نیو استریتز تایمز» در مقالهای به قلم «وان هولایمی» مینویسد: اگر فرزند شما به راحتی درباره نابود کردن غریبهها صحبت میکند یا در اتاق نیمه تاریک خود فیلمهای خشونتآمیز تماشا میکند، این امر یک زنگ خطر است. کودکان در سراسر دنیا هر روز مشغول جنگ در دنیای کوچک درون جعبههایی هستند که همراه دائمی آنها است. وقتی کودکی بر سر میز رستوران و هنگام غذا خوردن بر گوشه میز میکوبد و گوشتها را از هم جدا میکند، والدین هیچ فکر خاصی در مورد آنان نمیکنند.
بازی ویدئویی خشن وافزایش خشونت
این امر به غیر از آن که آنان را تبدیل به والدینی بیش از حد مهربان کند، چه اثری دارد؟ چه اثری بر کودک دارد؟ پروفسور «کرایژ آندرسون» از مرکز «مطالعات خشونت» در دانشگاه ایالتی «آیوا» میگوید گمانهزنی درباره اثرات خشونت رسانهای بر کودکان بیش از 30 سال قدمت دارد. او در مطالعهای به همراه دیگر محققان در آمریکا و ژاپن (در نشریه رسمی آکادمی طب اطفال آمریکا در سال 2008) پی برد که اثرات این بازیها فراتر از افزایش کوتاه مدت افکار، احساسات و رفتار خشونتآمیز در نوجوانان است.
رابطه مثبت شناخته شدهای میان عادت به انجام بازیهای ویدئویی خشونتآمیز و اشکال خفیف و شدید خشونت فیزیکی وجود دارد. این مطالعه، اعتقاد به این امر که کودکان در جوامع فردگرا مانند آمریکا بیشتر مستعد این اثر هستند را رد میکند. نتیجه گزارش این است: «این که هر دو این فرهنگها منجر به اثرات عمده بلندمدت با یک شدت میشوند، نشان دهنده قدرت بازیهای خشن ویدئویی در اثرگذاری بر مسیر رشد کودکان به شکلی مضر است.»
بازی ویدئویی و پرخاشگری
فرضیهای مشهور دیگر درباره گرایش به خشونت نیز ارائه شده است. احتمالاً این یکی را شنیدهاید: نه، فرزند من پرخاشگر نیست، او خانواده خوبی دارد و اثرات بدی در اطراف او وجود ندارد، این موضوع در فرهنگ ما نیست. تمام کودکان اگر مدام در معرض بازیهای خشن ویدئویی باشند، پرخاشگر میشوند، و کوچکترها بیشتر از بزرگترها مستعد این امر هستند. عصبشناسان هر روز اطلاعات بیشتری درباره شکلپذیری مغز انسان کشف میکنند: چگونه مغز با ایجاد مسیرهای جدید یا جابجایی تأکید از یک قسمت مغز به قسمت دیگر، خود را با استفاده متغیر و شرایط وفق میدهد.
بازی ویدئویی و از بین رفتن آموزش سنتی
کلاً فنآوری چیز بدی نیست، اما کودکی را تصور کنید که چندین ساعت در روز پای دستگاه «پلی استیشن» خود نشسته و بیگانگان جهشیافته را نابود کرده یا در سرزمینهای مجازی سفر میکند. فنآوری دیجیتال چگونه این کودک را تغییر میدهد؟ قبلاً هم بارها این مطلب گفته شده است، اما اجازه دهید باز هم تکرار کنیم. دکتر «گری اسمال»، استاد روانپزشکی و علوم زیست رفتاری در دانشگاه کالیفرنیا میگوید که بومیان دنیای دیجیتال، یعنی جوانانی که در دنیای لپتاپ، تلفن همراه، پیامک و «توئیتر» به دنیا آمدهاند، شبکه عصبی خود را مجدداً ایجاد کردهاند. این افراد در انجام همزمان چند کار یا جستجوی سریع بهتر هستند، اما این امر به قیمت دیگر مهارتهایی است که نسلها توسعه پیدا کرده است، مهارتهای یادگیری سنتی. فکر کردن، از قشر پیشانی که به ما کمک میکند تصاویر کلیتر را ببینیم، به شکل انتزاعی استدلال کنیم و پیشاپیش تصمیمگیری نماییم، به دیگر نواحی که این موارد را بیشتر درونی و کمتر تلقینی مینماید، حرکت کرده است. «کریس روان»، درمانگر شغلی، که محققی جدی در زمینه آثار عمیق فنآوری بر کودکان است، توجه ما را به تحقیقات پروفسور «آکیو موری» از دانشگاه «نیهون» در توکیو جلب میکند. «موری» میگوید بازیهای ویدئویی فعالیت لوب پیشانی مغز را سرکوب مینماید.
بازی ویدئویی و زوال عقل
«موری»، که متخصص عصب جمجمهای در دانشگاه «نیهون» توکیو است، نوار مغز 240 نفر بین سنین 6 تا 29 سال را مورد بررسی قرار داد. او دریافت افرادی که به طور مرتب به بازیهای ویدئویی میپردازند، در شرایط فعال ادراکی، موج فعالیت مغزی بتای لوب پیشانیشان کمتر از افراد معمولی است. آنچه بیشتر نگران کننده است این است که بررسیها نشان داد نوار مغزی بازیکنندگان شبیه نوار مغزی افرادی است که دچار زوال عقل شدهاند.
بازیهای ویدئویی؛ بی فایده برای مغز
برای افرادی که از بازیهای ویدئویی به عنوان ابزار سرگرمی کودکانشان استفاده میکنند، این انتخابی میان آسودگی و ناحیه پیشانی مغز کودکانشان است. پروفسور «ریونتا کاواشیما» از دانشگاه «توهوکو» ژاپن، فعالیت مغزی نوجوانان در حال بازی با «نینتندو» را مورد بررسی قرار داد. استفاده ساعتی و روزانه از این ناحیه فقط دید و حرکت را تحریک میکند، اما ناحیه پیشانی که مسئول رفتار و تصمیمات منطقی است نادیده گرفته میشود.
کودکانی که اثرپذیری زیادی از «نینتندو» دارند ممکن است در کنترل خود مشکل داشته باشند. بازیهای ویدئویی بر بخشی از مغز که مربوط به برانگیخته شدن احساسات و عواطف است، اثر میگذارد. بخشهای خشونتآمیز بازیهای ویدئویی مراکز برانگیختگی مغز را تحریک کرده و کاری به نواحی قشری مسئول ادراک و تفکر ندارد.
بازی ویدئویی در کنار مهارتهای سنتی
این اطلاعات در فاز غربالگری در دوران نوجوانی مهم است. این فاز زمانی است که مغز تصمیم میگیرد بخشهای مهم را نگه داشته و بقیه را از بین ببرد؛ و هنگامی که این ارتباطات «بیاهمیت» در دوران بزرگسالی از بین میرود، احتمالاً این موضوعی همیشگی است، و جای خود را به قدرتهای ادراکی میدهند. دکتر «جی گید» از مرکز ملی سلامت آمریکا میگوید این ارتباطات عصبی مهم هستند. «تواناییهای ادراکی ما به این طریق شکل میگیرند و پس از آن تغییر آنها بسیار دشوار است.» البته دور نگه داشتن فرزندان از کامپیوتر، تلفن همراه و بازیهای ویدئویی غیر ممکن است، اما نکته اصلی کنترل این موضوع است. فرزندان باید گهگاه از این دستگاهها دور شده و به مهارتهای سنتی بپردازند.