به کودکان خود چه رنگ‌هایی بپوشانیم؟

آدمی هر روز با انبوهی از اطلاعات دریافتی از طریق چشم روبرو می شود که بخش عمده ای از آن را رنگها تشکیل می دهند. ما به رنگها عادت کرده ایم. همه ما به رنگ گلها، سبزی جهان و آبی آسمان آبی ژرف دریا عادت کرده ایم. اما دقیقا دشواری از همین جا آغاز می شود. آن گل سرخی که به نشانه عشق و علاقه تقدیم می کنیم و به آن دل می بازیم در واقع خاکستری است. مشکل دقیقا این است که جهان، سیاه، سفید و خاکستری است. رنگهایی که در پس ذهن ما شکل گرفته و با آن جهان را می شناسیم در واقع وجود ندارد.
از سوی دیگر هر رنگی که در معرض آن قرار می گیریم، یا با خود پیام خاصی به همراه دارد یا فضای خاصی را ناخوداگاه به ذهن متبادر می کند. مانند نور زرد خورشید که پیام آور صبح و بیداری و آغاز کار است یا قرمز که به طور توافقی به عنوان رنگ اخطار در نظر گرفته شده است. رنگها می توانند موجب تغییر رفتار در آدمی شوند یا حتی او را به سمت انجام یا عدم انجام کاری سوق دهند. می توانند در موفقیت یا عدم موفقیتمان در آزمون و امتحانی موثر باشند.

به طور کلی به هر گوشه که بنگریم با طیفهای متفاوتی از رنگها روبرو خواهیم بود پس باید تصمیم بگیریم کودمان چه رنگی بپوشد، در معرض چه رنگهایی بیشتر و در معرض چه رنگهایی کمتر قرار بگیرد. این گونه هر چه بیشتر می توانیم به روح و روان فرزندمان کمک کنیم و حتی او را به موفقیت در زندگیش سوق دهیم.
در این سلسه مطالب اطلاعات مفیدی درباره رنگ و تأثیر و نحوه به کارگیری آن خواهیم گفت که در زندگی روزمره شما و کودکانتان موثر خواهد بود.

به طور ذاتی رنگ از طرف مادر به کودک آموخته می شود. زنان و به طبع دخترانمان بیش از مردان و پسران رنگ اندیش هستند و حافظه رنگین آنها مقتدرتر است. میل به کوررنگی در جامعه مردان شیوع بالایی دارد. رنگ یک نمود بیرونی است، جهان مطلقا رنگ ندارد و سیاه و سفید و خاکستری بر آن حکومت می کند. انسان تنها موجود رنگ بین هستی است. کودک در نخستین روز تولد، جهان را به هیبت دیگری می‌بیند. عصب شناسان به نتایج قابل توجهی در زمینه مراحل رشد دیداری ارتباطی کودک رسیده اند. آنها معتقدند کودک در اولین مراحل دیدن همه چیز را به صورت توده های خاکستری وی شکل می بیند که شناخت سطوح توپولوژیک نامیده می‌شود. در نگاه نوزاد، مادر و پدر و گربه خانگی با هم به یک صورت دیده می‌شود.

بعد از مدتی ترسیم خطوط عمودی در ذهن کودک شکل می گیرد و بعد از گذشت زمان خطوط افقی را متوجه می شود. از آن زمان رنگسازی در مغز آغاز می شود و سیر تکامل شناخت به صورت زرد، نارنجی، سرخ، سبز، نیلی و بنفش است. در انسان بیش از 70 حس شناسایی شده است. آموزش رنگ علم مدار است و مفاهیم پیچیده و خارق العاده ای را شامل می شود.
در نخستین روزهای غارنشینی رنگ مثل شاه کلیدی عمل می کرد. در روزگار غار تنها مردان اجازه داشتند نقاشی کنند و زنها حتی حق حضور در محل نقاشی را نداشتند. در آن زمان مردان از همه رنگها استفاده کردند. همزمان با پایان دوران غار، سنت نقاشی شکارگاه توسط مردان حذف شد و سنت نقاشی توسط زنان شکل دیگری گرفت. زنان نقاشی روی سفال را آغاز کردند و به دلایل نامشخص تمام رنگها را کنار گذاشته و به خلق آثار سیاه و سفید روی سفال پرداختند.

حال به کودکان بپردازیم. توجه داشته باشید که در استفاده از رنگها، لباس نقش ویژه ای دارد، به خصوص لباسی که کودک خود به تن می‌کند.
می دانیم که رنگ زرد در عصب کودک شکل می گیرد و نیرویی مشابه کارکرد سوئیچ استارت ماشین دارد. این رنگ به طور مشخص سیستم عصبی را تحریک به فعالیت می کند و توان کودک را به اوج خودش می رساند.
در شرق آسیا فرمانروایان از لباس زرد استفاده می کردند و اگر کسی غیر از آنها آن را مورد استفاده قرار می داد به اعدام محکوم می شد. چون معتقد بودند فرزندان خورشید هستند و زرد متعلق به آنها است. خورشید مظهر دانایی کامل بوده و زرد، رنگ دانایی و خردمندی است.
خرافاتی مثل رنگ حسادت و نفرت و بیماری را دور بریزید. کودک تازه متولد شده باید در معرض رنگ زرد قرار بگیرد. سیستم عصبی کودک در معرض رنگ زرد به طریق دیگری فعالیت می کند. فضای پرسشگری و دریافت اطلاعات با سرعتی بالاتر از حد عادی دریافت می‌شود. سرعت یادگیری افزایش می یابد و کلیدهای دانایی، رشد بهتری پیدا می کنند و در سیستم مغزی ذخیره می شوند.
مطابق استاندارد جهانی وقتی می خواهیم به سرعت اطلاعات را انتقال دهیم از رنگ زرد استفاده می کنیم. زرد به معنای به هدف رسیدن و به حاشیه نرفتن است. رنگ زرد به ایرانیان که همزمان مسائل مختلف را در ذهن دارند، کمک می کند بر موضوعی متمرکز شوند. عمق میدان دیداری را به اوج خودش می رساند. گذشته از این اگر کارتهای رنگی مختلفی داشته باشیم و ضمن نگریستن کم کم از آن دور شویم، به تدریج سیاه می شوند. اولین رنگی که تیره می شود، بنفش، بعد نیلی، آبی و پس از سبز و قرمز همزمان و بعد نارنجی و در نهایت زرد محو می شود. به همین دلیل است که تاکسی و کیوسک تلفن و یا علائم آتش نشانی زرد هستند.

زرد نیروی هشدار عمیقی دارد که در مجاورت رنگهای تیره به ویژه سیاه به اوج می رسد. اگر لباسی به کودکتان بپوشانید که زرد و سیاه در کنار هم قرار بگیرند، بیننده را می ترساند و احساس می کند حادثه و خطر به سمت او می آید.
قرار گرفتن در معرض رنگ زرد مثل ویتامین است و نه تنها برای کودکان مفید است برای خودمان هم فایده دارد. زردی که به سمت سبز یا حسی از آن اشاره می کند هشدار خطر قطعی است و بیشترین تنش در آن قرار گرفته است.
در مطالب بعدی به تفسیر به تحلیل رنگهای دیگری برای لباس و محیط کودکان خواهیم پرداخت.