چشمها اعضای ظریفی هستند و هر مشکلی در آنها ممکن است برای فرد آزار دهنده باشد در حالی که احتمالاً برای اطرافیان قابل مشاهده است. والدین ممکن است وقتی متوجه شوند که چشم کودکشان متورم است دلهره داشته باشند. به دلایل مختلف تورم چشم میتواند شدت مختلفی داشته باشد. شناسایی و درمان به موقع میتواند از بروز هرگونه عارضه جلوگیری کند. تورم در چشمهای کودک شامل تورم در بافت پلکها، کره چشم و مدارهایی است که کره چشم در آن قرار دارد. شدت تورم چشم در نوزادان را میتوان از طریق مقیاس زیر تعیین کرد:
تورم خفیف:
وقتی تورم به پلک محدود میشود تورم خفیف تلقی میشود اما به طور طبیعی باز میشود.
تورم متوسط:
چشمها بیش از حد پف کرده اند، اما چشمها هنوز به طور عادی باز میشوند.
تورم شدید:
تورم پلکها باعث بسته شدن یا تقریباً بسته ماندن چشم میشود. همچنین ممکن است تورم در بافت کره چشم وجود داشته باشد مانند ملتحمه و صلبیه (سفید چشم).
چه عواملی باعث تورم در چشم نوزاد میشود؟
مالش چشم:
معمولاً نوزادان چشمهای خود را با دستهای آلوده لمس یا مالش میدهند. گرد و غبار و سایر مواد تحریککننده روی دست مانند ذرات غذا ممکن است چشمها را تحریک کرده و باعث تورم موقت آنها شود.
گزش حشرات:
گزش حشرات در اطراف دور چشم (ناحیه اطراف مدار یا حفره چشم) یا روی پلک ممکن است منجر به تورم چشم نوزاد شود. گزش پشه و مورچه برخی از دلایل رایج است.
آلرژی و درماتیت تماسی:
نوزادان مستعد آلرژی یا بیماریهای مربوطه مانند درماتیت تماسی (اگزما) ممکن است در اثر تماس با ماده حساسیتزا تورم چشم ایجاد کنند. برخی از محرکهای رایج گیاهان، حشرات، گرده، گرد و غبار و شوره حیوانات خانگی هستند.
استی:
استی در نوزادان ممکن است به دلیل عفونت یا انسداد مجاری غده چربی پلک یا فولیکولهای مژه ایجاد شود. این وضعیت میتواند باعث جوش برجسته در پلک آسیب
که فقط بر مجاری غده روغن تأثیر میگذارد.
داكریوسیستیت:
كیسه اشكی در گوشه داخلی چشم به طرف بینی قرار دارد. باکتریها شایعترین علت این عفونت هستند.
مجاری اشک مسدود شده:
مجرای اشک یا مجرای بینی، اشک را از چشم به حفره بینی تخلیه میکند. مسدود شدن مجرای اشک در نوزادان میتواند منجر به تورم چشم شود. دلایل مختلفی در پشت مجاری مسدود شده وجود دارد از جمله ناهنجاریهای مادرزادی است.
عفونتهای سینوسی:
سینوسها بین حفره بینی و چشم قرار دارند. هرگونه عفونت در سینوسها ممکن است منجر به تورم در اطراف چشم شود.
سلولیت جلویی مغز:
عفونت بافت پریوربیتا منطقه اطراف حفره چشم است. باکتریها شایعترین علل عفونت هستند.
علل تورم در هر دو چشم به چه علت است؟
ورم ملتحمه:
ورم ملتحمه عبارت است از التهاب ملتحمه، غشای نازکی که داخل پلکها و صلبیه (سفید چشم) را میپوشاند. این بیماری معمولاً چشم صورتی نامیده میشود. ورم ملتحمه ممکن است به دلیل عفونتهای باکتریایی یا ویروسی یا در نتیجه آلرژی ایجاد شود.
ادم دور چشم:
ادم احتباس مایعات درون بافتهای بدن است و باعث تورم موضعی میشود. ادم قدامی میتواند به دلیل تجمع مایع در اطراف چشم ایجاد شود. ممکن است از مشکلات جدی زمینهای مانند مشکلات کلیوی، کبدی یا قلبی ناشی شود. سندرم نفروتیک نوعی بیماری است که باعث میشود پروتئین بیش از حد وارد کلیهها شود و باعث ادم و تورم در اطراف چشم کودک شود به ویژه پس از بیدار شدن از خواب.
آنافیلاکسی:
این یک واکنش آلرژیک تهدیدکننده است و باعث تورم بافتهای بدن از جمله چشم و پلکها میشود. اغلب با مشکل تنفس یا بلع و کهیر پوستی همراه است. برخی از مواد غذایی خاص، داروها و نیش برخی از حشرات مانند زنبورها عامل محرک مشترک هستند.
علاوه بر این دلایل آسیب چشم میتواند منجر به تورم چشم در نوزادان شود. اگر پس از آسیب دیدگی تورم در یکی از دو چشم کودک مشاهده کردید کودک را بلافاصله نزد پزشک ببرید. اگر آسیب ناشی از ورود ماده شیمیایی یا مادهای به چشم کودک است.
چشمهای متورم در نوزادان چگونه درمان میشوند؟
درمان تورم چشم به علت و شدت تورم بستگی دارد. تورم خفیف و متوسط ممکن است به هیچ درمانی نیاز نداشته باشد. تورم شدید و برخی موارد تورم چشم ممکن است به روشهای درمانی زیر نیاز داشته باشد.
درمانهای خانگی چشمهای متورم در نوزادان به چه صورت است؟
اگر تورم چشم به دلیل گزش حشره باشد معمولاً بیضرر بوده و خود به خود برطرف میشود. اگر کودک ناراحت به نظر میرسد میتوانید یک بسته یخ با پارچه مرطوب را به مدت ۵ دقیقه و هر بار به مدت ۲۰ دقیقه روی چشم آسیب دیده قرار دهید.
اگر تورم چشم کودک شما به دلیل حالت ناخن است، به مدت پنج دقیقه سه تا پنج بار در روز کمپرس گرم را انجام دهید. هر بار از یک دستمال تمیز استفاده کنید.
اگر تورم چشم کودک شما به دلیل درماتیت تماسی یا آلرژی است اجتناب از این ماده بهترین راه برای تسکین تورم و جلوگیری از عود آن است.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در موارد زیر باید با پزشک متخصص اطفال خود تماس بگیرید و فوراً مراجعه کنید:
- تورم شدید در یک یا هر دو چشم
- تورم چشم همراه با تب است
- پلکها یا صلبیه قرمز، متورم و پف کرده به نظر میرسند
- چرک یا مایع از چشم خارج میشود
- کودک شما علائمی از کسالت نشان میدهد یا بسیار بیمار به نظر میرسد
در بخش زیر میتوانید طی ۲۴ ساعت با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید:
- کودک دارای یک یا دو پلک متورم است که تب ندارد و هیچ تاثیری در روند معمول کودک ندارد
- درد یا حساسیت در پلک بدون علائم دیگر
- تورم قدامی (ورم اطراف چشم) اما علائم دیگری ندارد
- قرمزی و تورم خفیف صلبیه اما تب ندارد
اگر نمیتوانید کودک خود را فوراً نزد پزشک ببرید سه روز صبر کنید و شرایط کودک را مشاهده کنید. اگر تورم بیش از سه روز باقی بماند یا مزمن باشد با پزشک مشورت کنید. چشمهای متورم نوزاد از شدت خفیف تا شدید ممکن است باشد. بیشتر موارد خفیف است و تورم در طی یک روز برطرف میشود. شما ممکن است علت احتمالی قرمزی را بررسی کنید. حفظ بهداشت فردی کافی جلوگیری از گزش حشرات و جلوگیری از آلرژنهای احتمالی میتواند از تورم چشم در نوزادان جلوگیری کند.
منبع: www.momjunction.com