اقدامات شاه عباس
۱. اصلاحات سیاسی و نظامی
- تقویت قدرت مرکزی: شاه عباس با کاهش نفوذ مراجع مذهبی و سرداران محلی، قدرت مرکزی را تقویت کرد. او سیاستهای خود را به گونهای تنظیم کرد که همواره وفاداری به پادشاهی در اولویت قرار گیرد.
- ایجاد سپاه جدید: او سپاه قزلباش را با نیروهای وفادار و منظم گرجی، ارمنی و دیگر قومیتها جایگزین کرد. این اقدام موجب افزایش کارایی نظامی و تقویت ارتش شد.
- تدوین قوانین جدید: شاه عباس قوانینی را برای نظم و انضباط در ارتش و جامعه وضع کرد که به ثبات سیاسی و اجتماعی کمک کرد.
۲. توسعه اقتصادی
- رونق تجارت: شاه عباس با ایجاد جادههای تجاری و گسترش روابط با کشورهای اروپایی، به ویژه هلند و انگلستان، تجارت را رونق بخشید. او بازارهای اصفهان را به عنوان مرکز تجاری اصلی معرفی کرد.
- توسعه کشاورزی و صنعت: او به بهبود کشاورزی و صنایع محلی توجه کرد و زیرساختهای لازم برای افزایش تولیدات داخلی را فراهم ساخت.
- ایجاد کارخانهها: شاه عباس در تأسیس کارخانههای تولیدی، به ویژه در حوزههای نساجی و صنایع دستی، سرمایهگذاری کرد.
۳. هنر و معماری
- پروژههای عمرانی: دوران شاه عباس به خاطر پروژههای عظیم عمرانی مشهور است. او میدان نقش جهان، مسجد شیخ لطفالله و کاخ عالی قاپو را در اصفهان ساخت که هنوز هم از جاذبههای گردشگری و فرهنگی ایران هستند.
- حمایت از هنرمندان: شاه عباس از هنرمندان و معماران برجسته حمایت کرد و به ترویج هنرهای تجسمی، خوشنویسی، و تئاتر پرداخت.
۴. سیاستهای مذهبی
- ترویج مذهب تشیع: شاه عباس به تقویت مذهب شیعه و ترویج آن در ایران اهتمام ورزید. او با حمایت از علمای شیعه و تأسیس مدارس مذهبی، مذهب تشیع را به عنوان مذهب رسمی کشور تثبیت کرد.
- مقابله با سنیها: او با تهدیدات سنیها، به ویژه امپراتوری عثمانی، ایستادگی کرد و سعی داشت هویت ملی و مذهبی ایرانیان را تقویت کند.
۵. سیاست خارجی
- پیروزیهای نظامی: شاه عباس در جنگهای متعدد با عثمانیها و ازبکها، به پیروزیهای چشمگیری دست یافت و مناطق وسیعی را تحت کنترل خود درآورد.
- تقویت روابط دیپلماتیک: او روابط دیپلماتیک با کشورهای اروپایی را گسترش داد و از این طریق به تقویت موقعیت ایران در عرصه بینالمللی کمک کرد.
۶. اصلاحات اجتماعی
- توجه به آموزش و پرورش: شاه عباس به تأسیس مدارس و مراکز آموزشی اهمیت داد و به ترویج علم و دانش در جامعه و به ویژه در بین جوانان پرداخت.
- ترویج فرهنگ ایرانی: او با حمایت از ادبیات و فلسفه، به ترویج فرهنگ ایرانی و هویت ملی اهتمام ورزید.