- متخصصین سلامت پیشنهاد می‌کنند از محصولات با رنگ طبیعی استفاده کنید.

حتما روی بسته‌بندی محصولات خوراکی و در تبليغات دیده یا شنیده‌اید که رنگ های طبیعی و مصنوعی ممکن است در مواد و محصولات خوراکی استفاده شوند. اما در این مقاله به بحث و بررسی در مورد اینکه چه تفاوت‌هایی بین رنگ‌های طبیعی و غیرطبیعی وجود دارد خواهیم پرداخت‌.

رنگدانه‌های طبیعی

رنگ طبیعی شامل‌ رنگدانه‌هایی می‌شود که از منابع گیاهی بدست می‌آیند. لذا می توان آنها را جزء سالم‌ترین افزودنی‌های غذایی دانست، چرا که در تولید این رنگ‌ها از مواد شیمیایی و غیرطبیعی استفاده نمی‌شود و هیچ ماده مضری که بدن را تحت تاثیر قرار دهد، در آن وجود ندارد. علاوه بر این رنگ‌های طبیعی دارای خواص و مزایای ویژه‌ای مانند خاصیت آنتی‌اکسیدانی بوده و بواسطه مصرف گیاهان خوراکی مفید، به طور غیرمستقیم نیز اثرات مثبتی در بدن خواهند داشت. این مواد در کنار خاصیت رنگ‌دهی، دارای نقش حیاتی در جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی- عروقی، عصبی، سرطان و دیابت نیز می‏باشند.

پیشگامی تولید کنندگان داخلی در تولید محصولات سلامت محور همگام با استانداردهای جهانی FDA

در ایران برخی محصولات خوراکی از "رنگ‌های طبیعی" استفاده می‌کنند. این رنگ‌ها عمدتا از میو‌ه‌ها و گیاهانی چون انگور، بلوبری، کرنبری، کلم قرمز، زردچوبه و حتی برگ برخی از درختان بدست می‌آیند.

برای تولید محصولات سلامت محور و جایگزین کردن رنگ‌های طبیعی به جای رنگ‌های مصنوعی، چالش‌های زیادی برای تولیدکنندگان محصولات خوراکی وجود دارد. یکی از اصلی‏ترین چالش‏های پیشرو در این زمینه، افزایش بهای تمام شده محصول برای تولیدکننده به واسطه‏ی استفاده از رنگ‏های طبیعی می‏باشد، این در حالیست که رنگ‌های مصنوعی با قیمت‌های پایین‌تر و ارزان‌تر در بازار موجود هستند و برخی تولیدکنندگان برای پایین نگاه داشتن هزینه‌های تمام شده‌ی محصول، به استفاده از رنگ‌های غیرطبیعی روی می‏ آورند. از طرفی جذابیت بصری رنگ‏های طبیعی به نسبت رنگ‌های مصنوعی محدودتر می‏باشد، رنگ‏های غیر طبیعی در محصولات بیشتر خودشان را نشان می‏دهند و با چشم غیرمصلح، خوش‌رنگ‌تر و زیباتر جلوه می‌کنند. اما تمام این‌ها چالش‌هاییست که برند دکتربن به عنوان یک تولیدکننده‌ی داخلی با هدف تولید محصولات سلامت محور، به حل آن پرداخته و توانسته محصولاتی تولید کند که برای ارتقای سطح سلامت کودکان و نوجوانان امروز نقش به سزایی ایفا می‏نماید.

توجه به ویژگی‏های سلامت محور در تنقلاتی مانند پاستیل که مورد علاقه‌ی کودکان و نوجوانان است و بیشتر توسط این گروه از افراد جامعه مصرف می‌شود، بسیار اهمیت دارد از این رو در محصولات پاستیل «دکتر بن» علاوه بر استفاده از رنگ‏های طبیعی، تلاش شده است از ژلاتین و مواد اولیه مرغوب تری نیز استفاده گردد.

عوارض رنگ‌های غیرطبیعی

رنگ‌های غیرطبیعی که از  مواد شیمیایی سنتزی تهیه می‏شوند، مشکلات و عوارض متعددی بخصوص برای کودکان در پی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم. اثرات اولیه‏ی برخی از این مواد خفیف می‏باشد و اختلالات و عوارض ناشی از آنها با مصرف مستمر و طولانی‌مدت و به‌تدریج بروز نموده و سلامت افراد به ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه (کودکان و نوجوانان) را با خطرات جدی روبه‌رو می‌سازند. رنگ‌های مصنوعی که در نوشیدنی‌های گازدار، آب‌نبات‌ها، غلات صبحانه، ژله‌ها و بسیاری از محصولات دیگر به ‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند، جزو این دسته از افزودنی‌ها هستند که بیشتر به منظور جذب مشتری، پوشش دادن رنگ واقعی محصول و تشدید رنگ در ماده غذایی استفاده می شوند. تحقیقات اخیر توسط محققان و دانشمندان انگلیسی نشان می‌دهد استفاده از این رنگ‌های غیرطبیعی در کودکان ۳ تا ۹ سال باعث شدت گرفتن نا آرامی و بی‌قراری می‌شود. محققان دانشگاه ساوت همپتون بیان ‌کرده‌اند که هفت افزودنی رنگ‌دهنده سنتزی از قبیل تارترازین، زرد کوینولین، زرد سانست‌یلو، کارموزین، پونسائو وقرمز آلورا باعث آسیب رشدی و کاهش قدرت تمرکز شده و ضریب هوشی کودکان را تا پنج نمره کاهش می‌دهد. همچنین این مواد رنگی مصنوعی باعث ایجاد مشکلات رفتاری در کودکان مثل تغییر خلق و خو، بیش فعالی و واکنش‌های آلرژیک می‌شوند. در مقابل پیگمان‌ها (رنگدانه‌ها)ی طبیعی اثرات سوء ذکر شده را نداشته و در تحقیقات مختلف تأثیرات مثبت آنها بر سلامت عمومی به دفعات مورد تأیید قرار گرفته‌است.

نتیجه گیری

تنقلات و خوراکی‌های میان وعده، بخشی جدا نشدنی از دنیای شاد کودکان محسوب می‌شوند. پس ضروریست بجای تلاش برای حذف آن‌ها، به دنبال یافتن الگوی مصرف صحیح این اقلام برای کودکان و نوجوانان باشیم. برای مثال مصرف تنقلاتی که شکر کمتری دارند، رنگ مصنوعی ندارند و با مواد معدنی و انواع ویتامین‌ها غنی شده‌اند، علاوه بر اینکه برای کودک و بزرگسال نگران کننده نیستند، حتی به رشد و سلامت کودکان نیز کمک می نمایند. این قبیل تنقلات با مفهوم سنتی تنقلات که صرفا کاربرد سرگرمی داشته اند، فاصله دارند و در نوع خود حتی می توانند یه وعده کوچک برای رفع موثر گرسنگی، هوس شیرینی و تأمین مواد موردنیاز بدن در نظر گرفته شوند. یکی از این تنقلات محبوب، پاستیل است که ضروریست در هنگام خرید به طبیعی بودن رنگ و غنی شدن آن با مواد مفید دقت نمود.