هفته سی ام بارداری

افزایش سایز شکمتان نشانه‌ای قطعی از این است که فرزندتان دارد هر روز بزرگتر میشود و حالا تقریبا 1.3 کیلوگرم وزن دارد. در 7 هفته آینده نیز به طور تقریبی هفته ای 226 گرم وزن اضافه خواهد. در هفته سی ام بارداری میتوانید مطمئن باشید که اغلب ارگانهای جنین رشد یافته اند و جنین هر روز بر وزن خود اضافه می‌کند. دیگر اتفاقات هفته سی ام بارداری را با هم مرور میکنیم.

وضعیت جنین در هفته سی ام بارداری 

اندازه جنین در سی هفتگی کمی بیشتر از 39.9 سانتی‌متر شده و وزن جنین در هفته 30 بارداری حدود 1319 گرم شده است و به اندازه یک کلم سبز است. مایع آمنیوتیک اطراف جنین 30 هفته‌ای، حدود 700 گرم است اما با گذشت این وضعیت جنین در هفته سی‌ام بارداری، جنین شما رشد کرده و حجم بیشتری از رحم را به خود اختصاص خواهد داد و درنتیجه حجم مایع آمنیوتیک اطراف او کاهش خواهد یافت. چشمان او باز و بسته می‌شوند، جنین در هفته 30 قادر است بین تاریکی و روشنایی تمایز قائل شود و حتی می‌تواند حرکت یک منبع نور را به سمت عقب و جلو دنبال کند. درست مثل عکس جنین سی‌ هفته‌ای، هنگامی‌که دلبند شما متولد شود چشمانش را در بیشتر طول روز بسته نگه می‌دارد. اما هنگامی‌که چشمانش را باز می‌کند می‌تواند به تغییرات نور واکنش نشان دهد. اما میزان دقت بینایی جنین 30 هفته‌ای تنها یک بیستم است، یعنی فقط اشیائی را دقیقا تشخیص می‌دهد که تنها چند سانتی‌متر با صورت او فاصله داشته باشند. بینایی طبیعی در بزرگ‌سالان برای افراد سالم برابر با بیست بیستم است. جنین برای تکامل رشد خود در آخرین دوره سه ماهه، همچنان به جذب مواد مغذی از طریق بدن مادر ادامه میدهد. کلسیم برای استخوان بندی، پروتئین برای عضلات و ماهیچه ها و آهن برای تولید سلولهای خونی. از این رو ممکن است در این زمان بیش از پیش احساس خستگی یا کم خونی بروز کند. مغز جنین تا حدی به طور کامل رشد کرده است اما رشد آن و تکامل اتصالها و انشعاب ها و حافظه باز هم سرعت رشد جنین را افزایش میدهد. حالا که مغز و سلولهای جدید چربی جنین، دمای بدنش را تنظیم میکنند، کم کم کرک (آن موی نرم و پرز مانند) که بدن کوچولویتان را پوشانده، ناپدید میشود. دیگر نیازی به آن پوشش کرک مانند نیست ولی وقتی به دنیا بیاید ممکن است تعدادی مسیر باقیمانده از کرک، روی پشت بدن و شانه های نوزاد ببینید.

قد: 39.9 سانتی‌متر
وزن: 1319 گرم

وضعیت مادر در هفته سی ام بارداری

بسیاری از عارضه های زودهنگام بارداری که فکر میکردید پشت سر گذاشته اید، برای شکار شما برمیگردند، مثل نیاز دائمی به دفع ادرار، سینه های دردناک، کوفتگی و سوزش معده به دلیل باردارید. پس از طی کردن سی هفته بارداری، حالا دیگر شما ممکن است این روزها کمی خسته باشید، خصوصا اگر به مشکلات خواب یا بدخوابی هم دچار شوید. همچنین ممکن است نتوانید درست راه بروید یا اشیاء را درست حمل کنید. این حالت هم در هفته سی‌‌ام بارداری کاملا قابل‌درک است. شما به‌واسطه هورمون‌های دوران حاملگی هم سنگین‌تر شده‌اید هم تعادل خود را ازدست‌داده‌اید و هم مفاصل شما سست و شل شده‌اند. این امر می‌تواند موجب این شود که شماره کفش شما نیز افزایش یابد؛ و البته ممکن است که این تغییر دائمی باشد.
سوهاضمه یکی از شایعترین ناراحتیهای بارداری است. دلیل آن هم همان هورمونهای بارداری است که باعث ریلکس شدن عضلات ناحیه لگنی تان برای تسهیل زایمان شده‌اند. در نتیجه غذا و آنزیمهای گوارشی میتوانند از معده تان به قفسه سینه و گلو بالا بیایند. رحم در حال بزرگ شدن، حالا به معده اعمال فشار میکند، فقط شرایط را بدتر میکند.

علائم مهم هفته سی ام بارداری

تغییرات سریع خلق‌وخوی خود را در اوایل حاملگی به یاد می‌آورید؟ عارضه‌هایی که هم‌اکنون برای شما رخ می‌دهند به‌اضافه تغییرات هورمونی ممکن است موجب شود که حالت‌های ماه‌های اول دوباره به سراغ شما بیایند. ممکن است شما نگران این مطلب باشید که آیا کودک شما چه شکلی خواهد بود یا اینکه آیا شما والدین خوبی خواهید بود یا خیر. این نگرانی‌ها طبیعی هستند. اما اگر نمی‌توانید بر این حالت‌ها غلبه کنید و از نگرانی دربیایید، یا بیش‌ازحد مضطرب و زودرنج شده‌اید، با پزشک یا مامای خود صحبت کنید.
شما ممکن است ازجمله 10% خانم‌های حامله‌ای باشید که افسردگی را از افسردگی خفیف تا متوسط در دوران حاملگی‌شان تجربه می‌کنند.
درست زمانی که تصور میکنید ممکن نیست شرایطی بدتر از این وجود داشته باشد، چه بسا در دستها و به ویژه در انگشتهای شست و سه انگشت اول خود احساس خارش و سوزش کنید. در این حالت حروف چینی یا گرفتن بطری آب با درد همراه است و این درد ممکن است به مچ دست، گردن یا حتی شانه ها نیز سرایت کند. این یکی دیگر از عوارض متورم شدن بدن است. متورم شدن بافتهای این ناحیه به رشته های عصبی فشار می آورد و سوزش و خارشی مانند فرو کردن سوزن یا احساس سوختگی را ایجاد میکند.

ویدیو هفته بیست و ششم تا سی ام بارداری 

در هفته سی ام بارداری چی بخوریم؟

اگر قبل از تمام کردن غذای اصلی احساس سیری می‌کنید، کاملا طبیعی است چون در هفته سی ام بارداری هستید و حجم شکمتان محدودتر شده است و معده به دنبال فضای خالی است. خوشبختانه می‌توانید در طول روز از تنقلات و میان وعده های سالم استفاده کنید چون مواد مغذی برای بچه را تامین میکنند. برای تغذیه در هفته 30 بارداری به خواص سیب‌زمینی احتیاج دارید، البته بهتر است به‌صورت آب پز یا تنوری تهیه شود و حتی‌المقدور از مصرف آن به‌صورت سرخ‌کرده پرهیز کنید. اگر سیب‌زمینی را به‌خوبی شسته و با پوست طبخ کنید، خواص غذایی آن بیشتر حفظ می‌شود. سعی کنید به‌جای استفاده از سس مایونز برای سالاد از آب‌لیمو، آب‌نارنج، آب‌غوره کم‌نمک و روغن‌زیتون استفاده کنید یا مقداری ماست را با این مواد ترکیب کنید و به‌عنوان سس سالاد استفاده کنید. اگر هنوز می‌پرسید در هفته 30 بارداری چه چیزی بخوریم باید بگوییم کشک را هم در برنامه غذایی خود جا بدهید. منابع غنی پروتئین، کلسیم، فسفر و آهن می‌باشد و می‌توانید آن را به‌تنهایی یا مخلوط با انواع غذاها استفاده کنید. البته حتما از کشک پاستوریزه استفاده کنید و قبل از استفاده آن را 5 تا 10 دقیقه بجوشانید.

سونوگرافی هفته سی ام بارداری

تصویر سونوگرافی در هفته سی ام بارداری نشان می‌دهد که ویژگی‌های جنین به چه صورت است و هرکدام از اندامها در چه شرایطی قرار دارند. جنین در حال حاضر با لبها و بینی کوچکش بسیار شبیه همان صورت هنگام تولدش است. دست جنین در مقابل چشمانش قرار گرفته و انگار دستش را روی پیشانی اش قرار داده است.

لیست کارهای مهم هفته سی ام بارداری

• پاشنه بلندها را کنار بگذارید چون در حال حاضر تعادلتان تغییر کرده است. با پوشیدن کفشهای پاشنه صاف و دقت به قدمهایتان از افتادن پیشگیری کنید.
• شکمتان به خاطر کش آمدن پوست، می‌سوزد، خاراندن آن را بدتر می‌کند! می‌توانید قبل از خواب از کرم مرطوب کننده برای جلوگیری از خارش شکم استفاده کنید.
• تعداد لگدهای جنین را بشمارید.
• ساک زایمانتان را جمع کنید.
• درباره علائم زایمان زودهنگام اطلاعات کسب کنید.

افزایش ترشحات واژن در هفته سی ام بارداری

افزایش ترشحات رحم در هفته سی ام بارداری به ویژه در ماههای آخر بسیار طبیعی است. این ترشحات اغلب شیری رنگ و بی بوست و در دوره سه ماهه سوم ممکن است به قدری سنگین باشد که مجبور باشید لباس زیر خود را روزی چند بار عوض کنید یا از لباس زیر آستردار استفاده کنید. از مصرف مواد از بین برنده بوی واژن، صابونهای معطر و نیز شستن درون واژن با دوش آب خودداری کنید زیرا همه این موارد میتواند تعادل باکتریایی واژن را بر هم بزند و به عفونت منجر شود. از پوشیدن لباسهای زیر آستردار نیز به دلیل نگهداشتن رطوبت روی پوست خودداری کنید. اگر احساس کردید ترشحات واژن متفاوت به نظر میرسد یا بوی ماهی می‌دهد از پزشک خود بخواهید آن را بررسی کند. ترشحات واژن اغلب نباید شفاف باشد، این حالت ممکن است نشان دهنده تراوش مایع آمنیوتیک باشد. در دوران حاملگی نباید حتی نسبت به ساده ترین مسائل سهل انگاری کرد.

پرخوری نکنید 

گرسنگی تنها یکی از هزاران دلیل غذا خوردن است. دلایل عصبی و عاطفی هم ممکن است شما را برای چندین بار به سمت یخچال بفرستد. خصوصا در 3 ماهه سوم یعنی سی هفتگی بارداری به بعد که تنش‌های روحی شما بیشتر می‌شود ممکن است بیش‌ازحد بخورید. اگر هنگامی‌که استرس و نگرانی دارید، غذا بخورید وزن شما بالا می‌رود و دوباره استرس می‌گیرید که چرا وزنتان در حال بالا رفتن است و دوباره غذا می‌خورید و این چرخه ادامه پیدا می‌کند. برای جلوگیری از گرفتار شدن در این چرخه هر چیزی را که می‌خورید بنویسید و زمان خوردن و اینکه بعد از خوردن آنچه احساسی دارید. بعد از یک هفته سراغ دفتر بروید و به دنبال علائمی باشید که به دنبال آن زیاد می‌خورید. با کشف این عوامل به دنبال جایگزین برای آن‌ها باشید. مثلا اگر تنهایی باعث زیاد خوردنتان می‌شود لیستی از کارهایی تهیه کنید که به‌جای خوردن می‌توانید انجام دهید.

بانک خون بند ناف

روز بزرگ میرسد و حالا یک سوال بزرگ: خون بند ناف چیست و آیا باید نگهداری این منبع غنی در بانک خون بند ناف را در نظر داشته باشید یا خون بندناف فرزندتان را اهدا کنید؟ خون بند ناف همان است که در بند ناف و جفت، بعد از تولد میماند. خون بند ناف منبعی غنی از سلولهای بنیادی است. این سلولهای که از نظر ژنتیکی برای هر کودک منحصر به فردند، واحدهای سازنده خون، اندامها، بافت و سیستم ایمنی و شامل سلولهای بنیادی هستند که میتوانند بعضی بیماریهای خونی و اختلالات سیستم ایمنی را درمان کنند. تحقیقات امید بخشی در دست انجام است تا تعیین کند آیا این سلولهای بنیادی میتوانند برای درمان عارضه های دیگر هم به کار بروند، چون این علم تازه پدید آمده است. یک روند مطمئن و بدون درد برای خونگیری درست بعد از تولد بچه است. میتوانید این سلولها را به صورت خصوصی به ازای هزینه ای قابل توجه برای نگهداری سالانه حفظ کنید. اگر بخواهید این کار را بکنید باید با پزشک در این باره صحبت کنید تا کارهای ضروری مقدماتی انجام شود.

بالش یادتان نرود 

برای استراحت در این دوره به پهلو دراز بکشید، پاهایتان را خم‌کنید و بالشی را بین آن‌ها قرار دهید و بالش دیگری را زیر شکمتان بگذارید. با قرار دادن بالش زیر شکمتان، تکیه‌گاهی برای بدنتان ایجاد می‌کنید و به این صورت فشار بر کمرتان کمتر می‌شود. سعی کنید بعد از ناهار 20 دقیقه دراز بکشید و اگر در طی روز فرصتی برای خوابیدن ندارید، حداقل هر ساعت 5 دقیقه استراحت کنید و پاهایتان را بالا بیاورید.
 

اسباب و وسایل کودک خود را آماده کنید

این کار می‌تواند یک گزینه مناسب برای همسر شما یا یکی از دوستانتان که می‌خواهد به شما کمک کند باشد. آماده کردن تخت گهواره دستی و کالسکه دستی می‌تواند برای شروع خوب باشد، زیرا سرهم کردن قسمت‌های مختلف آن‌ها کار نسبتا دشواری است. وسایلی از قبیل تاب نوزاد یا نی‌نی لای‌لای، آویز بالای تخت کودک، بی‌سیم مخصوص و نمایشگر کودک (که به‌وسیله آن می‌توانید محل قرار گرفتن کودک خود را مشاهده کنید یا با شنیدن صدای او از وضعیت او اطمینان حاصل کنید) ممکن است به باطری نیاز داشته باشند پس اطمینان حاصل کنید که به‌اندازه کافی باطری تهیه‌کرده‌اید.

مراقب کیسه آب باشید

کیسه آب قسمتی از جفت است که در داخل آن مایع محافظت‌کننده جنین و خود جنین قرار دارد. کیسه آب هم مثل جفت ربطی به مادر و جنین ندارد و پس از زایمان دور انداخته می‌شود. اما امکان پاره شدن خودبه‌خود کیسه آب و زایمان در هفته 30 بارداری و قبل از موعد وجود دارد. در صورت پاره شدن کیسه آب مایع به‌صورت قطره‌قطره یا با حجم زیاد و به‌صورت ناگهانی خارج می‌شود. اگر حدس می‌زنید که کیسه آب پاره شده است باید سریعا به پزشک یا مامای خود مراجعه کنید. با توجه به سن حاملگی اگر در هفته سی بارداری این اتفاق برایتان بیفتد، شما را در بیمارستان بستری می‌کنند و با کمک سرم‌های مخصوص سعی می‌کنند تا نوزاد را تا حد امکان به‌صورت طبیعی به دنیا بیاورند.

توصیه‌های مذهبی مخصوص هفته سی‌ام بارداری

جنین در این ماه هماهنگی بیشتری در حرکات به دست می‌آورد و تنوع حرکات جنین زیاد شده و به‌خوبی می‌تواند خود را حرکت دهد.

روزهای دوشنبه سوره "النحل" را بخوانید و روزهای پنج‌شنبه و جمعه سوره "یس" و "ملک" را بخوانید.
در تمام ماه‌های هفتم، هشتم و نهم سوره "نور" را قرائت کنید. فرستادن روزانه 140 صلوات را فراموش نکنید.
خوردن پرتقال که سرشار از کلسیم است باعث می‌شود که طفل قدری کوچک‌تر گشته و در موقع وضع حمل فشار کمتر شود.


با همکاری:
دکتر نازنین صفایی، متخصص زنان و زایمان
زهرا علوی، مشاور مامایی و زنان