم را به خوبی پشت سر بگذارید.
