مواجهه با جیغ و داد و گریههای بی وقفه کودکان به هیچ وجه خوشایند نیست اما راهکارهایی وجود دارد که میتوانید با به کار بستن آنها مانع شروع این موقعیت شده یا وقتی در این شرایط قرار گرفتید چگونه آن را تحت کنترل در آورید.
این اتفاق حتی برای بهترین والدین هم اتفاق افتاده است آن هم در بدترین زمانها و مکانها مثل مطب دکتر، سوپر مارکت، وسط نمایش و نظایر آن . این کج خلقیهای کودکان در هر زمان و هر شرایطی میتواند اتفاق بیفتد و معمولا هم بدون اعلام قبلی صورت میگیرد که هم برای کودک ناراحت کننده است و هم برای والدین شرمساری به همراه دارد.
کج خلقیها بخشی طبیعی از دوران رشد کودک محسوب میشوند. بد اخلاقیهای یک کودک خردسال اغلب به علت عدم توانایی وی در بیان احساساتاش میتواند باشد یا از شرایطی که در آن قرار دارد ناراضی است، یا بسیار خسته یا گرسنه است یا از چیزی ناراحت است. اولین کاری که در این شرایط باید انجام دهیم این است که ما خوراک لازم برای تداوم این وضعیت را فراهم نکنیم.
اگر شما خونسردی خود را حفظ کنید حتما فرزند شما سریعتر آرام میشود. اما اگر به هر دلیلی نتوانستید جلوی شروع بداخلاقی و قشقرق به پا کردن فرزندتان را بگیرید، به راهکارهایی که برای آرام کردن او وجود دارد توجه کنید:
چرا بچهها کج خلقی میکنند؟
گرچه این رفتار بیشتر در کودکان نوپا عمومیت دارد اما بسیاری از کودکان در سنین پیش دبستانی هم هنوز چنین رفتارهایی از خود نشان میدهند که عمدتا به دلیل ترس از کسانی است که در اطراف کودک هستند.
سنی که اینگونه کج خلقیها در آن شیوع بیشتری دارد سنین بین 1 تا 4 سالگی است.
گاهی بداخلاقیهای کودکان ممکن است از روی خشم و عصبانیت باشد اما در اکثر مواقع این نوع رفتار به دلیل ناکامی کودک در بیان خواسته یا احساساتش است و اگر در یک مکان عمومی اتفاق بیفتد موجب شرمساری و دست پاچگی والدین میشود.
معمولا وقتی کودکان میخواهند از استقلال خویش دفاع کنند و چیزی یا کسی را مانع آن میبینند، چنین واکنشهایی از خود نشان میدهند، به هر شکل دلایل بسیاری وجود دارد که بچهها چنین واکنشهایی از خود نشان میدهند:
خردسالانی که هنوز مدرسه نمیروند،مهارتهای لازم را ندارند که بتوانند به طریقی که دوست دارند هدف و خواستههای خود را توضیح دهند و وقتی قادر به انجام این کارنیستند دست به خشونت و لجبازی میزنند.
گاهی اوقات کودک حتی نمیداند که واقعا چه چیز میخواهد و فقط خیلی خسته، گرسنه یا کلافه است.
گاهی اوقات این قشقرقها به علت این است که کودک چیزی را برای اولین بار امتحان میکند و نمیتواند آن را حل و فصل کند یا از عهده انجام آن برآید (مثل بستن کفش)
یا به طور کلی روز خوبی نداشته است
برخی بچهها وقتی دیگران وقت کمی را به آنها اختصاص میدهند و به عبارتی مورد بی توجهی قرار میگیرند، بد قلقی میکنند. اما به هر حال دلیل قطعی برای وقوع اینگونه رفتارها از سوی کودکان وجود ندارد.
متخصصین رشد کودک چند عامل مختلف از جمله؛ سن کودک، سطح استرس، تمایلات عمومی کودک و موضوع سلامت وی اعم از بیماریهای تشخیص داده شده یا نامشخص کودک را در بروز چنین رفتارهایی دخیل میدانند.
رفتار والدین در نوع واکنشی که کودک از خود نشان میدهد بسیار موثر است. رفتار خود را در نظر بگیرید. شما کسی هستید که خیلی زود تسلیم خواستههای فرزندتان میشوید یا خیلی سخت گیر هستید؟
برخی مطالعات نشان داده است که اغلب کودکی که کج خلقی و بدرفتاری میکند، این رفتارش در واقع واکنشی است به چگونگی رفتار والدین و پاسخی که آنها به موقعیتهای گوناگون میدهند، مثل زمانی که کودک برای یک شکلات در سوپر مارکت بهانه میگیرد یا اصرار برای ماندن بیشتر در پارک و ادامه بازی دارد.
زمانی که اوقات تلخی شکل میگیرد، حالا که به اندازه کافی بد قلقی کرده چه باید بکنیم؟
دو نوع طرز تفکر و نگاه برای کنترل کردن این قشقرق و کج خلقی وجود دارد و این که شما چه کار را باید انجام دهید بستگی به موقعیتی دارد که در آن قرار دارید.
نادیده بگیرید:
اگر میتوانید به راه خود ادامه دهید و در عین حال اطمینان داشته باشید که فرزندتان در امان است. با مقداری فاصله پیش او بایستید اما طوری رفتار کنید که گویی کارهای او کمترین تاثیری روی شما ندارد. هیچ تماس چشمی با او برقرار نکنید و به حرفهایش هم گوش ندهید. وقتی کودک شما واکنشی از سوی شما نبیند، احتمالا از کج خلقی و هیاهو به پا کردن دست میکشد.
موضوع را عوض کنید
اما اگر تحمل ندارید که بدون هیچ واکنشی بمانید، راههای دیگری است که میتوانید به آنها عمل کنید. پشت فرزندتان را بمالید و به آرامی ( با صدای پایین) با او صحبت کنید و از او دلجویی کنید. برخی والدین در اینگونه موارد از جملاتی مانند " خوبی عزیزم" یا " بهتر شدی" یا نظایر آن استفاده میکنند یا برای آنها لالایی میخوانند که مثمر ثمر است. شما هم میتوانید نظایر این کارها را شاید حتی با کمی شوخی و شکلک درآوردن هم امتحان کنید.
آنچه که هرگز نباید انجام دهید:
سر فرزند خود فریاد نکشید یا برایش دلیل و نظیر نیاورید. وقتی فرزند شما در کوران طغیان احساسات است. هیچ راهی برای نفوذ منطقی در وی ندارید. فقط باید صبر کنید تا کودک کمی آرام شود.
اگر کودک در یک مکان عمومی قشقرق به پا کرد ، او را به یک مکان خصوصی تر مثل اتومبیل خودتان یا لااقل دستشویی ببریدو اگر باز هم کنترل وی غیرممکن بود او را به خانه ببرید.
متاسفانه مواردی هم وجود دارد که شما نمیتوانید محل را ترک کنید، مثل هواپیما، قطار. پس بهترین کار این است که لبخند بزنید و تحمل کنید که البته ممکن باعث رنجش دیگران بشود اما شما باید نگران فرزند خود باشید نه کس دیگر.
اگر فرزند شما شروع کرد به گاز گرفتن، لگد زدن، کتک کاری یا هر رفتار نامناسب دیگر، آن موقع باید فورا او را تا زمانی که آرام شود از موقعیتی که در آن است دور کنید.
زمانی که کج خلقی کودک پایان یافت ، در مورد آنچه اتفاق افتاد با عصبانیت یا آشفته حالی صحبت نکنید زیرا مرور دوباره و دوباره اتفاقات میتواند کودک را برآشفته کند و باعث شروع مجدد یک بداخلاقی بشود.
او را در آغوش بگیرید و ببوسید و به آرامی تکان دهید. و اگر فکر میکنید نیاز است که راجع به آن حرف بزنید بگذارید چند ساعتی بگذرد و وقتی هر دوی شما آرامش خود را بازیافتید راجع به آن با هم حرف بزنید.
میتوانید خوشحال باشید که این مراحل و رفتارها برای همیشه ماندنی نیست. و با رشد کودک و فراگیری اینکه چگونه خواسته هایش را مطرح کند و اینکه چگونه احساساتش را بیان کند بهتر و بهتر میشود.