برنامه ریزی یکی از مهمترین مهارتهایی است که به شما کمک میکند تا اهدافتان را به طور مؤثر و سازمانیافته دنبال کنید. روشهای مختلفی برای برنامه ریزی وجود دارد که هر کدام برای موقعیتها و اهداف خاصی مناسب هستند. نکات برنامه ریزی اصولی :
1. برنامهریزی هوشمند
این روش یکی از معروفترین و مؤثرترین روشهای برنامهریزی است. اهداف هوشمند باید پنج ویژگی زیر را داشته باشند:
- (مشخص): هدف باید واضح و مشخص باشد.
- (قابل اندازهگیری): باید بتوانید پیشرفت خود را اندازهگیری کنید.
- (قابل دستیابی): هدف باید واقعبینانه و قابل دستیابی باشد.
- (مرتبط): هدف باید با ارزشها و اهداف کلی شما هماهنگ باشد.
- (محدود به زمان): باید یک مهلت مشخص برای رسیدن به هدف تعیین کنید.
مثال:
- هدف نامشخص: "میخواهم سالمتر شوم."
- هدف هوشمند: "میخواهم در ۳ ماه آینده، ۵ کیلوگرم وزن کم کنم و هفتهای ۳ بار به مدت ۳۰ دقیقه ورزش کنم."
2.ماتریس آیزنهاور
این روش به شما کمک میکند تا کارهای خود را بر اساس فوریت و اهمیت اولویتبندی کنید. ماتریس آیزنهاور چهار بخش دارد:
1. فوری و مهم:انجام دهید (مثل کارهای ضروری و مهلتدار).
2. مهم اما غیرفوری: برنامهریزی کنید (مثل اهداف بلندمدت).
3. فوری اما غیرمهم: تفویض کنید (مثل برخی کارهای روزمره).
4. غیرفوری و غیرمهم:حذف کنید (مثل فعالیتهای بیهوده).
مثال:
- فوری و مهم: آماده شدن برای یک امتحان مهم فردا.
- مهم اما غیرفوری: یادگیری یک مهارت جدید برای پیشرفت شغلی.
- فوری اما غیرمهم:پاسخ دادن به ایمیلهای غیرضروری.
- غیرفوری و غیرمهم:گشتن در شبکههای اجتماعی بدون هدف.
3. تکنیک پومودورو
این روش برای افزایش تمرکز و بهرهوری طراحی شده است. مراحل آن عبارتند از:
1. یک کار را انتخاب کنید.
2. تایمر را برای ۲۵ دقیقه تنظیم کنید
3. بدون وقفه روی کار تمرکز کنید.
4. بعد از ۲۵ دقیقه، ۵ دقیقه استراحت کنید.
5. بعد از هر ۴ ست تایم 25 دقیقه ، یک استراحت طولانیتر (۱۵-۳۰ دقیقه) داشته باشید.
مثال:
اگر میخواهید یک پروژه را انجام دهید، آن را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید و هر بخش را در یک 25دقیقه انجام دهید.
4. برنامه ریزی معکوس
در این روش، از پایان هدف شروع میکنید و به عقب برمیگردید تا مراحل لازم برای رسیدن به آن را مشخص کنید.
مراحل:
1. هدف نهایی خود را مشخص کنید.
2. مراحل لازم برای رسیدن به آن را به ترتیب معکوس بنویسید.
3. برای هر مرحله زمانبندی مشخص کنید.
مثال:
- هدف: شرکت در یک ماراتن در ۶ ماه آینده.
- مراحل معکوس:
- یک هفته قبل: استراحت و آمادگی نهایی.
- یک ماه قبل: افزایش مسافت دویدن.
- سه ماه قبل: شروع تمرینات منظم.
- شش ماه قبل: ثبتنام در ماراتن و تهیه برنامه تمرینی.
5. برنامه ریزی هفتگی و روزانه
این روش به شما کمک میکند تا کارهای خود را در بازه های زمانی کوتاه مدت سازماندهی کنید.
- برنامه ریزی هفتگی:اهداف کلی هفته را مشخص کنید و آنها را به روزهای هفته تقسیم کنید.
- برنامه ریزی روزانه:هر شب برای روز بعد برنامه ریزی کنید و کارهای مهم را اولویت بندی نمایید.
مثال:
برنامه هفتگی:
- شنبه : پیاده روی
یکشنبه : پادکست
- دوشنبه: مطالعه فصل ۱ کتاب.
سه شنبه: رفتن به کافه و گرفتن هدیه برای خود
- چهارشنبه: ورزش و آمادهسازی ارائه.
- برنامه روزانه:
- صبح: مطالعه ۱ ساعت.
- بعدازظهر: ورزش ۳۰ دقیقه.
- عصر: آمادهسازی ارائه.
6. برنامهریزی بلوک زمانی
در این روش، زمان خود را به بلوکهای مشخصی تقسیم میکنید و هر بلوک را به یک کار خاص اختصاص میدهید.
مراحل:
1. لیست کارهای خود را بنویسید.
2. زمانهای مشخصی در روز را به هر کار اختصاص دهید.
3. در طول هر بلوک زمانی، فقط روی یک کار تمرکز کنید.
مثال:
- ۸:۰۰ تا ۱۰:۰۰: مطالعه.
- ۱۰:۰۰ تا ۱۰:۳۰: استراحت.
- ۱۰:۳۰ تا ۱۲:۰۰: کار روی پروژه.
7. برنامهریزی مبتنی بر ارزشها
در این روش، کارها و اهداف خود را بر اساس ارزشهای شخصی اولویت بندی میکنید.
مراحل:
1. ارزشهای اصلی خود را مشخص کنید (مثل خانواده، سلامتی، پیشرفت شغلی).
2. کارهایی که با این ارزشها هماهنگ هستند را اولویت دهید.
3. کارهایی که با ارزشهای شما همخوانی ندارند را حذف یا کاهش دهید
مثال:
اگر سلامتی برای شما مهم است، زمان بیشتری را به ورزش و تغذیه سالم اختصاص دهید.
برنامهریزی چابک
این روش از روشهای مدیریت پروژه چابک (Agile) الهام گرفته شده و برای اهداف بلندمدت و پیچیده مناسب است.
مراحل
1. هدف کلی خود را مشخص کنید.
2. آن را به بخشهای کوچکتر (اسپرینت) تقسیم کنید. ادامه دارد…