صورت کودک نوپای من در قسمت بناگوش متورم بنظر میرسد، آیا ممکن است به اوریون مبتلا شده باشد؟
بعد از اضافه شدن واکسن MMR به برنامه واکسیناسیون کشوری ایران اوریون با شیوع کمتری در کودکان انتشار می یابد، اما ممکن است دیده شود، بخصوص اگر فرزند شما واکسن
سرخک، سرخجه و اوریون را نگرفته باشد. حتی اگر واکسن MMR را نیز گرفته باشد احتمال اینکه به این ویروس مبتلا شود وجود دارد زیرا واکسن 100% از ابتلا به اوریون جلوگیری نمی کند. بخصوص اگر شیوع بیماری با ویروسی که توان بیماریزایی بالای داشته باشد اتفاق بیافتد.
از آنجائیکه اوریون غدد بزاقی گونه را گرفتار می کند، موجب تورم و درد در ناحیه زیر گوش و خط فک می شود. تورم ممکن است در یک طرف یا در دو طرف صورت وجود داشته باشد. بعضی اوقات تورم یکطرف صورت چندین روز قبل از تورم طرف دیگر رخ می دهد. عفونتهای دیگر (مثل پارا آنفلونزا ویروس یا عفونتهای باکتریایی) یا انسداد غدد بزاقی نیز می توانند حالتی مثل اوریون را موجب شود.
اگر نوپای شما اوریون دارد ممکن است تب و درد هنگام بلع و صحبت کردن داشته باشد. سر درد، گوش درد و کاهش اشتها از علائم شایع در اوریون است.
اوریون چقدر شایع است ؟
اوریون یکی از شایعترین بیماریهای دوران کودکی است اما با وجود تزریق واکسن MMR، اوریون کمتر دیده می شود. اکثر مبتلایان را کودکانی تشکیل می دهند که یا واکسینه نشده اند و یا واکسناسیون آنها کامل نبوده است.
عوارض احتمالی اوریون چیست ؟
عوارض اوریون نادر است، اما ویروس اوریون می تواند نواحی دیگر بدن را علاوه بر غدد بزاقی درگیر کند. در اینصورت عوارضی مثل التهاب مغز (انسفالیت) یا پرده های محافظ مغز و نخاع (مننژیت)، التهاب پانکراس یا کاهش شنوایی، هر چند نادر است، اما گزارش شده است.
یکی از عوارضی که در بیشتر افراد ترس و نگرانی بوجود می آورد التهاب دردناک بیضه ها یا اورکیت است؛ که اگر چه نادر است اما می تواند سبب نازایی در بزرگسالی شود. درگیری و التهاب بیضه ها ناشی از عفونت با ویروس اوریون اگر چه در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در پسرهای کوچکتر از 10 سال معمولا بیشتر دیده می شود. ابتلا به اوریون در دختران بعد از سنین بلوغ هم می تواند باعث التهاب مشابهی در تخمدانها شود، اما معمولا موجب نازایی نخواهد شد.
بیماری اوریون چطور منتشر می شود؟
اگر فرزند شما واکسن اوریون نگرفته باشد و با فرد مبتلا یا اشیایی که آلوده به ویروس باشند تماس داشته باشد، مبتلا می شود. بطور مثال بچه ای که مبتلا به اوریون است با سرفه کردن به سمت صورت و لمس نوپای شما یا از طریق آلوده کردن اسباب بازیهایی که هر دو با آن بازی می کنند، می تواند کودک شما را آلوده کند.
علائم 2 یا 3 هفته بعد از اینکه قرار گرفتن کودک در معرض ویروس پدیدار می شوند. کودک مبتلای شما می تواند چند روز قبل از اینکه علائم بیماری در وی ظاهر شوند و 9 روز بعد از پدیدار شدن علائم ویروس را به بقیه انتقال دهد.
اگر کودک شما یک بار اوریون گرفته باشد احتمال ابتلا مجدد به این بیماری بسیار بعید است.
در صورتیکه شک داشته باشم کودکم مبتلا به اوریون شده است چه کارهایی را لازم است انجام دهم؟
اولین کاری که باید انجام دهید این است که به پزشک او اطلاع دهید. پزشک موظف است موارد اوریون حتی خفیف را به مراجع بهداشت و درمان اطلاع دهد تا از انتشار بیماری جلوگیری شود. بعلاوه از آنجا که باکتریها نیز می توانند سبب تورم غدد بزاقی شوند، معاینه پزشک جهت تشخیص بیماری اوریون با منشا ویروسی لازم است.
اوریون ظرف مدت 10 تا 12 روز بهبود می یابد. معمولا درمان خاصی ندارد جز اینکه می توانید راحتی کودکتان را فراهم کنید و در صورت لزوم برای برخی از علائم وی با تجویز پزشک دارو مصرف نمائید.
در صورت بروز درد یا تب با مشورت با پزشک معالج اش به او استامینوفن دهید. (هرگز از آسپرین استفاده استفاده نکنید زیرا سبب بروز سندرم Reye می شود که نادر اما کشنده است.)
از مایعات فراوان برای کودک مبتلا استفاده کنید اما از نوشیدنیهای که ممکن است طعم ترش داشته باشند یا حاوی تارت باشند، مانند آب پرتقال و شربت آب لیمو، استفاده نکنید. نوشیدن این مواد از طریق تحریک غدد بزاقی، می تواند سبب ایجاد درد و ناراحتی در کودک شود.
قرار دادن حوله گرم در محل تورم ناحیه فک و گردن می تواند سبب تخفیف درد و ناراحتی شود.
آیا علامتی خطرناک وجود دارد که باید متوجه آن باشم؟
در صورتیکه کودک شما سفتی گردن، کاهش شنوایی، تهوع و استفراغ یا سایر علائم عیر معمول دیگر را داشت، سریعا به پزشک او اطلاع دهید تا نظر وی را در هر یک از این زمینه ها جویا شوید؛ . این علائم می توانند نشانه و اعلام خطری از بروز برخی از عوارض اوریون باشند. در صورتیکه تب او در حال بالا رفتن است یا تشنج ناشی از تب در وی بروز کرد که بیشتر از چند دقیقه طول کشیده است یا اگر مشکل تنفسی داشت یا رنگ او کبود شد و احساس سوزش زیر جناغ سینه داشت سریعا به اورژانس خبر دهید.
چطور میتوان از ابتلاء به اوریون پیشگیری کرد؟
با مراجعه به کارت پایش رشد و واکسیناسیون کودکتان، از تزریق واکسن MMR در زمانهای مناسب مطمئن شوید. یک بار تزریق این واکسن می تواند تا حد زیادی از ابتلای کودک شما به سرخک، سرخجه و اوریون پیشگیری کند. اگر چه ممکن است تضمینی برای عدم ابتلای وی به این بیماریها نباشد.
بنابراین توصیه می شود که یک نوبت دیگر از این واکسن در سنین 4 تا 6 سالگی تزریق شود.
برای پیشگیری از همه گیری ، جهت ثبت نام و ورود کودکان به دبستان و مهد کودکها لازم است مدرک واکسیناسیون کامل کودک به مسئولین نشان داده شود.