یائسگی زودرس معمولاً به شروع قبل از45 سالگی اشاره دارد. یائسگی زودرس یا نارسایی زودرس تخمدان قبل از40 سالگی رخ میدهد. یائسگی زمانی اتفاق میافتد که تخمدانهای شما تولید تخمک را متوقف میکنند و در نتیجه سطح استروژن پایین میآید. استروژن هورمونی است که چرخه تولید مثل را کنترل میکند. زمانی که فردی بیش از12 ماه پریود نشده او در دوران یائسگی است اما علائم مرتبط مانند گرگرفتگی مدتها قبل از یائسگی در مرحلهای به نام پیش یائسگی شروع میشود. هر چیزی که به تخمدانهای شما آسیب برساند یا تولید استروژن را متوقف کند میتواند باعث یائسگی زودرس شود. این شامل شیمی درمانی برای سرطان یا اوفورکتومی (برداشتن تخمدانها) است.
یائسگی زودرس چه علائمی دارد؟
یائسگی زودهنگام میتواند به محض شروع دورههای نامنظم یا دورههایی که به طور قابل توجهی طولانیتر یا کوتاهتر از چرخه معمولی شما هستند شروع شود. سایرعلائم یائسگی زودرس عبارتند از:
- خونریزی شدید
- لکه بینی
- دورههایی که بیش از یک هفته طول میکشد
- مدت زمان طولانیتری بین دورهها
در این موارد با پزشک خود تماس بگیرید تا مشکلات دیگری را که ممکن است باعث ایجاد این علائم شود بررسی کند. سایرعلائم رایج یائسگی عبارتند از:
- نوسانات خلقی
- تغییرات در احساسات
- خشکی واژن
- مشکل خواب
- گرگرفتگی
- عرق شبانه
- از دست دادن کنترل مثانه
چه چیزی باعث یائسگی زودرس میشود؟
ژنتیک:
اگرهیچ دلیل پزشکی واضحی برای یائسگی زودرس وجود نداشته باشد احتمالاً علت آن ژنتیکی است. سن شما در شروع یائسگی احتمالاً ارثی است. دانستن زمانی که والدین شما یائسگی را شروع کردهاند میتواند سرنخهایی در مورد اینکه چه زمانی یائسگی خود را شروع میکنید ارائه دهد.
عوامل سبک زندگی:
برخی ازعوامل سبک زندگی ممکن است در شروع یائسگی تاثیر بگذارند. سیگار بر استروژن تاثیرمیگذارد و میتواند باعث یائسگی زودرس شود. برخی از تحقیقات منبع معتبر نشان میدهد که سیگاریهای طولانی مدت یا معمولی احتمالاً زودتر یائسگی را تجربه میکنند. زنان سیگاری ممکن است 1 تا 2 سال زودتر از زنانی که سیگار نمیکشند یائسگی را شروع کنند. برخی تحقیقات همچنین نشان میدهد که رژیم گیاهخواری، ورزش نکردن و قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول زندگی شما میتواند باعث شروع زودرس یائسگی شود.
مشکلات کروموزومی:
برخی از مشکلات کروموزومی میتواند منجر به یائسگی زودرس شود. به عنوان مثال سندرم ترنر(همچنین به نام مونوزومی X و دیس ژنزی غدد جنسی نیز نامیده میشود) شامل تولد با یک کروموزوم ناقص است. زنان مبتلا به سندرم ترنر تخمدانهایی دارند که آنطور که انتظار میرود عمل نمیکنند. این اغلب باعث میشود که آنها به یائسگی زودرس دچار شوند. سایر مشکلات کروموزومی نیز میتواند باعث یائسگی زودرس شود. این شامل دیس ژنزی خالص غدد جنسی، تغییری در سندرم ترنر است.
بیماریهای خود ایمنی:
یائسگی زودرس میتواند نشانه یک بیماری خود ایمنی مانند بیماری تیروئید یا آرتریت روماتوئید باشد. در بیماریهای خود ایمنی سیستم ایمنی به بخشی از بدن حمله میکند. التهاب ناشی از برخی از این بیماریها میتواند بر تخمدانها تاثیر بگذارد. یائسگی زمانی شروع میشود که تخمدانها از کار میافتند.
بیماری صرع:
صرع یک اختلال تشنجی است که از مغز منشا میگیرد. فرد مبتلا به صرع بیشتر احتمال دارد که نارسایی اولیه تخمدان را تجربه کند که منجر به یائسگی میشود. تغییر سطح هورمون به دلیل یائسگی میتواند بر تشنج در افراد مبتلا به صرع تاثیر بگذارد.
یائسگی زودرس چگونه درمان یا مدیریت میشود؟
یائسگی زودرس اغلب درمان میشود زیرا در سنین پایین رخ میدهد. این به حمایت از بدن شما با هورمونهایی که معمولاً تا زمانی که به سن یائسگی طبیعی برسید کمک میکند. هورمون درمانی سیستمیک میتواند از بسیاری علائم رایج یائسگی جلوگیری کند.
آیا یائسگی زودرس میتواند از شما در برابر سایر شرایط محافظت کند؟
شروع زود هنگام یائسگی در واقع میتواند از شما در برابر سایر بیماریها محافظت کند. این شامل سرطانهای حساس به استروژن مانند سرطان سینه است. افرادی که دیر وارد یائسگی میشوند (بعد از سن 55 سالگی) نسبت به افرادی که زودتر وارد دوره میشوند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند. این به این دلیل است که بافت سینه آنها برای مدت طولانیتری در معرض استروژن قرار میگیرد.
منبع: