صحبت کلی درباره یک موضوع مهم و اضافه کردن اصطلاحاتی غیر معمول به آن که کودکان قادر به درک دقیق آن نباشند، آسان است. اما با توجه به پیشرفت فناوری و این حقیقت که سن استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلفن همراه هوشمند، رایانه و تبلت به شدت کاهش یافته است، بیش از پیش نیاز به توجیه موضوعات مرتبط با آنها افزایش یافته است. "ردپای دیجتال" یکی از مواردی است که کاربران کودک و نوجوان باید درک درستی از آن داشته باشند. برای تشریح این موضوع می توانید گام های زیر را دنبال کنید:
کمک به کودکان برای درک
با تعریفی ساده از این اصطلاح آغاز کنید ، می توانید برای فرزند خود این گونه شرح دهید: ردپای دیجیتال همانند اثر انگشت محسوب می شود. بر همین اساس، فعالیتی منحصر به فرد بوده که شما را تا زمان ترک فضای مجازی دنبال می کند. ردپای دیجیتال شامل اطلاعات کلیدی است که اینترنت درباره کاربر از طریق ایمیل، ثبت نام‌های آنلاین، عکس‌ها و ویدئوهای آپلود شده در سایت‌های شبکه‌های اجتماعی و ... جمع آوری می کند. همچنین، ردپای دیجیتال شامل اطلاعاتی غیر مستقیم از جمله تاثیری که کلمات، عکس‌ها و تعاملات شما با دیگران بر جای می گذارد، می شود.
به کودک خود توضیح دهید که ردپای دیجیتال نوعی گزارش مخفی و نامرئی است که طی سالیان متمادی جمع آوری شده و بازتاب کلی فعالیت‌های آنلاین وی محسوب می شود. ردپای دیجیتال می تواند مثبت، منفی یا چیزی مابین این دو باشد. در حقیقت، این به انتخاب کاربر بستگی دارد که شرایط ردپای دیجیتال وی چگونه باشد.
عواملی که در ردپای دیجیتال اهمیت دارند عبارتند از:
چگونه از حریم خصوصی خود محافظت می کنید؟
در خصوص حضور در فضای مجازی، گذرواژه‌ها، پروفایل‌ها و اطلاعاتی که در رایانه یا تلفن همراه خود به اشتراک گذاشته‌اید می توانید اقدام‌های حفاظتی را در نظر گرفته و یا بدون حفاظت از آنها به عنوان کاربری بی دقت شناخته شوید. ردپای دیجیتال شما زمانی به خطر می افتد که فردی اطلاعات شخصیتان را از طریق لینک‌ها، بدافزارها و موارد کلاهبرداری سرقت کند. تنظیمات حریم خصوصی و تدابیر امنیتی برای محافظت از ردپای دیجیتال ضروری هستند.
چگونه خود را بیان می کنید؟
اینترنت ابزاری دائمی محسوب می شود که هر آن چه را در آن به اشتراک می گذارید این امکان را برای دیگران فراهم می کند تا تصویری کلی از شما، این که برای چه چیزهایی ارزش قائل هستید و انتظار چه نوع واکنش و تعاملاتی را از سوی شما می توان داشت، ترسیم کنند. این شهرت آنلاین برای برقراری ارتباط با دیگران، دنبال کردن اهداف و تحقق آنها و مواردی این چنینی از اهمیت ویژه‌ای در دنیای امروز برخوردار است. بر همین اساس، محتوایی که به اشتراک می گذارید، به اندازه چگونگی به اشتراک گذاشتن آنها مهم است.
چگونه به دیگران احترام می گذارید؟
تجلیل از دیگران در فضای مجازی و احترام گذاشتن به عقاید مختلف، نه تنها نشان دهنده یکپارچگی و صداقت است، بلکه یک قانون محسوب می شود. قوانین حقوق مالکیت چگونگی به اشتراک گذاشتن محتوا را مشخص کرده و به محتوای ایجاد شده توسط دیگران اشاره می کنند. احترامی که به قوانین شبکه‌های اجتماعی و نظرات دیگران می گذارید همانند احترامی که برای قوانین و سیاست‌های حاکم بر مدرسه قائل هستید، به ویژگی‌های ردپای دیجیتال شما مبدل می شوند.
آموزش کودکان درباره ردپای دیجیتال همانند آموزش هر ارزش دیگری از قبیل مسئولیت پذیری و یا بیان حقیقت در هر شرایطی محسوب می شود. این مکالمه‌ای در جریان است که از کودکی تا بزرگسالی دستخوش تغییر می شود. آن چه را که امروز به فرزند خود آموزش می دهید، ممکن است با آن چه که خود شما در کودکی فرا گرفته‌اید، متفاوت باشد. با این وجود، هرچه از سنین پایین‌تر این روند را آغاز کنید، نتیجه بهتری نیز کسب خواهید کرد.
نباید با ارائه قوانین و یا انتقادهایی سختگیرانه و تند درباره میزان ارزشی که فرزندتان برای ردپای دیجیتال خود قائل است، وی را زیر فشار قرار دهید. همانند بسیاری چیزهای دیگر، کودکان آن چیزهایی را نمی دانند که نمی دانند و این وظیفه ما است آموزش آنها را بر عهده بگیریم و بر دانسته‌های آنها بیفزاییم.
بر همین اساس، فعالیت خود را می توانید با گفت و گو آغاز کرده و متعهد شوید که این مسیر را ادامه خواهید داد. همچنین، زمانی که با محتوای ارسال شده توسط فرزندتان در فضای مجازی مخالف هستید می توانید این پرسش‌ها را با وی مطرح کنید:
آیا آن چه که در فضای مجازی ارسال کرده‌اید، آن چیزی است که قصد دارید همه درباره شما بدانند؟
فکر می کنید این عکس یا ویدئو چه چیزی را درباره شما بیان می کند؟
آیا این مساله را در نظر گرفته‌اید که والدین دوستانتان، معلمان یا مربیان اگر محتوای ارسال شده توسط شما را مشاهده کنند، چه برداشتی درباره شما یا دوستتان خواهند داشت؟
فکر می کنید چه احساسی به افرادی که محتوای ارسال شما توسط شما را مشاهده می کنند، دست خواهد داد؟
منبع: عصر ایران
