ارداری، یک دوره بسیار حساس برای مادران و به ویژه جنین می باشد. در این دوره، تغییرات هورمونی موجب التهابات لثه شده و به صورت قابل توجهی بر روی دهان و دندان تاثیر می گذارد. به همین دلیل نیاز است که در طول بارداری با مشاهده علائمی در دهان و دندان حتما به دندانپزشکی مراجعه نمایند. البته انتخاب دندانپزشکی بایستی به صورت دقیق انجام گیرد.
آیا مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری درست است یا خیر؟ مراجعه به یک مرکز تخصصی دندانپزشکی در این دوران ضروری است؟ بی گمان این موارد از جمله سوالاتی هستند که در ذهن بسیاری از بانوان در این دوران به وجود می آید. در واقع دوره بارداری، یک دوره بسیار حساس برای مادران و به ویژه جنین می باشد. در این دوره، تغییرات هورمونی موجب التهابات لثه شده و به صورت قابل توجهی بر روی دهان و دندان تاثیر می گذارد. به همین دلیل نیاز است که در طول بارداری با مشاهده علائمی در دهان و دندان حتما به دندانپزشکی مراجعه نمایند. البته انتخاب دندانپزشکی بایستی به صورت دقیق انجام گیرد.
دلایل درد دندان در دوران بارداری:
یکی از تغییرات هورمونی غافلگیر کننده در دوران بارداری، بروز مشکلات دهان و درد دندان در این دوران می باشد. در واقع میزان بروز مشکلات دندانپزشکی در دوران بارداری، بسیار بیشتر از چیزی است که افراد تصور می کنند. همچنین به طور کلی مهم ترین دلایل درد دندان در دوران بارداری عبارتند از:
- تغییرات هورمونی و تجمع پلاک ها: افزایش شدید هورمون های زنانه موجب آسیب پذیرتر شدن لثه ها می شود.
- رژیم های غذایی پر کربوهیدرات: مصرف خوراکی ها و تنقلات قندی در دوران بارداری احتمال ایجاد حفره های دندانی را افزایش می دهد.
- اسید معده: استفراغ های مکرر در این دوران باعث آسیب دیدن تدریجی مینای دندان و بروز حساسیت می گردد.
مراجعه به دندان پزشکی در زمان بارداری:
در مورد دندانپزشکی به منظور بررسی دقیق مسائل مربوط به بارداری، پزشکان متخصص، این دوران را به سه بازه زمانی تقسیم می کنند: سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم (پایانی). در هر یک از این دوره ها بر اساس شرایط رشد جنین و موقعیت فیزیکی مادر، درمان های دندانپزشکی با ملاحظات خاصی انجام می شود. همچنین در دوران بارداری بایستی کار را به کاردان سپرد و نمی توان به تمامی دندانپزشکی ها اعتماد کرد.
مراجعه به دندانپزشکی در سه ماهه نخست بارداری:
در ماه های نخست، مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری به ویژه برای انجام خدمات زیبایی مانند بلیچینگ دندان معمولا توصیه نمی شود. در نتیجه بهتر است در موارد امکان پذیر و به تشخیص دندانپزشک، درمان به سه ماهه دوم دوران بارداری منتقل شود. البته اگر درد دندان به صورت آزاردهنده باشد، جهت اقدام و جلوگیری از گسترش عفونت به سایر دندان ها، دندانپزشک بایستی اقدامات لازم را انجام دهد. اقدامات دندانپزشکی در ماه های نخست بارداری عبارتند از:
- مصرف دارو و انجام عکس رادیوگرافی زیر نظر پزشک زنان و زایمان.
- رفع علائم اورژانسی دندان درد.
دندانپزشکی در سه ماهه دوم بارداری:
مناسب ترین دوران برای رفع مشکلات دندانپزشکی در دوران بارداری و انجام خدمات درمانی ، ماه های چهارم، پنجم و ششم می باشد. چرا که در این دوران جنین به اندازه کافی رشد کرده و مادر نیز وزن زیادی را متحمل نمی شود. در نتیجه در سه ماهه دوم بارداری، می توان درمان های مختلفی نظیر ترمیم دندان، درمان ریشه، کشیدن دندان و غیره را انجام داد. البته در این دوره هم باید از اشعه رادیولوژی همانند سه ماهه اول دوری کرد. با این حال، در صورت لزوم، عکسبرداری بایستی حتما از یک پوشش سربی برای پیشگیری از آسیب های احتمالی استفاده شود. توجه داشته باشید که انجام این عمل ها با توجه به حساسیت آنها، بهتر است توسط متخصص انجام گیرد تا درد و آسیب های احتمالی کاهش یابد.
دندانپزشکی، در سه ماهه پایانی بارداری:
به دلیل رشد کامل جنین در ماه های پایانی، مراجعه و رفع مشکلات دندانپزشکی در دوران بارداری برای مادر بسیار دشوار می شود. به عنوان مثال در این دوران دراز کشیدن در یونیت دندانپزشکی ها برای جنین و مادر خطرناک است. بنابراین بهتر است، انجام دندانپزشکی زیبایی و اصلاح طرح لبخند به بعد از زایمان موکول شود. اجتناب از موارد درمانی نیز به همین دلیل بعد بسیار مهم است. پس مراقبت های دهانی و دندانی همچون استفاده از نخ دندان، دهانشویه و مسواک زدن برای جلوگیری از بروز درد با دقت بیشتری صورت پذیرد. همچنین برای کاهش درد دندان، مصرف استامینوفن بدون کدئین در این دوران با مشاوره پزشک مانعی ندارد ولی استفاده از بروفن و ضد دردهای حاوی آسپرین به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
مصرف داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک:
اصولا خانم های باردار، به منظور تامین ایمنی و پیشگیری از آسیب به جنین، قادر به مصرف داروهای بسیار زیادی نیستند. در واقع تعداد داروهایی که بانوان باردار در این دوران می توانند مصرف کنند، بسیار محدود می باشد. بنابراین متخصصان دندانپزشکی در دوران بارداری نمی توانند با دست باز هر دارویی را برای خانم ها تجویز نمایند. از این رو بایستی حتما قبل از شروع درمان و تجویز توسط دندانپزشک خود، بارداری بودن خود را اعلام نمایید تا داروها متناسب با شرایطتان تجویز شوند. البته کلیه کلینیک هایی که خدمات دندانپزشکی در دوران بارداری را ارائه می کنند، داروی های کاملا بی خطر و زیر نظر پزشک زنان و زایمان تجویز می نمایند.
بی حسی موضعی دندانپزشکی در دوران بارداری:
همانطور که می دانید برای انجام خدمات درمانی همچون عصب کشی، پر کردن دندان یا کشیدن به منظور رفع مشکلات دندانپزشکی در دوران بارداری به داروهای بی حسی نیاز است. در همین راستا یکی از کم خطر ترین و ایمن ترین داروهای بی حسی برای جنین و مادر، لیدوکایین می باشد. پس از این دارو می توان در حین درمان و با دوز حداقلی استفاده نمود تا هم از تاثیرات احتمالی دارویی بر جنین پیشگیری کرده و هم درد ناشی از درمان را کاهش دهد.
اشعه ایکس دندان در زمان بارداری:
بدون شک هر خانم بارداری پیش از انجام عکس برداری با اشعه ایکس، نگران تاثیر آن بر جنین می باشد. اگر به منظور تشخیص مشکلات دندانپزشکی در دوران بارداری نیاز به عکس برداری وجود داشته باشد، اطمینان کامل داشته باشید که هیچ خطری شما و جنین را تهدید نخواهد کرد. چرا که اشعه آن بسیار کم بوده و همچنین اقدامتی مانند کنترل و محدود نمودن دوز اشعه، محدود نمودن تعداد دفعات عکسبرداری و بکارگیری پوشش های سربی توسط دندانپزشک انجام می شود. بنابراین اگر نیاز باشد که خانمی در طول بارداری در معرض اشعه ایکس قرار بگیرد، مراکز و کلینیک ها مانع از بروز هر گونه آسیب رسانی پرتوی ایکس می شوند.
کلام آخر
همانطور که گفته شد، حل مشکلات دندانپزشکی در دوران بارداری، مقوله بسیار حساسی است. پس باید در انتخاب کلینیک دندانپزشکی دقت نمود. تغییرات هورمونی در این دوره می‌تواند به التهابات لثه و مشکلات دندانی منجر شود، بنابراین اهمیت مراجعه به یک مرکز تخصصی دندانپزشکی در این دوران بیش از پیش مشخص می‌شود. انتخاب دندانپزشک از اهمیت بالایی برخوردار است. مطب دندانپزشکی دکتر مهشید جمشیدی در سعادت آباد تهران، آماده ی پاسخگویی به تماس تلفنی و سوالات مادران عزیز است، می توانید قبل از مراجعه به مطب برای کسب اطلاعات درباره ی دندانپزشکی زیبایی و درمانی تماس و مشاوره بگیرید. عموما در سه ماهه نخست بارداری، ممکن است برخی از خدمات زیبایی منجر به تاخیر شوند، اما در صورت وجود درد آزاردهنده، مراجعه به دندانپزشک ضروری است. در سه ماهه دوم و سوم، انجام خدمات درمانی با در نظر گرفتن شرایط رشد جنین امکان‌پذیر است. همچنین مراقبت از دندان‌ها و استفاده از داروهای مشخص با نظر پزشک زنان و زایمان می‌تواند به حفظ سلامت دهان کمک کند. باید توجه داشت که مراجعه به در دوران بارداری با رعایت اصول ایمنی و استفاده از داروهای مناسب انجام شود تا هیچ گونه تاثیر منفی بر جنین ایجاد نشود.
