ضمن اینکه محققان به این نتیجه قطعی رسیده بودند که ابتلا به دیابت بارداری شما را در معرض خطر بیشتری از دیابت نوع ۲ قرار میدهد. با اینکه که هنوز نمیتوان مشخص کرد چه کسی مبتلا به کدام نوع دیابت میشود اما پژوهشگران فاکتورهایی مثل نژاد، سن، چاقی و وزن تولد نوزاد را به عنوان عوامل خطر در نظر میگیرند و مورد بررسی قرار میدهند.
البته به تازگی ریسک فاکتور دیگری هم شناسایی شده است؛ بنا به تحقیقات جدیدی که نتیجهاش در نشریه Clinical Endocrinology & Metabolism منتشر شده است، احتمال بروز دیابت بادراری در طول این دوران و همینطور ابتلا به دیابت نوع دو بعد از زایمان، به دختر یا پسر بودن جنین او بستگی دارد!
همچنین طی این مطالعه مشخص شد مادرانی که پسری در شکم خود داشتند، بیشتر از مادرانی که جنینشان دختر بود، در معرض ابتلا به دیابت در بارداری قرار داشتند.
دیابت بارداری چیست؟
مرض قند بارداری یا همان دیابت بارداری (GDM) به خاطر نقص سلولهای بتای لوزالمعده رخ میدهد؛ توانایی این سلولها در تولید کافی انسولین برای تنظیم انسولین کاهش مییابد و مقاومت به انسولین ایجاد میشود؛ این اتفاق معمولا در نیمه دوم بارداری مادران رخ میدهد. البته مقاومت به انسولین در تمام خانمهای باردار رخ میدهد اما زنانی که بدنشان نمیتواند انسولین کافی تولید کند، دچار GDM میشوند.پژوهش تازه چه میگوید؟
نتایج این پژوهش با مطالعه ۶۴۳ هزار زن کانادایی که از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ اولین بارداری خود را تجربه کرده بودند، به دست آمده است. با اینکه مطالعه مذکور وجود رابطهای بین جنسیت جنین و ریسک ابتلای مادر به دیابت بارداری را مشخص کرده است، اما هیچ یافتهای در زمینه علت و معلول این اتفاق ثبت نشده است.به گفته محققان دانشگاه تورنتو که این پژوهش را در مرکز سانیبروک انجام دادهاند، قبلا تصور میشد دیابت بارداری به خاطر ترکیبی از مشکلات زمینهای متابولیک در مادر و تغییرات موقت متابولیک که در دوره بارداری رخ میدهد، اتفاق میافتد. اما یافتههای این پژوهش نشان میدهد جنین پسر میتواند تغییرات متابولیک بیشتری نسبت به جنین دختر در دوره بارداری ایجاد کند.
در واقع جنین پسر در مقایسه با جنین دختر، تاثیر شدیدتری بر متابولیسم مادر، به خصوص توانایی سلولهای بتای لوزالمعده او در تولید انسولین میگذارد؛ اما اینکه جنین چطور میتواند متابولیسم مادر را تحت تاثیر قرار دهد، هنوز مشخص نشده است.
جالب اینجاست که پژوهشها نشان دادهاند زنانی که در بارداری اول خود، با جنین پسر، دیابت بارداری را تجربه میکنند، پسر بودن جنین هیچ تاثیری در بروز دیابت حاملگی در بارداریهای بعدی مادر ندارد. علت این موضوع شاید این باشد که مادرانی که در بارداری اول دچار دیابت بارداری میشوند، به احتمال ۴۰ درصد در بارداریهای بعدی هم همین مشکل را تجربه خواهند کرد و جنسیت جنین نمیتواند تاثیرگذاری چندانی در این امر داشته باشد.
دیابت نوع ۲ در کمین دختردارها!
یافته دیگری از این پژوهش مشخص کرد زنانی که در طول بارداری با جنین دختر دچار دیابت بارداری میشوند، بعد از زایمان هم در معرض خطر بیشتری از ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند. در این مورد محققان بر این باورند که شاید این خانمها اساسا عملکرد متابولیک ضعیفی دارند و بدون بارداری جنین پسر هم- که مادر را در معرض ریسک بالاتری از دیابت بارداری قرار میدهد- دچار دیابت بارداری میشوند و همین مشکلات زمینهای است که احتمال خطر ابتلا به دیابت نوع دوم بعد از زایمان را در این مادران افزایش میدهد.به گفته این محققان، همیشه متخصصان مراقب رفتارهای مادر و تاثیراتش بر جنین هستند، اما همین مطالعه نشان میدهد که متخصصان بیماریهای زنان و زایمان هم باید تغییر رویه دهند و تمرکز بیشتری بر رفتارهای جنین و تاثیراتش بر سلامت مادر نشان دهند.
بر اساس آمار موجود، از هر ۱۰ زن یک نفر در دوران بارداری دیابت بارداری را تجربه میکند؛ به همین خاطر یافتههای جدید میتواند برای بسیاری از مادران جذاب باشد.
این محققان توصیه میکنند مادرانی که جنین پسر در شکم دارند، بیش از گذشته نسبت به خطر بروز دیابت بارداری آگاه باشند و زنانی که با وجود دختر بودن جنین، دچار دیابت بارداری شدهاند، مراقبتهای لازم مثل رژیم غذایی سالم، ورزش و نگه داشتن وزن ایدهآل را انجام دهند تا احتمال ابتلای خود به دیابت نوع ۲ را کاهش دهند.