درست است نوزادان دندان ندارند اما بهداشت دهان آنها هم اندازه کسانی که دندان دارند مهم است. یعنی لثه ها باید برای درآمدن دندانها آماده و سلامت باشند. البته بهداشت دهان نوزادان فقط به لثه ها محدود نمی شود. مادر و پدرها باید حواسشان به زبان، سقف دهان و کام نرم دهان نوزادان باشد.
مراقبت از دهان نوزادان چگونه است؟
از همان لحظه تولد که پزشک داخل دهان نوزاد را تمیز می کند، این روند تمیز کردن باید ادامه داشته باشد. یعنی از همان روزهای اول باید به بهداشت دهان نوزاد توجه کنید. این کار را م از چند روز بعد از تولد شروع کنید و تا درآمدن اولین دندان ادامه بدهید تا باکتری‌ها از بین بروند و از چسبیدن آنها به لثه‌ها جلوگیری شود. چون باکتری‌ها پلاک‌هایی به جا می‌گذارند که می‌توانند وقتی دندانهای کودک درآمدند به آنها آسیب بزنند. با تمیز کردن مرتب دهان نوزاد پلاک روی لثه پاک می شود. پلاک، ماده چسبناکی است که از باکتری‌ها و مخاط تشکیل‌شده است. برداشتن آن مانع از رشد باکتری‌های متعدد روی لثه نوزاد می‌شود.
- باید هر شب دهان نوزاد را تمیز کنید.شیرخوار را در دامان خود قرار دهید. سر نوزاد باید نزدیک سینه مادر باشد تا بتواند به راحتی داخل دهان کودک را ببیند.
- یک گاز استریل را دور انگشت سبابه بپیچید و با کمی آب ولرم آن را مرطوب کنید.
- انگشت خود را به آرامی در دهان کودک خود قرار دهید. وقتی انگشت خود را در نزدیکی دهان کودک خود قرار دهید ، کودک شما به آرامی دهان خود را باز می کند ، زیرا فکر می کند می خواهید به او شیر بدهید. قسمت بالایی و سپس لثه پایین پاک کنید. با انگشت به آرامی لثه ها را پاک کنید. انگار می خواهید لثه ها را ماساژ بدهید نباید خیلی محکم این کار را انجام بدهید.ماساژ لثه ها به تسکین درد نوزادانی که می خواهند دندان دربیاورند هم کمک می کند.
- به یاد داشته باشید ، پوسیدگی دندان یک بیماری عفونی قابل انتقال است. از آزمایش دمای بطری با دهان ، به اشتراک گذاشتن وسایل (مثلاً قاشق) یا تمیز کردن پستانک یا سر شیشه با قرار دادن آن در دهان خودداری کنید.
- قبل از تمیز کردن دهان نوزاد، ناخنهایتان را کوتاه کنید. ناخن بلند ممکن است به بافت نرم و حساس لثه و دهان نوزاد آسیب بزند.
بهترین زمان برای پاک کردن دهان نوزاد
از آنجا که نوزادان تازه متولد شده ، یک الگوی تغذیه و شیر خودن منظم ندارند تصمیم گیری برای والدین دشوار است که آخرین وعده غذایی روزانه آنها باشد. به همین دلیل والدین می توانند هر شب زمان مشخصی را برای پاک کردن دهان کودک خود تعیین کنند. هنگامی که نوزاد شما بزرگتر می شود (بیش از 6 ماه) و عادت های منظم تغذیه ای دارد، می‌توانید دهان کودک خود را بعد از آخرین وعده غذایی روز پاک کنید.
اگر دهان نوزاد زخم یا آفت داشته باشد هم می توان آن را تمیز کرد؟
اگر دهان نوزاد آفت زده تا بهبود آن به فکر تمیز کردن دهانش نباشید. به طور کلی، زخم‌ها در مدت زمان یک هفته بهبود مییابند. اما با تمیز کردن دهانی که آفت دارد ممکن است به پخش شدن آن کمک کنید.
تمیز کردن دهان بعد از تولد اولین دندان
تمیز کردن دهان نوزاد تا دندان در آوردن او به همان روش که در بالا ذکر شد باید ادامه داشته باشد. اما پس از دندان در آوردن مسواک زدن را هم می‌توانید اضافه کنید. یعنی با یک مسواک نرم و مرطوب دندانهای تازه را تمیز کنید.این نکات را تا ۲ سالگی کودک در نظر بگیرید:
- پس از هر بار دادن قطره آهن، دندان کودک را با پارچه‌ای نرم و تمیز یا گاز پانسمان به پاک کنید.
- یادتان باشد برای کودک زیر دو سال نباید از خمیر دندان استفاده کنید. کارشناسان معتقدند وقتی می توانید از خمیر دندان برای کودکان استفاده کنید که کودکانتان توانایی تف کردن داشته باشد و بتواند خمیر دندان را از دهانش بیرون بریزد و آن را نبلعد. خمیردندان حاوی فلوراید است و اگر کودک هر از گاهی آن را قورت بدهد ممکن است برای سلامتی او مضر باشد.
- بهترین راه برای مسواک کردن دندانهای کودک زیر ۲ سال این است که او را در بغل خود بگیریدو سر کودک را روی آرنج دست به شکل خم‌شده نگه‌دارید. یک مسواک کوچک ونرم انتخاب کنید سپس به‌آرامی مسواک را داخل دهان او کرده و به آرامی دندانهای کوچک او را تمیز کنید. در طول روز ۲ بار این کار را انجام بدهید. یک‌بار در روز بعد از خوردن صبحانه و در شب پس از خوردن آخرین وعده غذایی و نوشیدنی.
- کارشناسان توصیه می‌کنند مسواک زدن بدون خمیر دندان از ۱۶ ماهگی تا سه سالگی ادامه داشته باشد، اما بعد از آن والدین باید مسواک زدن با خمیر دندان و خارج کردن آب دهان و شست‌وشوی کامل دهان با آب را به فرزندان خود آموزش بدهند.
- بهتر است برای تمیزی دهان و دندان کودکان زیر ۷ سال از دهانشویه استفاده نشود.
