مزاج‌ِ منِ سرمایی

 نی‌نی سایت: علیرضا طاهری_ کارشناس طب سنتی: شخصیت سرمایی مدرسه موش‌ها را به خاطر دارید که هرچه می‌پوشید باز هم از سرما می‌لرزید؟ این داستان خیلی از آدم‌ها است که تابستان را به زمستان ترجیح می‌دهند و با فرا رسیدن فصل سرما از کنار شوفاژ و بخاری تکان نمی‌خورند. البته در بسیاری از اوقات بارداری هم مزید بر علت می‌شود و ممکن است دلیل اصلی سرمایی شدن و لرزیدن‌های همیشگی باشد. آیا می‌دانستید سرمایی بودن ممکن است به نوع مزاج‌تان مربوط باشد؟ در این صورت به جای لباش پوشیدن باید مزاج‌تان را اصلاح کنید و از طبیعت پاییزی و البته زمستانی لذت ببرید.

این مزاج در خطر است
بر اساس قوانین طب سنتی خون از 4 خلط (ماده‌ای مرطوب و روان که در مرحله اول هضم غذا به وجود می‌آید و در رگ‌ها جریان پیدا می‌کند) دم، صفرا، سودا و بلغم تشکیل شده است و در واقع افراد صفراوی مزاج دارای طبیعت گرم و خشک و دموی‌ها دارای طبیعت گرم و تر هستند و افراد بلغمی طبیعتی سرد و تر و سوداوی‌ها طبیعتی سرد و خشک دارند. از طرفی هر مزاج ویژگی‌های خاص خود را دارد، اما با نزدیک شدن به نیمه پاییز و فرارسیدن زمستان بلغمی‌ها بیش از افراد دیگر دچار دردسر می‌شوند و هر چقدر هم که لباس بپوشند باز گرم نمی‌شوند. به همین دلیل هم خانه ماندن را به بیرون رفتن ترجیح می‌دهند و متاسفانه احتمال بروز افسردگی در آنها افزایش پیدا می‌کند. این در حالی است که به کمک توصیه‌های طب سنتی و مصرف غذاها و نوشیدنی‌های مناسب و کاهش بلغم اضافی در بدن می‌توانید سرمای بدن‌تان را هم به کمترین حد ممکن کاهش دهید.

ویژگی بارز بلغمی‌ها
از مهمترین ویژگی‌های افراد بلغمی مزاج این است که زیاد لباس زیاد می‌پوشند؛ به ویژه در فصل زمستان چرا که به دلیل طبع سردشان تحمل سرما را ندارند. از خصوصیات ظاهری این گروه نیز می‌توان به پوست سفید، موهای نرم و نازک و لخت با رنگ روشن و اضافه وزن متوسط تا زیاد اشاره کرد. از طرفی اشتهای زیاد و خوراک فراوان، معده نفاخ گاهی همراه با یبوست، گرایش به شیرینی و شوری و احساس سنگینی و کسالت هنگام صبح و زمان بیدار شدن از خواب از دیگر ویژگی‌های بارز افرادی است که مزاج سرد و تری دارند. از نظر شخصیتی هم این افراد بسیار آرام و صبورند و حرکات‌شان کند است یعنی خیلی دیر برای انجام کارها تصمیم می‌گیرند به طوری که گاهی حوصله اطرافیان را سر می‌برند، حسابگر و محتاط‌اند، در بیشتر مواقع منطقی و عاقلانه رفتار می‌کنند، علاقه چندانی به کارهای جمعی ندارند و تنهایی را ترجیح می‌دهند، درون‌گرا و ریزبین و حساس و در عین حال منفی بافند و معمولا ریسک و خطرپذیری هم نیستند. البته یادتان باشد ممکن است فرد بلغمی مزاج همه این خصوصیات را نداشته باشد و تنها چند ویژگی او را از سایر مزاج ها مجزا کند. با این حساب برای تعیین مزاج‌تان باید با متخصص طب سنتی مشورت کنید.

بلغمی به شرط اعتدال
حکمای طب سنتی بر این باورند بلغمی‌ها به شرطی افراد سالمی هستند که مرز تعادل اخلاط را رد نکنند، اما در صورتی که از حالت اعتدال خارج شوند، دچار سرمای بیش از حد و سستی و کندی مفرط خواهند شد و این کندی در یادگیری و ضعف حافظه خود را نشان می‌دهد. همچنین در این شرایط ترشحات بلغمی که در ته حلق ایجاد می‌شود و خیلی‌ها آن را با سرماخوردگی یا سینوزیت اشتباه می‌گیرند، باعث بروز حالت تهوع و سرفه‌های خلط‌دار خواهد شد در حالی که به کمک تدابیر غذایی این مشکل برطرف شده و نیازی به مصرف دارو نیست.

وقتی بلغم غالب می‌شود
بر اساس آموزه‌های طب سنتی، سفید و کدر شدن رنگ پوست، حواس پرتی، زیاد شدن خواب، مدفوع بدبو، ترشحات پشت حلق، ضعف هضم و آروغ ترش، افزایش آب دهان، تجمع چربی شکمی، عدم تشنگی، افزایش اشتها و احساس کسلی و بیحالی در بیشتر ساعات شبانه روز از جمله علایم غلبه خلط بلغم در بدن است که باید اصلاح شود.

اصلاح مزاج بلغمی‌ها
به گفته حکمای طب سنتی برای حفظ الصحه باید تعادل اخلاط را در بدن حفظ کرد و برای حفظ و تقویت هر کدام لازم است غذای متناسب با همان خلط را مصرف کنیم که به این کار (تقویت به عین) گفته می‌شود. همچنین برای کاهش خلط اضافی باید از ضد آن استفاده کرد. به عنوان مثال برای تعادل اخلاط در افراد بلغمی باید میزان بلغم را در خون فرد کاهش داد و این تنها به کمک مصرف غذاهایی میسر است که بلغم اضافی را از بدن دفع می‌کند؛ عملی که درمان به ضد و تقویت به عین نام دارد. بنابراین افرادی که مزاج بلغمی دارند باید از مصرف غذاهای سرد با رطوبت بالا به خصوص در هوای سرد (پاییز و زمستان) پرهیز کنند؛ حتی اگر به خوردن غذاهایی با طبع سرد تمایل داشته باشند.

نهِ محکم به این خوراکی‌ها
اگر جزو افراد بلغمی مزاج هستید باید از اواخر آبان تا نیمه دوم اسفند ماه از خوردن لبنیات و خوردن ترشیجات و مصرف غذاهای سرد بدون مصلح (متعادل کننده) خودداری کنید، بیشتر سراغ غذاهایی با طبیعت گرم مثل ارده، عسل، شیره انگور و ... بروید، به جای چای، دمنوش دارچین و زنجبیل بنوشید و برنج را با هل، دارچین، زیره و شوید مخلوط کنید و از مصرف پلوی ساده بپرهیزید. مصرف گوشت شتر، گوسفند، بوقلمون و میوه‌های رسیده فصل نیز برای کاهش بلغم توصیه می‌شود. در مقابل باید مصرف انواع ترشی حاوی سرکه و نمک، آب یخ، نوشابه، چای، قهوه و نسکافه، سوپ و آش جو، میوه های ترش و کال، خیار پوست کنده ، گوشت گاو و گوساله، انواع سس، گوجه فرنگی و رب، کدو خورشتی، آش رشته، ماکارونی، تنقلات مانند چیپس و پفک و آدامس ، بیسکویت و هر نوع خوراکی فریز شده را در فصل پاییز و زمستان به کمترین حد ممکن کاهش دهید. همچنین یادتان باشد روغن نباتی، کره گیاهی، گوشت گاو و سوسیس و کالباس و فرآورده‌های این چنینی به شدت بلغم‌زا هستند و مصرف آنها باعث بروز بیماری‌های ناشی از افزایش خلط بلغم می‌شود.

حواس‌تان به این بیماری‌ها باشد
از مهمترین مشکلات افرادی که مزاج بلغمی دارند این است که در فصول سرد سال بیشتر از دیگران دچار سرماخوردگی می‌شوند. همچنین دیابت، فشار خون و چربی خون بالا، مشکلات روانی مثل استرس‌های مزمن، بیماری‌های گوارشی، کبد چرب و ... از جمله بیماری‌هایی هستند که در این افراد بیشتر دیده می‌شود. بنابراین اگر شما هم جزو افرادی با طبع سرد و تر هستید باید با اصلاح تغذیه از بروز این بیماری‌ها پیشگیری کنید.