ناباروری مردانه یک مشکل تولید مثلی را توصیف می‌کند که منجر به ناتوانی مرد در بارور کردن شریک زندگی خود می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که تقریباً 15 درصد از زوج‌ها هنگام تلاش برای باردار شدن با مشکلات باروری مواجه می‌شوند. ناباروری مردان عاملی است که در نیمی از این موارد نقش دارد. علل ناباروری مردان می‌تواند از بیماری، آسیب یا انسدادی که منجر به ناتوانی در ساخت و تولید اسپرم سالم می‌شود متغیر باشد. برخی از عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل یا چاقی ممکن است به ناباروری مردان کمک کنند.
ناباروری در مردان چه علائمی دارد؟
در بسیاری از موارد ناتوانی در باردار شدن اولین علامتی است که نشان می‌دهد ممکن است یک مشکل زمینه‌ای باروری وجود داشته باشد. با این حال اگر علت ناباروری مردان به دلیل یک وضعیت جراحی یا پزشکی یا عدم تعادل هورمونی باشد علائم مرتبط با آن وجود دارد که شامل:
- درد یا تورم در ناحیه بیضه یا کیسه بیضه
- اختلال عملکرد جنسی (مانند مشکل در داشتن و حفظ نعوظ، میل جنسی کم یا عدم انزال)
- ادرار کدر بعد از رابطه جنسی
- ناتوانی در بوییدن
- کاهش مو‌های زائد صورت یا بدن
ناباروری مردان چگونه قابل تشخیص است؟
ناباروری معمولاً با یک دوره 12 ماهه یا بیشتر از رابطه جنسی منظم و محافظت نشده که منجر به بارداری نمی‌شود تعریف می‌شود. این ارزیابی شامل تجزیه و تحلیل یک نمونه اسپرم خواهد بود. تجزیه و تحلیل غیرطبیعی مایع منی رایج‌ترین شناسه ناباروری مردان است. تجزیه و تحلیل اسپرم غلظت اسپرم (تعداد اسپرم موجود)، تحرک (تعداد در حال شنا) و مورفولوژی (شکل اسپرم) را مشخص می‌کند. این تجزیه و تحلیل همچنین مشخص می‌کند که آیا ناهنجاری‌های عملکردی وجود دارد یا خیر که هر مشکل فیزیولوژیکی را توصیف می‌کند و می‌تواند رابطه جنسی یا انزال را مختل کند.
به چه علت مردان دچار ناباروری می‌شوند؟
واریکوسل:
علت اصلی ناباروری مردان واریکوسل است بوده که تورم ورید‌هایی است که بیضه‌ها را تامین می‌کنند. این شبیه به تورم رگ‌های واریسی به دلیل افزایش فشار خون است که باعث کاهش کیفیت، تحرک و عملکرد اسپرم می‌شود که در بسیاری از موارد قابل درمان هستند.
دارو‌های خاص:
برخی از دارو‌ها می‌توانند توانایی شما برای تولید اسپرم سالم را مختل کنند یا بر عملکرد جنسی تأثیر منفی بگذارند. استروئید‌های آنابولیک که برای افزایش توده عضلانی مصرف می‌شوند می‌توانند تولید تستوسترون طبیعی بدن شما را مختل کنند که هورمونی حیاتی برای تولید اسپرم است. مطالعات همچنین نشان می‌دهند که برخی از دارو‌های مصرفی برای مبارزه با افسردگی و اضطراب می‌توانند بر عملکرد جنسی تاثیر بگذارند (از جمله کاهش میل جنسی، اختلال نعوظ و تاخیر در انزال). اگر به متخصص باروری مراجعه می‌کنید هر دارویی را که مصرف می‌کنید یا اخیراً مصرف کرده‌اید همراه داشته باشید.
سندرم کالمن:
سندرم کالمن یک اختلال نادر است که باعث تاخیر و گاهی اوقات مانع از تکمیل بلوغ می‌شود. این بیماری می‌تواند هم مردان و هم زنان را مبتلا کند اما در بین مردان شایع‌تر است. برای مردان علائم دیگر شامل نزول بیضه‌ها و ناتوانی در رشد مو‌های صورت است. بدون درمان هورمونی افراد مبتلا به این سندرم قادر به بارداری نخواهند بود.
سطوح پایین تستوسترون:
تستوسترون یک هورمون جنسی مردانه است که مسئول تولید اسپرم است. سطوح پایین تستوسترون می‌تواند مقدار اسپرم را کاهش دهد و عملکرد جنسی را مختل کند از جمله کاهش میل جنسی و ایجاد اختلال نعوظ.
سموم محیطی:
سطح اسپرم همراه با کیفیت اسپرم در سطح جهانی در حال کاهش است. در حالی که دانشمندان درباره علت این روند نگران‌کننده بحث می‌کنند اما مطالعات نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند آفت کش‌ها، نرم‌کننده‌ها و تشعشعات دستگاه‌های الکترونیکی می‌تواند بر باروری مردان تاثیر منفی بگذارد. سموم تعادل ظریف هورمونی مورد نیاز برای تولید اسپرم سالم را مختل می‌کنند.
انزال رتروگراد:
برای افراد مبتلا به انزال رتروگراد بخشی یا تمام مایع منی آزاد شده در نقطه ارگاسم به جای اینکه از مجرای ادرار و از نوک آلت تناسلی خارج شود به مثانه می‌رود. ادرار کدر پس از رابطه جنسی یکی از علائم شایع مرتبط با این بیماری است.
بیماری، عفونت و آسیب:
بیماری، عفونت و آسیب همگی می‌توانند بر توانایی فرد برای تولید اسپرم سالم تأثیر بگذارند. با این حال شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد تشخیص کیفیت اسپرم ضعیف گاهی اوقات نشانه‌ای از وجود یک مشکل اساسی دیگر مانند بیماری سلیاک یا دیابت است. بافت اسکار ناشی از آسیب قبلی می‌تواند منجر به انسداد مجرای شود و از انتشار اسپرم جلوگیری کند، در حالی که ضربه شدید به بیضه چه به دلیل آسیب ورزشی یا تصادف رانندگی باشد می‌تواند منجر به ناباروری شود.
استرس:
مطالعات نشان می‌دهد که استرس روانی در مردان با کیفیت ضعیف‌تر و غلظت اسپرم‌های پایین‌تر همراه است. زمانی که فردی استرس دارد هورمون‌های استروئیدی به نام گلوکوکورتیکوئید‌ها را ترشح می‌کند که سطح تستوسترون را سرکوب می‌کند. علاوه بر کیفیت اسپرم ضعیف استرس نیز می‌تواند بر عملکرد جنسی تاثیر منفی بگذارد.
ناباروری ایمونولوژیک:
هم زنان و هم مردان می‌توانند از ناباروری ایمونولوژیک رنج ببرند. در مردان این یک بیماری خود ایمنی است که باعث تولید آنتی بادی‌های ضد اسپرم می‌شود.
چگونه از ناباروری مردان جلوگیری کنیم؟
برخی از شرایط پزشکی مانند بیضه‌های نزول نکرده، اجتناب از گرمای بیش از حد و توجه به سایر شرایطی که می‌تواند بر تولید یا کیفیت اسپرم تاثیر منفی بگذارد ترمیم شود. کارشناسان همچنین توصیه می‌کنند که اسپرم خود را قبل از هر گونه درمان پزشکی (به عنوان مثال درمان سرطان) که می‌تواند بر باروری تاثیر منفی بگذارد ذخیره کنید.
ناباروری مردان چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص ناباروری مردان می‌تواند ترسناک باشد. با این حال بسته به علت ناباروری ممکن است یک گزینه درمانی برای شما وجود داشته باشد. درمان‌های موثر برای طیف گسترده‌ای از شرایط و شدت ناباروری مردان از جمله برای مردانی که قبلاً تصور می‌شد عقیم هستند (یعنی مردانی که اسپرم در انزال ندارند) از طریق ارزیابی، درمان اختصاصی، درمان کمک باروری یا ترکیبی از آن‌ها وجود دارد.
نتیجه‌گیری:
ناباروری اغلب برای زنان اتفاق می‌افتد. اگر یک سال رابطه جنسی منظم و محافظت نشده منجر به بارداری نشد متخصص باروری می‌تواند راهنمایی‌های بیشتری ارائه دهد و درباره گزینه‌های دیگری با شما صحبت کند. ناباروری مردانه نیز رایج است و می‌تواند باعث بچه‌دار نشدن زوجین شود.
منبع:
