بارداری اگر بزرگ‌ترین تجربه زندگی یک زن نباشد، حتماً یکی از بزرگ‌ترین‌هاست. در این دوران بدن دچار تغییرات اساسی میشود-که بخشی از آنها غیرقابل‌پیش‌بینی هستند، بعضی‌هایشان حس خوبی ایجاد می‌کنند و بعضی برعکس! در این میان تغییرات پوست و مو بسیار بارز است؛ موهایتان ممکن است بلند، ضخیم و براق شود اما پوستتان حالتی شبیه دوران بلوغ پیدا کند!
هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی کند که بدنش چطور به تغییرات هورمونی دوران بارداری واکنش نشان میدهد اما شاید صحبت‌های دو متخصص پوست و مو که درباره تغییرات بدن در دوران بارداری صحبت کرده‌اند، بتوانند به بعضی سؤال‌های شما جواب دهند. در ادامه این صحبت‌ها را می‌خوانید.
آکنه، لکه و آلرژی؛ کدام برایتان اتفاق افتاده؟
گرچه ممکن است تجربیات هر کس در دوران بارداری متفاوت باشد اما سه نگرانی اصلی درباره مشکلات پوستی دوران بارداری وجود دارد:
1. ملاسما یا لک پوستی از رایج‌ترین آن‌هاست. این مشکل باعث ایجاد لکه‌های تیره‌رنگ بر روی پوست صورت -به‌ویژه گونه- در زنان باردار میشود. درحالی‌که ملاسما بیماری خاصی نیست اما از شایع‌ترین مشکلات زنان باردار است.
2. علاوه بر ملاسما به وجود آمدن آلرژی‌‍‌های جدید در زمان بارداری بیشتر میشود. دکتر «جگاسوتی» مؤسس مرکز پوست میامی معتقد است این نوع از آلرژی‌‍‌ها معمولاً به صورت کهیر بر روی پوست ظاهر میشوند.
3. در کنار این‌ها ممکن است آکنه‌‍‌های هورمونی هم ایجاد شوند. نوسان هورمون‌‍‌هاس تستسترون، استروژن و پروژسترون در بدن باعث ایجاد جوش و آکنه هورمونی شده و به خاطر باردار بودنتان نمی‌توانید سراغ خیلی از داروها بروید در نتیجه درمان جوش‌‌ها کمی سخت خواهد شد.
چطور درمانشان کنید؟
مشکل ملاسما یا همان لک پوستی با کاهش زمانی که زیر آفتاب می‌گذرانید به‌ویژه با استفاده از کرم ضد آفتاب قابل‌کنترل است. لک‌هایی که بر اثر این مشکل ایجاد میشوند چند ماه بعد از زایمان محو میشوند.
برای درمان آکنه‌‍‌های صورت هم دکتر «ایمی مک مایکل»، متخصص پوست، می‌گوید لازم نیست از ترکیب مواد یا داروهای مختلف استفاده کنید. حتی اگر برچسب رویشان می‌گوید که طبیعی هستند، بهتر است سراغشان نروید؛ زیرا این داروها افزودنی‌هایی دارند که ممکن است خطرناک باشند. جایگزین مناسب برای درمان مشکلات پوستی، استفاده از پاک‌کننده‌های ملایم و مرطوب‌کننده‌های حاوی اسید‌های میوه‌ای مانند اسید سالیسیلیک یا گلیکولیک است.
بعضی متخصصان کلیندامایسین موضعی را هم تجویز می‌کنند که حاوی آنتی‌‍بیوتیک است و تورم را کاهش میدهد. در بعضی موارد که میزان آکنه‌ها زیاد است دکترها می‌توانند آنتی بیوتیک‌های خوردنی را که برای جنین ضرری ندارد، تجویز کنند که البته استفاده از آنها در سه ماه آخر بارداری مجاز است.
موادی که باید از آنها پرهیز کرد
بر اساس نظر دکتر جگاسوتی مهم‍ترین موادی که زنان در دوران بارداری باید از آنها پرهیز کنند مشتقات ویتامین A مانند ترتینوئین یا رتینول است. این مواد باعث ایجاد نقص در جنین میشوند. «گرچه تأثیری که بر نوزاد می‌گذارد از نوع خوردنی ویتامین A است اما بهترین راه برای ایمنی بیشتر این است که از محصولات پوستی حاوی رتینول استفاده نکنید. مواد حاوی آنتی‌اکسیدان مثل ویتامین سی و رزوراتول (نوعی آنتی‌اکسیدان موجود در شکلات تلخ) جایگزین بهتری است.» البته شرایط هر کس با دیگری فرق دارد و نباید مشورت با پزشکتان را فراموش کنید.
موهای جدیدتان
معمولاً زنان در دوران بارداری بهترین حالت موهایشان را تجربه می‌کنند. باوجوداینکه خوردن ویتامین‌‍‌ها کمی تأثیرگذار است اما دلیل اصلی ضخیم و بلند شدن موهایتان در دوران بارداری این است که ریزششان متوقف میشود. دکتر مک مایکل توضیح میدهد: «دوره رشد موها معمولاً سه تا پنج سال است و در این حالت هشت تا 10 درصد موها می‌‍ریزند. در زمان بارداری ریزشی وجود ندارد در نتیجه در دوره کوتاهی بیش از آنچه باید، روی سرتان مو خواهید داشت.»
چطور درمان کنید؟
بعد از زایمان دورانی پیش می‌آید که زنان احساس بدی درباره موهایشان دارند؛ زیرا بدن پس از این‌همه تغییرات هورمونی ایجاد شده در حال بازگشت به حالت تعادل است؛ در نتیجه موها نیز تغییر می‌کند. ممکن است به‌طور ناگهانی روند ریزش موها دوباره شروع شده و به دوران پیش از بارداری بازگردد؛ اما این میزان ریزش طبیعی است. دکتر مک مایکل پیشنهاد می‌کند برای کاهش این ریزش از مواد شیمیایی یا رنگ کردن مو خودداری کنید.
ترک‌‍‌های پوستی
در همین ابتدای موضوع باید بگوییم که وجود این ترک‌ها ژنتیکی است. متأسفانه چه بخواهید چه نخواهید در DNA شما وجود دارد و یکی از مشکلات پوستی است که به تغییرات هورمونی دوران بارداری مربوط نمی‌شود. شاید جلوگیری از ظهورشان ممکن نباشد اما ژنتیکی بودنشان به این معنا نیست که نمی‌توانید آنها را کاهش دهید. بنابر نظر دکتر مک مایکل چرب نگه داشتن پوست با لایه‌‍‌ای ضخیم از مرطوب کننده‌‍‌های ملایم مؤثر است. به‌‍‌علاوه نباید از شوینده‌‍‌هایی که پوستتان را خشک می‌کند، استفاده کنید. جلوگیری از دهیدراته شدن یا کم‌آبی پوست نیز می‌تواند در کاهش افتادگی پوست بعد از زایمان مؤثر باشد.
