پزشکی هسته ای یکی از قدیمیترین و با سابقه ترین رشته های پزشکی در زمینه تشخیص و درمان می باشد. امروزه اسکن پزشکی هسته ای یکی از پرکاربردترین زمینه های تشخیص بیماری ها می باشد. شاید شنیدن اسم پزشکی هسته ای به تنهایی برای بیماران کمی استرس آور و به نوعی ترسناک باشد اما لازم است بدانید که اگر با پزشکی هسته ای آشنا شوید و از فواید آن مطلع شوید و همچنین روش های به حداقل رساندن ضررهای احتمالی آن را بدانید دیگر جای هیچ نگرانی ای وجود ندارد. در این زمینه منابع اطلاع رسانی به قدر کافی وجود ندارد و شما برای آشنایی با اسکن های پزشکی هسته ای نیاز است تا راه درازی را طی کنید. اما ما در اسکن طب، برای آشنایی کامل شما با پزشکی هسته ای و انواع اسکن های پزشکی هسته ای برنامه های زیادی داریم. پس با ما همراه بمانید.
پزشکی هسته ای یک حوزه تخصصی از رادیولوژی است که از مقادیر بسیار کمی از مواد رادیواکتیو یا رادیوداروها برای بررسی عملکرد و ساختار اندام های مختلف استفاده می کند. تصویربرداری پزشکی هسته ای ترکیبی از رشته های مختلف است. این رشته ها شامل شیمی، فیزیک، ریاضیات، فناوری کامپیوتر و پزشکی است. این شاخه از رادیولوژی اغلب برای کمک به تشخیص و درمان ناهنجاری ها در مراحل اولیه پیشرفت یک بیماری، مانند سرطان تیروئید، استفاده می شود.
از آنجایی که رادیولوژی از بافت نرم مانند روده ها، ماهیچه ها و رگ های خونی عبور می کند، تجسم این بافت ها در اشعه ایکس استاندارد یا همان رادیولوژی معمولی دشوار است، مگر اینکه از ماده حاجب استفاده شود. اما اسکن پزشکی هسته ای امکان تجسم ساختار اندام و بافت و همچنین عملکرد را فراهم می کند. میزان جذب یک رادیودارو توسط یک اندام یا بافت خاص ممکن است نشان دهنده سطح عملکرد اندام (بافت) مورد مطالعه باشد. بنابراین، اشعه ایکس تشخیصی در درجه اول برای مطالعه آناتومی استفاده می شود در حالیکه اسکن هسته ای برای مطالعه عملکرد اندام ها و بافت ها (مطالعه فیزیولوژیک) استفاده می شود. به همین دلیل است که اسکن قلب بسیار زیاد با این روش انجام می شود.
در اسکن پزشکی هسته ای مقدار کمی از یک ماده رادیواکتیو در طول روش برای عکسبرداری استفاده می شود. ماده رادیواکتیو که رادیونوکلئید (رادیودارو یا ردیاب رادیواکتیو) نامیده می شود، توسط بافت بدن جذب می شود. انواع مختلفی از رادیودارو موجود است. این رادیودارو های پزشکی هسته ای عمدتا از عناصر تکنسیوم، تالیم، گالیم، ید و زنون ساخته می شوند. نوع رادیونوکلئید مورد استفاده به نوع اسکن پزشکی هسته ای و اندام مورد مطالعه بستگی دارد.
به مناطقی که رادیودارو در مقادیر بیشتری جمع می شود «نقاط داغ» یا «hot spot» می گویند. نواحی که رادیودارو را جذب نمی کنند و در تصویر اسکن کمتر روشن به نظر می رسند به عنوان «نقاط سرد» یا «cold spot» نامیده می شوند.
تصویربرداری به روش پزشکی هسته ای به دو دسته کلی تقسیم می شود: تصویربرداری مسطح یا Planar و تصویربرداری اسپکت یا SPECT. در تصویربرداری مسطح، دوربین گاما ثابت می ماند. تصاویر به دست آمده در این روش دو بعدی هستند. تصویربرداری اسپکت یا SPECT، برش های محوری از اندام مورد نظر را تولید می کند زیرا در این روش دوربین گاما به دور بیمار می چرخد. این برش ها دقیقا مشابه برش هایی هستند که توسط سی تی اسکن انجام می شود.
انواع اسکنهای پزشکی هسته ای
اسکن پزشکی هسته ای برای تشخیص بسیاری از بیماری ها و در برخی موارد درمان بیماری ها استفاده می شود. برخی از آزمایشات رایج این روش تصویربرداری عبارتند از:
- اسکن هسته ای کلیه
- اسکن هسته ای تیروئید و پاراتیروئید
- اسکن هسته ای استخوان
- اسکن گالیوم
- اسکن هسته ای قلب
- اسکن هسته ای مغز
- اسکن هسته ای سینه
- اسکن هسته ای
- اسکن مجاری ادراری
- اسکن هسته ای کیسه صفرا و مجاری صفراوی
- اسکن هسته ای پت
در مورد این اسکنها و دریافت نوبت آنها در پلتفرم اسکن طب به طور کامل توضیح داده شده است. شما میتوانید به بررسی تخصصی اسکنهای هسته ای در اسکن طب بپدازید و نحوه آماده شدن جهت انجام اسکن را از طریق هر صفحه اسکن مطالعه کنید و نوبت اسکن هسته ای را نیز از طریق اسکن طب دریافت کنید.
مزایا و معایب پزشکی هسته ای
پزشکی هسته ای در عین حالی که مزایای زیادی دارد، خطرات و معایبی را نیز به همراه دارد که بایستی این معایب را با رعایت دستورالعمل های مناسب به حداقل رسانید. به صورت کلی می توان مزایا و معایب پزشکی هسته ای را به صورت زیر دسته بندی کرد:
مزایای پزشکی هسته ای:
- اطلاعاتی در مورد نحوه عملکرد اندام ها، بافت ها و سلول ها ارائه می دهد. (درحالیکه سایر روش‌های تصویربرداری رایج فقط ساختارها وشکل بافت ها را نشان می‌دهند و از این نظر پزشکی هسته ای منحصربفرد است.)
- همچنین می تواند در درمان های هدفمند برای کشتن یا آسیب رساندن به سلول های مضر یا سرطانی، کاهش اندازه تومورها یا کاهش درد استفاده شود.
معایب پزشکی هسته ای:
- در پزشکی هسته ای دوزهای تشعشع معمولاً بالاتر از تصویربرداری معمولی مانند اشعه ایکس است. این بدان معناست که این روش‌ها احتمال ابتلا به سرطان را در آینده افزایش می‌دهند.
- برخی از روش های پزشکی هسته ای زمانبر هستند و از پرتوهای بیشتری نسبت به سایر روش های عکسبرداری استفاده می کنند. این روش ها می توانند باعث قرمزی پوست و ریزش مو شوند.
- ممکن است بلافاصله بعد از اسکن پزشکی هسته ای مقدار کمی اشعه از ساطع کنید در نتیجه پس از اسکن پزشکی هسته ای باید اقداماتی را برای محافظت از دیگران در برابر قرار گرفتن در معرض اشعه انجام دهید.
تا این قسمت ما در مورد اسکن پزشکی هسته ای و مزیا و معایب آن صحبت کردیم. اما برای بسیاری از افراد اتفاق افتاده است که برای گرفتن نوبت اسکن هسته ای گاها درگیر چالش های مختلفی می شوند که ما در این قسمت ان چالش ها را بررسی می کنیم و راه حلی برای رفع این مشکلات نیز ارائه می دهیم.
چالش های دریافت نوبت اسکن هسته ای
- گاها مشاهده شده که بیماران بعد از تجویز اسکن پزشکی هسته ای توسط پزشک، قادر به تشخیص نوع اسکن هسته ای تجویز شده نیستند. یعنی افراد ممکن است به اشتباه گمان کنند که این اسکن تجویز شده در تمامی مراکز تصویربرداری پزشکی قابل انجام است. اما این طور نیست و بیماران بعد از مراجعه به مراکز مختلف قادر به دریافت نوبت پزشکی هسته ای نیستند. ما در اسکن طب بستری مهیا نموده ایم تا بیماران با ارسال نسخه پزشکی هسته ای خود بتوانند از نوع دقیق اسکن خود مطلع شوند.
- یکی دیگر از این چالش ها ، گرفتن نوبت پزشکی هسته نزدیک به محل سکونت بیمار است. این مشکل بویژه در شهرهای بزرگ و پرجمعیت خیلی پررنگ تر است. برای همه راحت تر این است که از نزدیک ترین مرکز پزشکی هسته ای به خود نوبت اسکن بگیرند تا به راحتی و در زمان تعیین شده به مکز پزشکی هسته ای بروند و بعد از اسکن نیز هرچه سریعتر برای استراحت به خانه برگردند. برای حل این مشکل در اسکن طب شما می توانید از نزدیک ترین مرکز پشکی هسته ای به خود نوبت پزشکی هسته ای دریافت کنید.
- زمان و تاریخ نوبت پزشکی هسته ای: بیماران معمولا ترجیح می دهند تا زمان و تاریخ نوبت پزشکی هسته ای خود را خودشان تعیین کنند. یعنی بتواند در زمانی که وقت آزاد دارند نوبت پزشکی هسته ای بگیرند. اما برای اینکار بایستی به صورت حضوری به مراکز پزشکی هسته ای مراجعه کنند و در اینصورت تعیین نوبت آن ها بر عهده مرکز می باشد. اما شما می توانید در اسکن طب هر زمان دلخواهی که خواستید نوبت پزشکی هسته ای بگیرید. برای این کار تنها کافیست به لینک دریافت نوبت اسکن در اسکن طب مراجعه کنید و در ساعت و تاریخ دلخواه خود از نزدیک ترین مرکز پزشکی هسته ای به خود نوبت بگیرید.
- دریافت جواب پزشکی هسته ای: یکی از بیشترین دغدغه های بیماران بعد از اسکن هسته ای، گرفتن جواب اسکن هسته ای است. برای این کار بایست خود یا یکی از بستگان به صورت حضوری به مرک پزشکی هسته ای مراجعه کند تا جواب اسکن را دریافت کند. اما اسکن طب یک راه حل آسان برای انجام این کار بوجود آورده است. چنانچه شما از طریق اسکن طب نوبت پزشکی هسته ای بگیرید، بعد از آماده شدن جواب اسکن هسته ای، لینکی حاوی تصاویر و گزارش اسکن پزشکی هسته ای برای شما ارسال می شود که ما از طریق آن می توانید جواب اسکن پزشکی هسته ای خود را بدون مراجعه به مرکز دریافت کنید.
این چالش هایی که در بالا مطرح شد می تواند انجام یک اسکن هسته ای را برای شما تبدیل به یک کار سخت و طاقت فرسا بکند. اما از طریق اسکن طب به آدرس اینترنتی WWW.SCANTEB.COM شما می توانید به صورت کاملا رایگان نوبت پزشکی هسته ای بگیرید و جواب اسکن پزشکی هسته ای خود را بدون مراجعه به مرکز دریافت کنید.
