یکی از علل مهم ناباروری، ناتوانی مادر در حمل و پرورش جنین در رحم است. جایگزینی رحمی زمانی ضرورت مییابد که زوجین تمام شرایط لازم برای شکلگیری جنین را دارا هستند اما به دلیل فقدان رحم یا رحم سالم، امکان داشتن فرزند از آنها سلب شده است.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فناوریهای نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی- ابن سینا، دکتر محمد مهدی آخوندی، متخصص
جنین شناسی و رییس مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری ابن سینا، ضمن اشاره به استفاده از رحم جایگزین برای مادرانی که در حمل و پرورش جنین در رحم خود با ناتوانی روبرو هستند گفت: تکنولوژی لقاح خارج رحمی این امکان را برای جنین زوج هایی فراهم نموده که جنین حاصل از لقاح تخمک و اسپرم پدر و مادر کاندید درمان با روش رحم جایگزین در آزمایشگاه جنین شناسی، در موقعیتی مناسب به رحم شخص ثالث انتقال یابد.
پروفسور آخوندی در ادامه تصریح کرد: روش درمانی رحم جایگزین از نظر پزشکی، حقوقی و روانی – اجتماعی یک روش پیچیده است که نیازمند بررسی های دقیق و تخصصی پزشکی، ارزیابی های سلامت و ارزیابی های روانی زوجین صاحب جنین و خانم صاحب رحم و پیگیریهای قانونی، جهت دستیابی به حداکثر موفقیت است.
رییس مرکز درمان ناباروری ابن سینا تأکید کرد: زوجهایی کاندید این درمان هستند که ضرورت درمان با رحم جایگزین، توسط تیم تخصصی مرکز و با یکی از اندیکاسیون های موجود احراز میشود که این اندیکاسیون ها عبارتند از: عدم وجود رحم در زن که ممکن است به صورت مادرزادی یا اکتسابی باشد، وجود رحم با ساختمان غیرطبیعی که مجدداً ممکن است مادرزادی و یا اکتسابی باشد، سقط های مکرر در خانم هایی که باردار می شوند ولی مکرراً سقط می کنند و هیچ علت خاصی برای سقط آنها یافت نمیشود، خانمهایی که بیماری مزمن دارند و به دلیل خطر وخیم شدن بیماری آنها در هنگام بارداری و یا به دلیل احتمال عوارض جانبی داروهای مصرفی آنها روی جنین، حاملگی در آنها منع شده است و شکست مکرر در لقاح آزمایشگاهی میتواند منجر به استفاده از رحم جایگزین گردد.
این متخصص جنینشناسی با بیان اینکه زوجهای متقاضی رحم جایگزین پیش از استفاده از این روش باید از جوانب مختلف مورد بررسی قرار گیرند، افزود: این زوج ها در خصوص مراحل و شرایط درمان، قوانین و ابعاد حقوقی، اجتماعی و روانی آن راهنمایی میشوند و مدت و دفعات این مشاوره که ترجیحاً توسط متخصص پزشکی اجتماعی ارائه میشود، بر حسب نیاز زوجین متفاوت خواهد بود و در این مشاوره آشنایی اولیه با زوجین متقاضی درمان صورت پذیرفته و ضمن ارائه آگاهی های لازم، زوجین برای درمان آماده میشوند.
لازم به ذکر است در درمان ناباروری با استفاده از روش رحم جایگزین، بر خلاف درمان به روش اهدا همچون اهدا گامت و یا جنین، مسأله محرمانگی وجود ندارد و یکی از مهم ترین مباحث شناخت کامل زوج های متقاضی رحم جایگزین و بانوی صاحب رحم از یکدیگر میباشد.
گفتنی است در برنامه پایان ناباروری که با همکاری مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا ،شنبه ها، ساعت 19 از شبکه چهار سیما پخش میشود،به صورت کامل در مورد درمانهای جایگزین،چگونگی و روند بررسی اهدا کنندگان و دریافتکنندگان صحبت شده است که زوجین جهت مشاهده این برنامه میتوانند به سایت مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا به آدرس www.avicennaclinic.ir مراجعه نمایند.
افزایش آگاهی زوجین درباره ناباروری، بررسی مشکلات پیش روی درمان ناباروری در کشور اعم از مراجعه به مراکز غیرتخصصی درمان و باورهای غلط در درمان ناباروری از مهم ترین اهداف این مرکز میباشد.